Ekim Devrimi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
12. satır:
}}
'''Ekim Devrimi''', '''Bolşevik Devrimi''' , '''Rus Devrimi''' ([[Rusça]]: Октябрьская революция / Oktyabrskaya revolyutsiya) ya da '''Büyük Sosyalist Ekim Devrimi''', ayrıca bilinen adı ile '''Ekim Ayaklanması'''.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Günaydın|ad1=Ahmet Necip|başlık=Erzurum Kongresine katılan Sivas Vilayeti delegeleri|tarih=2002|yayıncı=[[Cumhuriyet Üniversitesi]] Atatürk Araştırma ve Uygulama Merkezi|isbn=9789757631613|sayfa=15|sayfalar=171|url=https://books.google.com.tr/books?id=zGFtAAAAMAAJ&q=1917+ekim+ayaklanması&dq=1917+ekim+ayaklanması&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwi-neWQq67TAhVChywKHVxICDUQ6AEIJjAG|erişimtarihi=18 Nisan 2017|ref=[[Michigan Üniversitesi]]}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Samaan|ad1=A. E.|başlık=From a Race of Masters to a Master Race:1948 To 1848|tarih=2013|yayıncı=Volume 1 of A.E. Samaan - Eugenics Series|isbn=9781626600003|sayfa=346|url=https://books.google.ca/books?id=JkXJZtI9DQoC&pg=PA346&dq=%22october+uprising%22+%22bolshevik+revolution%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjSsOPVuYPSAhUk0IMKHUTRAycQ6AEIIDAB#v=onepage&q=%22october%20uprising%22%20%22bolshevik%20revolution%22&f=false|erişimtarihi=18 Nisan 2017}}</ref>
[[Rusya]]’da [[Jülyen takvimi]]'ne göre 25 Ekim 1917'de, ([[Miladi takvim]]e göre 7 Kasım 1917) [[Sankt-Peterburg|Petrograd]]'daki geçici hükümetin devrilerek iktidarın [[Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevikler]]e geçmesini sağlayan ve [[Sovyetler Birliği]]'nin kurulmasına yol açan olaydır.
Ekim Devrimi dünyada ilk ve en büyük [[sosyalist]] devletin kurulmasını sağlayarak ve [[sosyalist]] sistemin tüm dünyaya yayılmasına etki ederek 20. yüzyılın dünya tarihini etkileyen en önemli olaylarından biri olmuştur.
46. satır:
Yeni hükümet Bolşeviklere ait matbaayı bastı ve [[Pravda]] gazetesinin yayınlanmasını yasakladı. Hükümetten izinsiz olarak bildiri dağıtılması ve miting yapılması yasaklandı. [[Lenin]] hakkında idam kararı çıkarıldı. Bu karar üzerine [[Lenin]] güvenlik amacıyla [[Finlandiya]]'ya iltica etti. Ancak Bolşevikler üzerinde tutuklamalar ve yargısız infazlar arttı. [[Troçki]] başta olmak üzere çok sayıda Bolşevik tutuklandı.
[[Sankt-Peterburg|Petrograd]]’daki sosyalist örgütlere karşı Çarlık Ordusu komutanlarından [[Lavr Kornilov]] komutasındaki Kazak Ordusu şehre gelerek sıkıyönetim ilan etmek ve idareyi ele almak için ilerlemeye karar verdi. [[Kornilov Olayı]] olarak bilinen olay sırasında Kerenski paniğe kapılarak darbenin kendisini de tasfiye edeceğini anladı ve o sırada en güçlü ve en örgütlü siyasi güç olan Bolşeviklerden yardım istedi. [[Sankt-Peterburg|Petrograd]], [[Moskova]], [[Kiev]], [[Harkov]] ve diğer şehirlerdeki Bolşevik işçi ve askerler Kornilov karşıtı eylemler düzenledi. Bolşevik Parti Merkez Komitesi 27 Ağustos 1917’de yaptığı açıklamada Şubat Devrimi ile kazanılan her şeyi boğmak için Petrograd’a ilerleyen Kornilov birliklerinin durdurulması çağrısı yaptı. Özellikle demiryolu işçilerinin engellemesi ve Kazak Bolşevik askerlerin propagandası sonucu Kornilov’un ordusu dağıldı ve darbe girişimi başarısız oldu. Bu olaylarda Bolşeviklerin gücü sınandı ve iktidarın alınmasında önemli bir evre geçilmiş oldu.
Kornilov’un darbesinin başarısız olmasıyla beraber Bolşeviklerin saygınlığı ve Sovyetlerdeki desteği daha da arttı. Bolşevikler [[Sankt-Peterburg|Petrograd]], [[Moskova]] başta olmak üzere [[Briansk]], [[Samara]], [[Saratov]], [[Volgograd|Tasritsyn]], [[Minsk]], [[Donetsk]], [[Lugansk]] ve [[Kiev]] Sovyetlerinde çoğunluğu kazandılar. Tüm Rusya Sovyetler Merkezi Yönetim Komitesi iktidarın alınması yönünde karar aldı.
25 Eylül'de [[Leon Troçki|Trotski]] kefaletle serbest bırakıldı ve Petrograd Sovyetinin yönetimini devraldı. Lenin gizli bir şekilde Petrograd'a gelerek devrimi organize etmeye başladı. Eylül ve Ekim aylarında Moskova ve Petrograd sanayi işçileri, [[Donbas]] maden işçileri, [[Ural]] metal sanayi işçileri, [[Bakü]] petrol işçileri, tekstil işçileri ve demiryolu işçileri sayısız grev yaparak Geçici Hükümeti protesto etti. Bu iki ay zarfında toplamda 1 milyon işçi grev süreçlerine katıldı. İşçiler çoğu fabrika ve işyerinde yönetimi ele aldı ve üretim ile dağıtımı kontrol etmeye başladı.
| |||