Nikolaos Plastiras: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
Değişiklik özeti yok |
||
6. satır:
Yunanistan'ın [[İkinci Dünya Savaşı]]'ndaki [[Yunanistan Savaşı|Mihver İşgali]] sırasında, [[Marsilya]]'da sürgünde olmasına rağmen, EDES direniş hareketinin önderi oldu. İşgalden sonra ülkesine geri döndü ve çoğunlukla Liberal Parti ile yapılan koalisyonlarda, üç kez başbakan olarak görev yaptı. Son iki döneminde, Yunan toplumunda [[Yunan İç Savaşı|iç savaş]] sırasında açılan yaraları kapatmak için orta yolcu politikalar izlese de, bu amacında pek başarılı olamadı.
==
=== Kökeni ===
Aslen [[Teselya]]'nın güneyindeki Agrafa Dağları'ndaki, eski adı Vounesi olan Morfovuni köyünden olan ailesi, Plastiras henüz doğmadan [[Kardiça]]'ya yerleşmişlerdi. Plastiras, 1883 yılında Kardiça şehrinde dünyaya geldi.
=== Askeri yaşamı ===
Okulu Kardiça'da bitirdikten sonra, 1904 yılında 5. Piyade Alayı'na gönüllü olarak katıldı. [[Makedonya Cumhuriyeti|Makedonya]]'nın Yunanistan tarafından işgali için savaştı ve 1909 askeri darbesine katıldı. 1910'da astsubay okuluna girdi ve 1912'de asteğmen rütbesi verildikten sonra [[Balkan Savaşları]]'na katılarak "Kara Sürücü" lakabıyla anılmaya başlandı. Ancak asıl şöhretini, [[Birinci Dünya Savaşı]] sırasında [[Eleftherios Venizelos]] önderliğindeki Ulusal Savunma Hareketi'ne binbaşı rütbesiyle katıldığında elde etti. Makedonya Cephesi'ndeki Skra-di-Legen muharebesinde, 5/42 Evzone Alayı'nın bir üyesi olarak başarıyla savaştı ve yarbaylığa terfi edildi. 1919 yılında ise albay rütbesine yükseltilen Plastiras, [[Ukrayna]]'da [[Kızıl Ordu]]'ya karşı mücadele etmesi amacıyla Müttefik kuvvetlerinin oluşturduğu [[Beyaz Ordu]]'ya yardım için 5/42 Evzone Alayı'nı komuta etti. Yenilginin ardından, birliği, [[Romanya]] üzerinden [[İzmir]]'e sevk edildi.
Kurtuluş Savaşı'nın Batı Cephesi'ndeki mücadelelerde Türk tarafınca, kendisinin "Kara Biber", birliğinin ise "Şeytanın Askerleri" olarak anıldığı söylenmektedir.<ref>http://www.yeniasir.com.tr/hayatinicinden/2012/02/25/yunan-iftirasina-bilimsel-tepki</ref> İlerleyişi, [[Sakarya Nehri]]'nin karşı yakasında ancak durdurulabildi. [[Sakarya Meydan Muharebesi]]'nin ardından Batı Anadolulu Rumların, Yunan ordusu ile birlikte Yunanistan'a kaçışları sırasında, yolda binlerce Rumun savaştan etkilenmemesini sağladı. Bu durum, bir yandan halkın Atina'daki siyasi yönetime olan kızgınlığını arttırırken, diğer yandan da Plastiras gibi askerlerin halk nezdindeki itibarlarını arttırdı. Bu süreç, 11 Eylül 1922
Askerî yönetim, ordu ve halkın çoğunluğunun desteğiyle ülkenin denetimini kolayca sağladı. Ardından
En büyük düşmanı [[Mustafa Kemal Atatürk]], bazı kaynaklara göre Plastiras'a hayrandı. Plastiras'ın biyografisini kaleme alan Sefi Anastasakos'un "Plastiras ve Devri" adlı eserinde, Atatürk'ün onun hakkında, "Bir düşmanı olarak, evvelâ, çok değerli rakibimin şerefe layık olduğunu itiraf etmek vâzifesine sahibim. O yalnızca Yunan silahlarını değil, onun vatansever müdahalesi vuku bulmayacağı takdirde tamamiyle tarumar olabilecek Yunanistan'ı da kurtarmıştır." dediği belirtilmiştir.<ref>http://animal-free-working.pblogs.gr/2010/04/612564.html</ref> Ayrıca Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Yunanistan ile yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti arasında gerçekleşen nüfus mübadelesi görüşmelerinde, Atatürk'ün Plastiras'a "Altın karşılığında, bana bakır verdin." dediği iddia edilmektedir.<ref>Boinodiris, Stavros. [https://books.google.co.za/books?id=4-IjiIeCImkC&pg=PA146&lpg=PA146&source=bl&ots=Ep0nbrGZFo&sig=klcpZXBdlufYGf2S31aEoTr6rxM&hl=tr&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false "Google Kitaplar"] ''Andros Odyssey: Liberation: (1900-1940)''. iUniverse, 2010, p.146.</ref>
=== Siyasal yaşamı ===
Kurulmasına yardım ettiği II. Cumhuriyet, yaşamını istikrarsız olarak sürdürmekteydi; zira darbeler, karşıdarbeler, cumhuriyetçiler ve kralcılar arasındaki sürtüşme ve ekonomik sorunlar ülkeyi sürekli uğraştırmaktaydı. Pangalos'un diktatörlüğü döneminde, politikaya karışmadan duramayan Plastiras, Venizelos karşıtları seçimleri kazandıktan sonra Mart 1933'te bir darbe girişiminin önderliğini üstlendi. Ancak bu darbe girişimi, uluslararası ve ulusal tepkilerin yanı sıra Venizelos'un bile tepkisini çekince,
1944 Aralık olaylarını takiben çoğunlukça kabul gören bir kişilik olduğu için başbakan seçilmesinden sonra, 1945 yılında Yunanistan'a döndü. Kral II.
1949 yılında [[Yunan İç Savaşı]]'nın sona ermesinden sonra
== Hatırası ==
Ailesinin geldiği Morfovuni beldesinin adı sonradan, generalin şerefine Plastiras olarak değiştirilmiş ve Morfovuni, Plastiras beldesinin merkezi yapılmıştır. Bugün Kardiça bölgesinin halkı tarafından saygıyla anılmaktadır.
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Yunan siyasetçi-taslak}}
{{Yunan-asker-taslak}}
{{başlangıç kutusu}}
{{s-off}}
{{sıra kutusu| önce= [[Yorgo Papandreu (büyük)|Yorgo Papandreu]] | başlık= [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]] | yıllar= 3 Ocak 1945 – 9 Nisan 1945 | sonra= [[Petros Vulgaris]] }}
{{sıra kutusu| önce= [[Sofoklis Venizelos]] | başlık= [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]] | yıllar= {{nowrap|15 Nisan 1950 – 21 Ağustos 1950}} | sonra= [[Sofoklis Venizelos]] }}
{{sıra kutusu| önce= [[Sofoklis Venizelos]] | başlık= [[Yunanistan başbakanları listesi|Yunanistan Başbakanı]] | yıllar= 1 Kasım 1951 – 11 Ekim 1952 | sonra= [[Dimitrios Kiusopulos]] }}
{{bitiş kutusu}}
{{Yunanistan başbakanları}}
|