Ön Bulgarlar: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
By erdo can (mesaj | katkılar)
k →‎Kaynakça: Düzenleme AWB ile
→‎Dil ve yazı: düzeltme AWB ile
37. satır:
[[Dosya:Bolgar gravestone.JPG|thumb|240px|Süslü Bulgar Runları ile yazılı bir mezar taşı]]
 
Akademik çevrelerin çoğu tarafından Bulgarların konuştuğu dil, [[Hazarca]] ve [[Çuvaşça]] (Birçok kaynağa göre [[Hunca]] da dahil) ile birlikte Türkçenin [[Ogur]] koluna ait bir dil olarak kabul edilir.<ref name="Türk-Bulgar Ortak Kültürü"/><ref name="Runciman 1930"/><ref name="Siegert 1985: 46"/><ref name="Angelov 1971"/><ref name="Petrov 1981"/> Bu görüş çeşitli bulgularla da desteklenmiştir. Ön Bulgarlardan kalan yaklaşık 100 civarında yazılı taş bulunmuştur. Bunların birçoğu [[Orhun alfabesi]] ile yakın benzerlik gösteren runik yazıyla yazılmıştır.(Grek ve Kiril alfabesi ile yazılan yazıtlar da vardır.) Bu yazıtlar ilk kez S. Baichorov tarafından incelenmiştir ve dillerinde birçok Türkçe sözcük saptanmıştır.<ref>Baichorov S.Ya., Ancient Turkic runic monuments of the Europe, Stavropol, 1989 (In Russian)</ref> F. Altheim, Oğur Bulgarlarının Grek ve Latin yazısından tamamen farklı, bir çeşit runik yazı türü kullandıklarını, bu Tuna Bulgar yazısının, Batı Hunlarının yazı şeklinin devamı niteliğinde olduğunu belirtmiştir. Buna göre dillerinde sıkça rastlanan "[[Tarkan]]", "[[Batur]]", "[[Han]]" gibi ünvanlar, Han isimleri ve diğer birçok Türk dilindeki karşılığı "[[Tengri]]" olan "[[Tangra]]" gibi sözcükler de bu görüşü desteklemiştir. Ayrıca o döneme ait [[Prokopius]], [[Agathias]] ve [[Menander Protektor]] gibi Bizanslı tarihçiler de Bulgarları [[Hunlar|Hun]] olarak tanımlamıştır.<ref>Maenchen-Helfen [http://www.kroraina.com/huns/mh/mh_1.html Chapter IX. Language]</ref> Bizanslı Patrik, 2. Michael Bulgarları [[İskit]] veya [[Sarmatlar|Sarmat]] olarak tanımlamışsa da, bunun klasik bir Bizans geleneği olan halkları bölgesel olarak adlandırmaktan kaynaklandığı düşünülmektedir. Modern bilim adamları tarafından Bulgarların kökenini açıklamakta kesinlik içermediği için bu bilgi kabul görmez.
 
Buna rağmen bazı Bulgar akademisyenler, bir takım bulgulara dayanarak Bulgarların konuştuğu dilin [[İran dilleri]]ne ait olduğu hipotezini ortaya atmıştır.(özellikle 1990'larda bu tez bazı akademik çevrelerde ünlenmiştir.)<ref>Добрев, Петър, 1995. "Езикът на Аспаруховите и Куберовите българи" 1995</ref><ref>Бакалов, Георги. Малко известни факти от историята на древните българи [http://www.protobulgarians.com/Statii%20ot%20drugi%20avtori/Bakalov-1.htm Част 1]<!--The author, a very prominent Bulgarian historian, mentions three linguists as opponents of the Turkic theory. The first one is Omeljan Pritsak, who in fact was one of the principal proponents of the Turkic theory (see Mosko Moskov, Imennik na balgarskite hanove). The second one is a French linguist, Denis (?), who apparently said in 1921 that "at times one may wonder whether the language really was Turkic or simply had a lot of Turkic loanwords".{http://www.protobulgarians.com/Kniga%20AtStamatov/Izvori%20-%202%20chast.htm) - neither up-to-date, nor categorical. The third one is Cvetana Tafradzhiyska, who was a Bulgarian specialist in Mongolian studies. She based her support of the Iranian theory on historical rather than linguistic considerations (http://www.bgbook.dir.bg/book.php?ID=7237). She may be the only modern linguist who supported it, I'm not sure that's enough of a reason to mention her here.--> [http://www.protobulgarians.com/Statii%20ot%20drugi%20avtori/Bakalov-2.htm част 2]</ref><ref>Димитров, Божидар, 2005. 12 мита в българската история</ref><ref>Милчева, Христина. Българите са с древно-ирански произход. Научна конференция "Средновековна Рус, Волжка България и северното Черноморие в контекста на руските източни връзки", Казан, Русия, 15.10.2007</ref> Bugün bu iddiayı destekleyenlerin çoğu, bunun nedeninin aslında Bulgarlar arasında bulunmuş olması gereken İrani unsurların dillerinin, Türk dilleri üzerindeki etkisinden kaynakladığı gibi "ortada" bir duruş sergilerken,<ref>[http://www.nada.kth.se/~dilian/bulgars.pdf The Origins Of The Bulgars] ''"The above analysis does not allow for a conclusive answer of the posed problem of the origins of the Bulgars. Most of the discussed characteristics can be found in nomadic peoples of both Iranian and Turkic speaking origin. The Bulgars are thus likely to have been a mixed, multi-lingual people, as suggested by the 3rd theory mentioned in the Introduction. Whether the ruling clan has been Turkic speaking while a considerable part of the population Iranian speaking, or vice versa, cannot be verified at present."''</ref><ref>Бешевлиев, Веселин. Ирански елементи у първобългарите. Античное Общество, Труды Конференции по изучению проблем античности, стр. 237-247, Издательство "Наука", Москва 1967, АН СССР, Отделение Истории.</ref><ref>Rüdiger Schmitt (Saarbrücken). IRANICA PROTOBULGARICA: Asparuch und Konsorten im Lichte der Iranischen Onomastik. Academie Bulgare des Sciences, Linguistique Balkanique, XXVIII (1985), l, 13-38</ref><ref>Rasho Rashev. On the origin of the Proto-Bulgarians, p. 23-33 in: Studia protobulgarica et mediaevalia europensia. In honour of Prof. V. Beshevliev, Veliko Tarnovo, 1992.</ref> diğer bazı Bulgar akademisyenler bu görüşe karşı çıkmaktadırlar.<ref>Йорданов, Стефан. Славяни, тюрки и индо-иранци в ранното средновековие: езикови проблеми на българския етногенезис. В: Българистични проучвания. 8. Актуални проблеми на българистиката и славистиката. Седма международна научна сесия. Велико Търново, 22-23 август 2001 г. Велико Търново, 2002, 275-295.</ref><ref>Надпис № 21 от българското златно съкровище “Наги Сент-Миклош”, студия от проф. д-р Иван Калчев Добрев от Сборник с материали от Научна конференция на ВА “Г. С. Раковски”. София, 2005 г.</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ön_Bulgarlar" sayfasından alınmıştır