Hiung-nu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
geri |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
104. satır:
}}
'''Büyük Hun İmparatorluğu''' ya da '''Asya Hun İmparatorluğu''' ([[Çince]]: 東匈奴, [[Hiung-nu]]), Çin kaynaklarına dayanılarak MÖ 1760'dan itibaren varlıklarına ilişkin teoriler<ref name=":0">Gumilev L.N. Hunlar</ref> bulunsa da ilk devletlerini MÖ 1200<ref name=":0" /><ref>Deguines Y. Histoire des Huns, des Turcs, Des Mongols et des Tartares occidenteaux avant et depuis J.C. jusqu'a present Vol.I.P., 1758, p. 216</ref><ref>Cordier H. Histoire Générale de la Chine Vol. I. P., 1920, p. 205</ref> civarında kuran İç Moğolistan merkezli coğrafyada yaşamış eski Türkçede '''Kun''', Çince [[Hiung-nu]], batı dillerinde [[Hun]] adıyla geçen [[Türk halkları|Türk]] devleti.<ref name="jproux-1">
{{Kitap kaynağı| son = Roux | ilk = Jean Paul | yıl = 1984 | başlık = Türklerin Tarihi (Historie des Turks) | yayımcı= Ad |alıntı= | id = ISBN 975-506-018-9}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bilgicik.com/yazi/buyuk-hun-imparatorlugu/ | başlık = Büyük Hun İmparatorluğu | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150329004924/http://www.bilgicik.com/yazi/buyuk-hun-imparatorlugu/ | arşivtarihi = 29 Mart 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.diyadinnet.com/YararliBilgiler-404&Bilgi=asya-hun-devleti | başlık = Asya Hun Devleti | arşivurl = http://web.archive.org/web/20131121042945/http://www.diyadinnet.com:80/YararliBilgiler-404&Bilgi=asya-hun-devleti | arşivtarihi = 21 Kasım 2013}}</ref> Hun İmparatorluğu'nu [[Türkler|Türk]] boyları kurmuş, yönetmiş; [[Türk kültürü]] devlete şeklini vermiştir.<ref name="tez">Balaban, Ayhan. İskit, Hun ve Göktürklerde Sosyal ve Ekonomik Hayat. T.C. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eski Çağ Tarihi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 2006. URL:http://fef.kafkas.edu.tr/sosyb/tde/halk_bilimi/makaleler/kultur_med/kultur_med%20(20).pdf. Erişim tarihi: 11.12.2011. (Archived by WebCite® at http://www.webcitation.org/63rPeTJL1)</ref>
Hiung-nu adının o zamana göre eski Çince'de karşılığı olan H'yenyun adına ilk olarak MÖ 822 yılında yazılmış "Şarkı Kitapları"nın birinde yer alan bir şiirde rastlanır<ref name=":0" />. Hiung-nu adına daha sonra MÖ 318 yılında [[Çin]] ile yapılan [[Kuzey Şansi Savaşı]]'nda ve bunun sonucunda yapılan anlaşmada rastlanmaktadır. [[Hun]]lar günümüzün [[Moğolistan]] bölgesinde; Çin'in kuzeybatısında yaşamlarını sürdürmekteydiler. Bilinen ilk imparatorları [[Teoman (lider)|Teoman]]'dır.En büyük imparatorları ise, [[Şanyu]] (Chan-Yü:Büyük İmparator) lakaplı [[Mete]] (Motun)'dir.Çinliler önüne geçemedikleri [[Hun]]'ların saldırılarının ardından MÖ 214 yılında [[Çin Seddi]]'ni inşa etmek zorunda kalmıştır. Bu yapı günümüzde halen bir dünya harikası olarak kabul edilmektedir. [[Ming Hanedanı]] döneminde de yenilenen büyük duvarın birçok kısmı sağlamlığı ile günümüzde hala ayakta kalmıştır. Doğu Hiung-nular en parlak dönemini [[Mete]] zamanında yaşamıştır.
| |||