Safevîlik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Askeri gücü oluşturan belli başlı Türkmen boyları: .<ref>F. Sarıcaoğlu, Sh.: 138</ref> |
→Şeyh Sadreddin Musa: düzeltme AWB ile |
||
9. satır:
Genç yaşta Erdebil’den ayrılarak bir mürşit arayan Safiyüddin, [[Gilan]]’da, [[HalvetiyyeTarikatı]]’na bağlı Şeyh [[Zahid Gilani]] dergahına 25 yaşındayken katılmış kısa sürede şeyhinin gözde öğrencisi olmuştur. Bir süre sonra Şeyh’in kızıyla evlenmiş, Gilani’nin ölümü üzerine, onun vasiyetiyle dergahın başına geçmiştir. Kısa süre sonra Erdebil’e dönmüş, kendi dergahını kurmuştur. Geniş mürit çevresinin onun kerametlerini ve rüyalarını abartarak anlatmasıyla geniş bir mürit topluluğu kazanmıştır. Bu tarihlerde geniş bir coğrafyada tanınmaktaydı ve iki bin kadar halifesi bulunmaktaydı.<ref name="ReferenceA">Safevi Devleti’nin Kuruluş Meselesi: Kızılbaşların Ortaya Çıkışı, Sh.: 59, 60</ref><ref>Teber, Sh.: 48, 49</ref> Geniş mürit topluluğu Moğol yöneticilerinin de dikkatini çekmiş, istila ettikleri halkların tepkilerini olabildiğince yumuşatmayı bir politika olarak, Cengiz Han Yasaları gereği izleyen Moğol yöneticileri<ref>Mustafa Akkuş, İlhanlıların Anadolu’daki Dini Siyasetleri, Sh.: 46</ref> nezdinde büyük itibar görmesini sağlamıştır.<ref name="ReferenceA"/> Özellikle [[Mahmud Gazan|Gazan Han]]’ın hükümranlık yıllarında (1295 – 1304) İlhanlı yüksek yönetiminden büyük himaye gördüğü, “ocağın vakıfları arasında” Azerbaycan’da kırk köy, Erdebil’de yaklaşık iki yüz ev, “yeteri kadar” hamam ve kervansarayın yer aldığı belirtilmektedir.<ref>Ömer Faruk Teber, XVI. Yüzyılda Kızılbaşlık Farklılaşması], Sh.: 51</ref>
=== Şeyh Sadreddin Musa ===
Şeyh Safîyüddin 85 yaşındayken hac yolculuğuna çıkmadan hemen önce oğlu [[Sadreddin Musa]]’yı halife tayin etmiş, hac dönüşü yolculuğunda ölmüştür. Sadreddin Musa 1334<ref name="asm1">Aliyev S. Muhammedoğlu, Diyanet İslam Ansiklopedisi - Erdebil Sufileri maddesi]</ref> ya da 1335<ref name="yk63"/> yılında tarikatın başına geçmiştir. [[Sadreddin Musa|Sadr ed-Dîn Mûsa]] zamanından itibaren [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] padişahları her yıl, [[Erdebil]]’e çerağ akçesi adı altında kıymetli hediyeler göndermeye başlamışlardı.<ref>Walter HİNZ, Uzun Hasan Ve Şeyh Cüneyd, XV. Yüzyılda İran’ın Millî Bir Devlet Haline Yükselişi, TTK yay., s. 7</ref> Şeyh Sadreddin, seyitlik iddiasını getirmiş ve ısrarla vurgulamıştır.<ref name="yk63">Safevi Devleti’nin Kuruluşu Meselesi: Kızılbaşların Ortaya Çıkışı Sh.: 63</ref>
Şeyh Safiyüddin döneminde olduğu gibi Sadreddin Musa’nın tarikat liderliğinde çok uzak diyarlardan onu görmeye gelen binlerce kişi vardır. Çin, Hindistan ve Seylan’dan bile gelenler olduğu ileri sürülmektedir. Uzak diyarlarda Şeyh’in halifeleri tarafından kurulan zaviyeler Erdebil Dergahı’nı geniş bir çevrede tanıtmaktadır.<ref>Teber, Sh.: 52, 53</ref>
| |||