Enigma makinesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Alan Matthison' na wikipedia da olan biyografi baglantısı eklendi.
düzeltme AWB ile
4. satır:
'''Enigma'''; [[II. Dünya Savaşı]] sırasında [[Nazi Almanyası]] tarafından gizli mesajların [[şifre]]lenmesi ve tekrar çözülmesi amacı ile kullanılan bir [[:wikt:şifre|şifre]] [[makine]]si. Daha açık bir ifade ile [[Rotor makinesi|Rotor makineleri]] ailesi ile ilişkili bir [[Elektro-Mekanik]] aygıttı ve birçok değişik türü vardı.
 
'''Enigma''' makinesi, ticari olarak [[1920]] li yılların başında kullanılmaya başlandı. Birçok ülkede [[Ordu (askeriye)|Ordu]] ve [[Devlet]] kurumları için özel modeller üretildi. Bunların en ünlüleri [[II. Dünya Savaşı]] öncesinde ve savaş sırasında [[Nazi Almanyası]]'nda kullanılan modellerdi. [[Almanlar|Alman]] ordu modeli olan [[Wehrmacht]] [[Enigma]], en çok konuşulan modeldi.
 
Bu makine kötü bir üne sahip oldu çünkü [[Müttefik]] şifreciler ([[Polonya]] şifre bürosu, [[Birleşik Krallık]] - [[Bletchley Park]] vb.) tarafından geniş mesajları çözümlendi. [[Şifre çözücüler]]in [[Müttefikler]]in savaşı kazanmalarına büyük yardımları olmuştu. Bazı tarihçiler, Alman [[Enigma]] kod sisteminin [[deşifre]] olması sayesinde [[Avrupa]]'da savaşın iki yıl daha önce bittiğini ileri sürmektedirler.
10. satır:
'''Enigma''' şifresinin bazı zayıf yanları olmakla birlikte, aslında diğer [[faktör]]ler olan [[operatör]] hataları, [[prosedür]] açıkları ve nadir olarak ele geçen [[kod]] kitapları sayesinde çözümlenebildi.
 
[[II. Dünya Savaşı]]nda [[Bletchley Park]] - [[Birleşik Krallık]]'ta üslenen [[AmerikanAmerikalılar|Amerikalı]] ve [[İngilizler|İngiliz]] şifre çözücüler, o zamanın en yetenekli ve en değerli [[bilim insanı]], [[matematikçi]] ve [[mühendis]] lerinden oluşmaktaydı.Bunlardan bazıları, daha sonra [[Bilgisayar bilimi]]nin kurucularından sayılacak [[Alan Turing|Alan Matthison]] [[Turing]] ve dünyanın ilk dijital ve programlanabilir bilgisayarı olan [[Colossus bilgisayarı|Colossus]]'u yapan [[Thomas Flowers|Thomas Harold Flowers]]'dır. Birçok [[Colossus bilgisayarı]], II. Dünya Savaşı sırasında [[Almanlar|Alman]] [[Lorenz SZ40/42]] şifre sisteminin çözülmesi işleminde olasılık hesaplayıcı olarak kullanılmıştır.
 
[[II. Dünya Savaşı]] ve [[stratejik]] planların aktarılmasında kullanılan şifre sistemleri ve bunların çözülmesinde kullanılan algoritmalar, buluşlar, şifre çözücü makineler bir anlamda bilgisayar biliminin doğmasına neden olmuştur diyebiliriz.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Enigma_makinesi" sayfasından alınmıştır