Köpek kızağı: Revizyonlar arasındaki fark

'''Köpek kızağı''', bir ya da birkaç, hatta bir düzine [[kızak köpeği]]nin çektiği [[buz]] ya da [[kar]] üzerinde [[ulaşım]]ı sağlayan [[kızak]]. Köpek kızaklarını esas olarak [[Arktika]]'nın [[Eskimo halkları|Eskimolar]], [[Çukçiler]], [[Koryaklar]], [[Samoyedler]] gibi yerli halkları kullanır. [[Subarktik Kızılderilileri]]nden bazıları sonradan kullanmaya başlamıştır. Günümüzde [[spor]] amaçlı [[kızaklı köpek yarışı]]nda da kullanılır. Çekim köpeği olarak daha çok [[Sibirya haskisi]] ile [[Alaska malamutu]] ırkından [[işçi köpek]] tercih edilse de [[Samoyed (köpek)|Samoyed köpeği]] gibi karlı ortama alışkın [[köpek]] ırkları da kullanılır.

Köpek kızakları esas olarak [[Eskimo halkları|Eskimolar]]ın en eski ve yaygın ulaşım ve taşıma aracıdır. 19. yüzyılda [[İç Alaska]]'ya gelen Avrupalı kürk tüccarlarının gözlemlerine göre köpek kızağı yalnızca Eskimolar ile Eskimolara komşu olan [[Koyukonlar|Koyukon]], [[Değinaklar|Değinak]] ve [[Holikaçuklar|Holikaçuk]] gibi [[Alaska Atabaskları]] kullanıyordu. Bunlar köpek kızaklarını Yupik ve Eskimo komşularından öğrenmişlerdir. Zira [[Guçinler|Guçin]], [[Aşağı Tananalar|Aşağı]] ve [[Yukarı Tananalar|Yukarı Tanana]], [[Ahtnalar|Ahtna]] ve diğer [[Atabasklar]] köpek kızağını kullanmaz, kızak ve [[tobagan]]larını kendi elleriyle çekerler, köpekleri daha çok sırtında yük taşıyacak hayvan olarak kullanırlardı<ref name="refDogharn">[http://alaska.si.edu/record.asp?id=255 Alaska Native Collections : ''łeendenaalyoye'' “old-style dog harness”]</ref>. [[Köpek]]ler Alaska Atabaskları için [[at]] gibidir, fakat çekim hayvanı değil yük hayvanı olarak iş görürdü. Rengeyiği derisinden yapılan ve köpeklerin sırtına bağlanıp yüklenen çantalara köpek çantası (''dog packsack'') denir ve içine taze ya da kurutulmuş et veya derileri koyarak kamp ya da köye taşıtılır. Bu köpek çantalarına Alaska'da Guçin, Koyukon, Tanana ve Denağinalarda, Kanada'da ise Han, Tuçon ve diğer Batı Kanada Atabasklarında rastlanır<ref name="refDohpack">[http://alaska.si.edu/record.asp?id=256 Alaska Native Collections : ''łeek haał leł'' “dog packsack” ]</ref>. Alaska'da köpek kızaklarının yapımında [[huş kabuğu]] yaygın biçimde kullanılır.