|
|notlar =
}}
'''Varus Savaşı''', MS [[9]]'da [[Almanya]]'nın kuzeyindeki [[Bramsche]] bölgesinde [[Roma İmparatorluğu]]'na bağlı güçler ile [[Germenler]] arasında meydana gelen savaş. "Hermann" ya da "Teutoburg Ormanı Savaşı" olarak da bilinir. Roma İmparatorluğu Ordusunun hezimetiyle sonuçlanan savaş, Romalıların [[Ren]] nehrinin doğusundan çekilmeleriyle sonuçlanmıştır. Savaş, günümüz Almanyası ve Alman kültürünün gelişimini hazırlayan sürece önemli katkıda bulunmuştur.
Varus Savaşı —Romalı tarihçiler tarafından ''Clades Variana'' ('''Varian Faciası''') olarak adlandırılır— Almanya’nın kuzeyindeki Bramsche bölgesinde Teutoborg Ormanında MS 9 ‘da Germen kabilelerden oluşan bir ittifakın ''Publius Quinctilius Varus'' tarafından yönetilen 3 Roma Lejyonunu ve yedek kuvvetlerini kesin olarak yok etmesiyle sonuçlanmıştır. Anti-Roma ittifakı Arminus, Roma vatandaşlığı kazanmış ve Roma askeri eğitimi görmüş Varus’un Germen bir subayı tarafından yönetilmiştir. Germen subay Varus’u kandırmış ve Roma ordusunun taktiksel manevralarını öngörmüştür. "Hermann" ya da "Teutoburg Ormanı Savaşı" olarak da bilinir.
Yıllar sonra Romalılar tarafından yapılan birkaç sefer ve baskına rağmen, bir daha asla Ren Nehri’nin Doğusu’ndaki Germen topraklarını fethetmeye çalışmamıştır. Germenik kabilelerin Roma Lejyonlarına karşı Teutoburg Ormanı’ndaki başarısı Germen halkı ve Roma İmparatorluğu’nun tarihinde geniş kapsamlı etkilerde bulunmuştur. Modern tarihçiler Arminius’un Varus karşısındaki başarısını ‘’Roma’nın en büyük yenilgisi’’, askeri tarihin en belirleyici muharebelerinden biri ve ‘’Dünya tarihinde bir dönüm noktası’’ olarak tanımlamıştır.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_the_Teutoburg_Forest</ref>
{{Çevrilmiş sayfa}}[[en:Battle of the Teutoburg Forest]]
== Savaş ==
Roma Lejyonları, Alman bir kabile lideri tarafından Teutoborg ormanına götürülür. Ormanın göbeğinde bir Roma kampı olup, Cermen kabile lideri onlara kaşiflik yapmaktadır. Tüm ordular ormana girdiği zaman ormanın her iki yanından da askerler lejyon kolonuna akın etmeye başlamıştır. Romalılar düzeni bozmayarak ilerlemeye çalışmış, gün batmadan önce kampa ulaşmak istemişlerdir. Çünkü Roma kumandanları, kampa ulaşırlarsa, barbarların duvarları aşamayacaklarını biliyordur. Ancak kampa ulaşana kadar tüm ordular tamamen dağılmıştır.
Varus’un kuvvetleri 3 lejyon (Legio XVII, Legio XVIII ve Legio XIX) , 6 auxiliary kuvveti (vatandaş olmayanlar veya dost kuvvetler) 3 süvari bölüğü içermektedir. Askerlerden çoğu savaş ve mecvut yerel şartlara karşı deneyimli değildi. Roma kuvvetleri savaş pozisyonunda ilerlemiyordu ve arasına büyük sayıda kamp hizmetçisi serpiştirilmişti. Osnabrück’ün kuzeydoğusuna girdiklerinde yolun dar ve çamurlu olduğunu gördüler. Dio Cassius’a göre sert bir fırtına da ortaya çıkmıştır. Ona göre Varus birliklerin ana gövdesi önünden keşif partileri göndermeyi de ihmal etmiştir.
Yürüyüş hattı tehlikeli bir şekilde —15 20 kilometre arasında— uzamıştır. Ordu, hafif kılıçlar, uzun kargılar ve ‘’fremae’’ adı verilen dar bıçaklı kısa mızraklarla kuşanmış Germen savaşçılar tarafından saldırıya uğrarken de bu haldedir. Germen savaşçılar bütün Roma ordusunu çevrelemiş, ve üzerlerine cirit yağdırmıştır. Arminius, Roma’daki eğitimini kullanarak düşmanının taktiklerini anlamış ve kalabalık sayıları sayesinde dağılmış Roma lejyonlarına karşı kullanmıştır. Romalılar, güçlendirilmiş bir gece kampı kurmayı başarmış ve sabah olduğunda Ostercappeln adındaki bir köyün yakınlarınadaki Wiehen Tepelerine doğru harekete geçtiler. Şiddetli yağmur devam ederken yapılan bu hareket yanında hayatta kalan Romalılara büyük kayıplar -ileride başka bir ormanlık araziden kaçmaya çalıştıkları gibi- getirdi. Yağmur Romalıların yaylarını kullanmalarını engelledi çünkü ipler ıslandığında gevşek hale gelmekteydi ki bu durum onları neredeyse korumasız bıraktı. Kalkanları ise suyla dolarak ağırlaştı.
Romalılar gece kaçmak için bir harekete daha girişti ancak bu onları Arminius’un Kalkriese tepesinin eteğinde hazırladığı başka bir tuzağa düşürdü. Orada Romalıların hareketi tepe tarafından engellenmiş açık kumul bir arazi vardı. Ormanla Great Bog’un kuzeyinde kalan bir bataklık arasında 100 metrelik bir uzaklık vardı. Yol daha ileride Germen kabilelerine sığınaktan Romalılara saldırmalarına izin verecek siperlerle ve yol kenarından ormana doğru toprak bir duvar ile örülmüştü. Romalılar umutsuzca duvarlara hücum ettiler ama başaramadılar ve Varus yanındaki en üst düzey subay Legatus Numonius Vala, birlikleri süvarilerle kaçarak terk etti. Velleius Paterculis’a göre kaçışı boşunaydı çünkü Germen süvarileri tarafından yakalandıktan kısa süre sonra öldürülmüştür. Germen savaşçılar savaş alanına hücum ederek parçalanmış Roma kuvvetlerini katletti. Varus intahar eder ve tekrar Velleius’un raporuna göre meslektaşı Praefectus Eggius kaderine terk edilmiş askerleriyle savaşarak cesurca ölürken kumandan Praefectus Ceionius utanç verici şekilde teslim olur.
Romalı kayıpları 15,000 ila 20,000 arasında olduğu düşünülmekte ve çoğu subayın onaylanmış şekilde kendi kılıçlarıyla canlarını aldıkları bilinmektedir. Tacitus’a göre bir sürü subay Germenlerin dini ritüelleri için kurban edilmiş, kazanlarda pişirilmiş ve kemikleri rituallerde kullanılmıştır. Diğerleri ise fidye karşılığı geri verilirken rütbesiz askerler ise köleleştirilmiştir.
Bütün Roma açıklamaları Roma yenilgisini tamamlar. Kalkriese’de bulunan bulgularda 6,000 parça Romalı ekipmanı bulunurken sadece bir parça kesin olarak Germenlere aittir. Ancak kazananlar kayıplarının cesetlerini savaş eşyalarıyla gömme geleneği Germen kalıntılarının azlığını desteklemiştir.Ek olarak binlerce kaçak Germen askeri Roma zırhı giymiştir yani arkeolojik kazılarda Romalı olarak gözükmüştür. Germen kabileleri doğada çözülebilen organik zırhlar -deri gibi- giyerken metal zırh giymemişlerdir.
{{muharebe-taslak}}
Galibiyet yanında Roma kalelerinin, garnizonlarının ve şehirlerinin (en az iki tane) ve ayrıca Varus’un yeğeni Nonius Asprenas tarafından yönetilen iki Roma lejyonunun yok edilmesini getirmiştir. Bu günün Haltern şehrinde olduğu düşünülen Aliso kalesi Germenleri haftalarca belkide aylarca savunulmuştur. Durum dayanılmaz hale gelince Lucius Caedicius komutasındaki garnizon ve orman faciasından geriye kalanlar kuşatmayı yararak Ren’e ulaşmıştır.{{muharebe-taslak}}cermenler bu savaş ile özgürlüklerine kavuşmultur.
[[Kategori:Almanya askerîaskeri tarihi]]
[[Kategori:Roma İmparatorluğu'nun muharebeleri]]
[[Kategori:Cermenler tarihi]]
| 