1950 Türkiye genel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sarv (mesaj | katkılar)
düzeltme, yazış şekli: vaat ett → vadett AWB ile
77. satır:
CHP, 14 Mayıs 1950 seçimlerine hazırlanmaya daha seçim kararı alınmadan önce 1949 yılı içinde başladı. Millet Partisi'nin kurulmasıyla sonuçlanan ayrılıkla sarsılan DP iç sorunlarıyla uğraşırken, CHP de hükümet değişikliğine gitmiş, [[medrese]] eğitimi almış olan [[Şemsettin Günaltay]] Başbakan olmuştu (Ocak 1949). CHP'nin din düşmanı bir parti olduğu görüşünü yaymaya çalışan muhalefete karşı imam hatip okulları ([[İstanbul İmam Hatip Lisesi]]), ilahiyat fakültesi (Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi), tekke ve türbeler açılarak karşılık verildi, ilkokullara din dersi koyuldu.
 
1950 seçimlerinde CHP, devletçiliği daha çok sınırlandıracağını, özel girişime daha çok olanak tanıyacağını, yabancı sermayenin gelmesi için kolaylıklar sağlayacağını, [[Türk Lirası]]'nın değerini koruyacağını vaat ettivadetti. Vergi reformu, çift meclis, CHP'nin [[Altı ok|altı ilkesi]]nin anayasadan çıkarılacağı gibi öneriler getirdi. 14-22 Mart 1950 tarihleri arasında TBMM, [[Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu|Toprak Reformu Kanunu]]’nu ele aldı ve uygulanamaz hale getirecek şekilde toprak sahipleri lehine değiştirdi.<ref name="14 Mayıs 1950 Seçimleri ve CHP’de Bunalım"/>
 
Muhalefet partilerine kayacak oyların çekilmesi için verilen ödünlerle CHP, ilk kez 1946 seçimlerinde uygulanan [[çoğunluk sistemi]]ne de güvenerek, 1950 milletvekili genel seçimlerini açık farkla kazanacağı inancındaydı. Yasal bir engel olmadığı halde Cumhurbaşkanı [[İsmet İnönü]] ve Başbakan [[Şemsettin Günaltay]] dışında hiçbir CHP'li iki yerden birden adaylığını koymadı.
83. satır:
DP, TBMM’de seçim kararı alındıktan sonra propaganda faaliyetlerine başlamış, açık ve kapalı toplantıların yanı sıra kırsal alana özel bir önem vermişti. CHP gibi DP de bir seçim bildirisi yayınlamış, iktidara geldiği takdirde yapacaklarını ilan etmişti. 8 Mayıs’ta ilan edilen bu bildiride; CHP’nin seçim bildirisi açıkça eleştirilmiş ve ileri sürülen vaatlerin hiçbir zaman gerçekleştirilmeyeceği belirtilmişti. DP bildirisinin geneline bakıldığında CHP’nin seçim bildirisiyle birçok noktada birleştiği görülmektedir. DP’nin yapmayı vaat ettiği, özel sermaye ve yabancı sermaye için güvenilir ekonomik yapının sağlanacağı, vergilerin azaltılacağı, devlet tekelinin kaldırılacağı gibi vaatlerin CHP bildirisini benzerliği vardı. “[[Yeter! Söz Milletindir!|Söz milletindir]]” şeklinde biten DP seçim bildirisinde iki önemli nokta dikkati çekmektedir. Bunlardan biri “millet hâkimiyeti yerine tek parti ve zümre hâkimiyetine engel olamayan” Anayasanın, vatandaş hak ve hürriyetlerini ve millet iradesine dayanan istikrarlı bir devlet düzenini güvence altında bulunduracak bir şekilde değiştirilmesi vaadi olmuştur. Diğeri de; “Bir iktidar değişikliği halinde memlekette maddî ve ruhî hiçbir sarsıntıya meydan vermiyeceğiz” ifadeleridir.
 
CHP ve DP ülke genelinde seçimlere katılırken, [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]] (MP) sadece 22 ilde aday gösterdi. [[MilliMillî Kalkınma Partisi]] (MKP) (İstanbul, Tekirdağ, Çanakkale, Aydın, Ankara, Bursa), Türk Sosyal Demokrat Partisi, Çiftçi Partisi, Toprak Emlak ve Serbest Teşebbüs Partisi ise sadece İstanbul’da seçime katılmışlardır.<ref name="Türkiye'de Cumhuriyetin İlanından 1950'ye Genel Seçim Uygulamaları">{{cite news| url=http://atam.gov.tr/wp-content/uploads/01-kenan-olgun.pdf | work=http://atam.gov.tr/ | title=Türkiye'de Cumhuriyetin İlanından 1950'ye Genel Seçim Uygulamaları | first=Kenan | last=Olgun | date= | accessdate=7 Ocak 2015}}</ref> CHP'nin aday listeleri 22 Nisan'da, DP'nin aday listeleri ise 24 Nisan tarihinde açıklandı.
 
== Sonuçlar ==