III. Ahmed: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
düzeltme AWB ile |
||
31. satır:
Babası Sultan [[IV. Mehmed]], annesi [[Emetullah Râbia Gülnûş Sultan]]'dır. Sultan [[II. Mustafa]]'nın öz kardeşi olan Sultan III. Ahmed, iyi bir tahsil ve terbiye görmüş, ünlü hocalardan dersler almıştı.
Sultan III. Ahmed, ağabeyi Sultan [[II. Mustafa]]'nın tahttan indirilmesi üzerine 22 Ağustos 1703 tarihinde 30 yaşında iken [[Edirne]]'de tahta geçti. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] açısından önemli bir yere sahip olan [[Lale Devri]] boyunca padişahlık yapan Sultan III. Ahmed, [[hâttat]] ve [[şâir]]di. "Necib" mahlasıyla şiirler yazdı. Ayrıca [[Musiki]] ile de yakından ilgileniyordu. [[Divan Edebiyatı|Divan şairleri]]nden [[Urfa]]lı [[Nâbi]] Efendi'nin hem kendisini hem de şiirlerini çok severdi.
Gençliği diğer [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] şehzadelerine göre bir hayli serbest geçti. Şehzadelerin öldürülmesi geleneği kalktığından, rahat bir hayat sürdü. İstediği her şeyle ilgilendiği için bilgisi de, görgüsü de arttı. [[Avrupa]]'daki gelişmeleri inceleme fırsatı buldu ve matbaanın [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]ne gelmesi için çok çaba sarf etti. 27 yıl gibi uzun bir süre tahtta kalan Sultan III. Ahmed, çıkan [[Patrona Halil İsyanı]] sonucunda, 1 Ekim 1730 tarihinde padişahlıktan çekilmek zorunda kaldı.
Sultan III. Ahmed'in padişahlığının ilk günleri, tamamen disiplinden çıkmış yeniçerileri yatıştırma gayretleri ile geçti. Ancak kendisini padişah yapan yeniçerilere karşı etkili olamadı. Sultan III. Ahmed'in sadrazamlığa getirdiği Çorlulu Ali Paşa, ona idari konularda yardımcı olmaya çalıştı, hazine için yeni düzenlemelerde bulundu ve Sultan III. Ahmed'e rakipleriyle mücadelesinde destek oldu.
50. satır:
4. Ruslar Lehistan'ın içişlerine karışmayacaklardı.
[[Rusya İmparatorluğu|Rusya]], [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] ile mücadelesinde kendi lehine bir zemin yaratmak istiyordu. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] içinde yaşayan [[Ortodoks]] toplumları kışkırtarak [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'ni zayıflatacak ve yapacağı savaşlarda daha önce kaybettiği toprakları geri alacaktı. [[Eflak]] ve [[Boğdan]] Beylerini [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]lara karşı kışkırtan [[Ruslar|Rus]] Çarı [[Deli Petro]], [[Poltava Savaşı]]'nda (28 Haziran 1709), [[İsveç]] Kralı [[Demirbaş Şarl|XII. Karl]]'ı ("[[Demirbaş Şarl]]") yenince, [[Demirbaş Şarl]] [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]lara sığınarak 1 şubat 1713'e kadar beş yıl süre ile [[Bender]]'de mülteci olarak kaldı. [[İsveç]] Kralını kovalayan [[Ruslar|Rus]] birliklerinin [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] topraklarına akınlar düzenlemesi üzerine, [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] [[Rusya]]'ya karşı savaş ilan etti (1711).
[[Dosya:Jean-Baptiste van Mour 004.jpg|right|200px|thumb|Sadrazam [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa]] Fransız elçisini kabul ediyor,'' [[Jean-Baptiste van Mour]], 17 Ekim 1724'']]
Sadrazamlığa getirilen [[Baltacı Mehmet Paşa]], 100.000 kişilik bir orduyla [[Tuna]]'yı geçerek [[Eflak]]'a girerken, [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] donanması da [[Karadeniz]]'e açıldı. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] kuvvetleri, [[Kırım]] Ordusunun da desteği ile [[Ruslar|Rus]] birliklerini Prut Nehri kıyısında çember içine aldılar. O an için kurtuluş imkânı bulunmayan [[Ruslar|Rus]] Çarı [[Deli Petro]], [[Moskova]]'ya bir mektup yazarak durumun zorluğunu ve ümitsizliğini anlattı. Çariçe Birinci Katarina araya girerek Osmanlı Devleti'ne barış teklifinde bulundu. Hem [[Kırım]] Hanı, hem de [[İsveç]] Kralı saldırıya geçilip Rus ordusunun yok edilmesini savunuyorlardı. Ancak [[Baltacı Mehmet Paşa]], yeniçerilere güvenmiyordu.
56. satır:
Kuşatma sırasında yeni bir kutsal ittifakın oluşturulabileceği düşüncesine sahip olan ve Osmanlı ordusunun çok yıpranacağı endişesini taşıyan [[Baltacı Mehmet Paşa]] barış yapılmasını kabul etti (21 Temmuz 1711). İmzalanan [[Prut Antlaşması]] ile Azak Kalesi Osmanlılara geri verildi. Ruslar, [[İstanbul]]'da devamlı bir elçi bulundurmayacak ve [[İsveç]] Kralı [[Demirbaş Şarl|Şarl]]'ın serbestçe ülkesine dönmesine izin vereceklerdi.
[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] kazandığı bu başarıdan sonra, daha önce kaybedilen [[Mora]] yarımadasını da geri almak istiyordu. [[Venedikliler|Venedikli]] korsanların [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ticaret gemilerine saldırmaları ve Mora halkının [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]nin yönetimi altına girmeyi istemesi [[Venedikliler]]e savaş açılmasına neden oldu (8 Aralık 1714). Silahtar Ali Paşa, Modon, Koron ve Navarin'i alarak [[Mora]]'yı fethetti (22 Ağustos 1715).
=== 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı ve Pasarofça Antlaşması ===
68. satır:
=== Lâle Devri ===
{{ana madde|Lâle Devri}}
1718 yılında imzalanan [[Pasarofça Antlaşması]]ndan sonra [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]nde yeni bir dönem başlamıştı. 1730 yılındaki [[Patrona Halil İsyanı]]na kadar, 12 yıl süren bu döneme [[Lale Devri]] denir. Sultan III. Ahmet ve [[Nevşehirli Damat İbrahim Paşa|Damat İbrahim Paşa]] barışçı bir siyasetten yanaydılar. [[Lale Devri]] de bu barışçı politikaların bir ürünü olarak ortaya çıkmıştı.
[[Dosya:Koceks - Surname-i Vehbi.jpg|right|thumb|200px|III. Ahmed'in oğullarının sünnetinin 14. gün şenliklerinde oynayan köçekler.(''Surname-i Vehbi, 1720'')]]
[[Lale Devri]]'nde edebiyat, kültür ve sanat alanında gelişmeler olduğu gibi, teknik konularda da [[Avrupa]]lı devletlerden etkilenilerek bazı yenilikler gerçekleştirildi. Bu dönemde [[Avrupa]]'ya ilk kez geçici elçiler gönderildi. 1727 yılı ortalarında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]nde de matbaa kurulması için düzenlenen padişah fermanı üzerine, [[Paris]] Elçisi 28 Mehmet Çelebi'nin oğlu Sait Efendi ve [[İbrahim Müteferrika]] ilk matbaayı kurdular (16 Aralık 1727).
[[Lale devri]]nde [[Yalova]]'da bir kâğıt fabrikası kuruldu. [[İstanbul]]'da sık sık çıkan yangınları daha hızlı kontrol altına almak için, yeniçeriler içinden bir itfaiye örgütü oluşturuldu. Yine [[İstanbul]]'da bir kumaş fabrikası ve bir çini imalathanesi açıldı. Her tarafta birçok köşk, saray ve lale bahçeleri yapıldı. Ayrıca Doğu kültürünün klasik eserleri ilk kez [[Türkçe]]'ye çevrildi. [[İstanbul]]'da halk yıllar süren savaşlardan sonra böyle bir dönem yaşamanın mutluluğu içerisinde idi.
| |||