Virüs: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
|||
20. satır:
== Tarihçe ==
[[Dosya:Mwb in lab.JPG|alt=An old, bespectacled man wearing a suit and sitting at a bench by a large window. The bench is covered with small bottles and test tubes. On the wall behind him is a large old-fashioned clock below which are four small enclosed shelves on which sit many neatly labelled bottles.|küçükresim|Martinus Beijerinck 1921'de laboratuvarındayken.]]
[[Louis Pasteur]] [[kuduz]] için bir nedensel ajan bulamadı ve bir mikroskop kullanılarak tespit edilemeyecek kadar küçük bir patojenle ilgili spekülasyonlar yaşandı.<ref>Shors pp. 76–77</ref> 1884'te, [[Fransızlar|Fransız]] [[mikrobiyolog]] Charles Chamberland, bakteriden daha küçük gözeneklere sahip olan filtreyi icat etti (günümüzde [[Chamberland filtresi]] ya da Chamberland-Pasteur filtresi olarak bilinir). Böylece, bakteri içeren bir çözeltiden bakteriler tamamiyle ayrıştırılabildi. 1892'de, the [[Ruslar|Rus]] [[biyolog]] Dmitri Ivanovsky şimdiki [[tütün mozaik virüsü]] olarak bilinen virüsü incelemek için bu filtreyi kullandı. Deneylerinde enfekte tütün bitkilerinin ezilmiş yapraklarından elde edilen [[çözelti]]<nowiki/>lerin süzülmesi sonucunda süzülen sıvıda etkenlerin süzülmeden kaldığını gözlemledi. Ivanovsky enfeksiyonun bakteriler tarafından üretilen bir [[toksin]] tarafından meydana geldiğini öne sürdü, ancak bu düşüncesini sürdürmedi. O zamanlar tüm enfeksiyöz ajanların filtreler tarafından süzülebildiği ve üretilme ortamlarında üreyebildikleri düşünülmekteydi – Bu düşünce [[hastalık yapıcı mikrop teorisi]]<nowiki/>nin bir parçasıydı.<ref name="Dimmock">Dimmock p. 4</ref> 1898'de, [[Hollandalılar|Hollandalı]] mikrobiyolog Martinus Beijerinck bu deneyleri tekrarladı ve süzülmüş çözeltinin enfeksiyöz ajanların yeni bir formunun içerdiğine ikna oldu. Bu ajanların sadece bölünebilen hücrelerde çoğaldıklarını gözlemledi ancak bu deney sonucunda hastalık oluşturan partikülleri göremedi, ajanlara ''contagium vivum fluidum'' (çözünür canlı mikroplar) adını verdi ve sonra ''virüs ''olarak yeniden adlandırıldı. Beijerinck virüslerin doğada sıvı olarak bulunduğunu savunmuştur, daha sonra bu teori virüslerin partikül olduğunu düşünen Wendell Stanley tarafından düşürülmüştür. Aynı yıl içinde [[Friedrich Loeffler]] ve Paul Frosch ilk hayvan virüsü olan [[Şap (hastalık)|şap hastalığı]] virüsünü tescillediler.
20. yüzyılın başlarında, İngiliz [[bakteriyolog]] Frederick Twort, şimdilerde [[bakteriyofaj]] (ya da sadece faj) denilen ve bakterileri enfekte eden virüs gruplarını keşfetti.<ref><span class="citation">D'Herelle F.  On an invisible microbe antagonistic toward dysenteric bacilli: brief note by Mr. F. D'Herelle, presented by Mr. Roux. </span></ref> Fransız-Kanadalı mikrobiyolog Félix d'Herelle, besiyerindeki bakterilere süspansiyon şeklinde eklendiğinde onları öldüren virüsları tanımladı. Bu süspansiyonları seyrelterek en yüksek seyreltmeyi keşfetti (en düşük virüs konsantrasyonları), tüm bakterilerin ölmesinden ziyade, ölü organizmaların oluşturduğu alanları gözlemledi. Bu alanları sayma ve seyreltme faktörü ile çarparak orijinal süspansiyondaki virüslerin sayısını hesaplamaya çalıştı.<ref><span class="citation">Steinhardt E, Israeli C, Lambert R.A..  </span></ref> Fajlar [[tifo]] ve [[kolera]] gibi [[hastalık]]ların olası tedavisi gibi takdim edildi, ancak [[penisilin]]<nowiki/>in geliştirilmesi ile bir kenara bırakıldılar. Faz çalışmaları, genlerin açılıp kapanma mekanizmalarını ve yabancı genlerin bakteri hücrelerine aktarılmaları için kullanışlı bir mekanizmayı anlamayı destekledi .
396. satır:
=== Silah olarak kullanımı ===
{{Detaylar|Biyolojik savaş}}
Toplumlarda yıkıcı [[salgın]]lara neden olan virüslerin [[Biyolojik savaş|biyolojik silah]] olarak kullanılabileceği endişesine yol açmıştır. [[İspanyol gribi|1918 grip virüsünün]] laboratuvar ortamında başarılı bir şekilde tekrar üretilmesi endişelerin artmasına yol açtı. Eradike edilmeden önce [[çiçek hastalığı]] toplumları defalarca harap etti. Çiçek virüsünü stoklarında tutmak için yetkili olan dünyada sadece iki merkez vardır: Birisi [[Rusya]]<nowiki/>daki [[:en:Vector Institute|Vector Institute]] ve diğeri de [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'deki [[CDC]]'dir. Virüslerin silah olarak kullanılabileceklerine dair endişeler asılsız olmayabilir. Ciddi yan etkilere sahip çiçek aşısı artık hiçbir ülkede rutin olarak kullanılmamaktadır. Böylece, modern insan toplumlarında çiçek virüsüne karşı direnç neredeyse yok olmuştur ve virüse karşı savunmasızdırlar.
== Ayrıca bakınız ==
| |||