Augustus: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
iç bağlantı düzeltme AWB ile
k türkçeleştirme, yazış şekli: vaat ett → vadett AWB ile
84. satır:
Sextus Pompeius Octavianus'u Akdeniz'deki hububat sevkiyatından İtalya'yı mahrum bırakmakla tehdit etti. İtalya'da büyük çaplı bir kıtlık yaratma girişimi için donanma komutanı olarak Pompeius'un kendi oğlu görevlendirilmişti.<ref name="ccaa 19"/> Pompeius'un denizler üzerindeki kontrolü, onun bekleneceği üzere ''Neptuni filius'', "[[Neptün (tanrı)|Neptün'ün oğlu]] adını almasını teşvik etti."<ref name="eck 22">Eck, 22.</ref> Misenum anlaşmasıyla MÖ 39 yılında geçici bir barış yapıldı ve İtalya üzerindeki abluka, Octavianus'un Pompeius'a [[Sardunya]], [[Korsika]], [[Sicilya]], [[Mora Yarımadası|Peleponez]]'in kontrolünü ve MÖ 35 yılı için Konsül olma garantisi vermesiyle kaldırıldı.<ref name="ccaa 19"/><ref name="eck 22"/> Triumvir'ler ve Sextus Pompeius arasında yapılan toprak anlaşması Octavianus'un Scribonia'dan boşanarak 17 Ocak MÖ 38'de Livia ile evlenmesiyle bozuldu.<ref name="eck 23">Eck, 23.</ref> Pompeius'un donanma komutanlarından birisi ona ihanet ederek Korsika ve Sardunya'yı Octavianus'a teslim etti. Ancak Octavianus'un Pompeius'a saldırabilmesi için Antonius'un desteğine ihtiyacı vardı ve bu durum üçlü hükümdarlığın ömrünün MÖ 37'den başlamak üzere bir beş yıl daha uzatılması anlamına geliyordu.<ref>Scullard, 163</ref><ref name="eck 24">Eck, 24.</ref> Antonius'un Octavianus'u desteklemesinin ana nedeni, Ortadoğu'da [[Partlar]]a karşı yürüttüğü seferde Roma'nın MÖ 53 yılında uğradığı [[Carrhae savaşı|Carrhae Bozgunu]]'nun intikamını almak için desteğe ihtiyaç duymasıydı.<ref name="eck 24"/> [[Taranto|Tarentum]] anlaşmasına göre Antonius, Octavianus'a Pompeius'a karşı kullanılmak üzere 120 gemi tahsis edecek, buna karşılık Octavianus da Antonius'a Partlara karşı kullanması için 20.000 [[lejyoner]] verecekti.<ref name="eck 25">Eck, 25.</ref> Ne var ki, Octavianus kasıtlı bir provokasyon olarak söz verdiğinin onda birini gönderdi. Antonius bunu altı yıl sonra karşılaşacakları savaşa kadar hiç unutmadı.<ref name="eck 25"/>
 
Octavianus ve Lepidus, Sextus'a karşı MÖ 36 yılında Sicilya'da birlikte bir operasyon yaptılar.<ref name="eck 25 26">Eck, 25–26.</ref> Octavianus'un yaşadığı tersliklere rağmen, Sextus Pompeius'un donanmasının neredeyse tamamı 3 Eylül MÖ 36 tarihinde General Agrippa tarafından [[Naulochus deniz savaşı]]'nda yok edildi.<ref name="eck 26"/> Sextus, kalan birlikleriyle beraber doğuya kaçtıysa da MÖ 35 yılında Antonius'un bir generali tarafından ele geçirildi ve [[Milet]]'te idam edildi.<ref name="eck 26">Eck, 26.</ref> Hem Lepidus hem de Octavianus Pompeius'un hayatta kalan birliklerini bölüşürlerken, Lepidus Sicilya'nın kendisine ait olduğunu iddia edecek kadar güçlü hissederek Octavianus'a ayrılmasını emretti.<ref name="eck 26"/> Ancak Lepidus'un birlikleri savaşmaktan bitkin düştükleri ve Octavianus'un vaat ettiğivadettiği paranın cazip gelmesi nedeniyle Lepidus'u yüz üstü bırakıp, Octavianus'un tarafına geçtiler.<ref name="eck 26"/> Lepidus, Octavianus'a teslim oldu ve ''[[pontifex maximus]]'' olarak kalmasına izin verildi, ancak üçlü hükümdarlıktan çıkartıldı, kamu kariyeri sona erdi ve İtalya'da Cape Circei'deki Villa'sında idam edildi.<ref name="eck 26"/><ref>Scullard, 164</ref> Roma sömürgeleri artık batıda Octavianus, doğuda ise Antonius arasında bölünmüştü. Kendi bölgesindeki barış ve istikrarı sürdürmek için Octavianus Roma yurttaşlarının mülkiyet haklarını garanti altına aldı. Terhis olan askerleri bu defa İtalya dışına yerleştirdi, evvelce Pompeius'un ordusuna ve donanmasına katılmak için kaçan 30.000 köleyi sahiplerine iade etti.<ref name="eck 26 27">Eck, 26–27.</ref> Livia, Octavia ve kendi emniyetini sağlayabilmek için Roma'ya döner dönmez Senato tarafından kendisine, karısına ve kızına ''sacrosanctitas'', yani yargı dokunulmazlığı verilmesini sağladı.<ref name="eck 27 28">Eck, 27–28.</ref>
 
==== Marcus Antonius ile savaşı ====
151. satır:
Tiberius MÖ 6 yılında Augustus'la birlikte tribün erkini paylaştı ancak kısa bir süre sonra söylenenlere göre politikada daha fazla rol almak istemediğinden dolayı emekliye ayrıldı ve [[Rodos]] adasına kendi kendine sürgüne gitti.<ref name="eck 117"/><ref name="ccaa 46">CCAA, Erich S. Gruen, ''Augustus ve Principate'nin oluşturulması'', 46.</ref> Bu kaçış için herhangi bir kesin sebep olmamakla birlikte belki de aralarında Julia ile olan yanlış evliliğin de bulunduğu bir dizi olayın neticesidir.<ref name="eck 117"/><ref name="ccaa 46"/> Bir olasılık olarak Augustus'un evlatlık edindiği torunları Gaius ve Lucius'un genç yaşta rahipler okuluna kabul edilmeleri, izleyicilere daha olumlu olarak takdim edilmeleri ve Galya'da orduya tanıştırılmaları nedeniyle oluşan bir dışlanmışlık ve kıskançlık hissi sonucu Roma'dan ayrılmıştır.<ref name="eck 117 118">Eck, 117–118.</ref><ref name="ccaa 46 47">CCAA, Erich S. Gruen, ''Augustus ve Principate'nin oluşturlması'', 46–47.</ref> Lucius ve Gaius'un sırasıyla 2 ve 4 yıllarında erkenden ölmeleri, kardeşi Drusus'un ise (MÖ 9) yine erken ölümü sonucu Tiberius 4 Haziran'da Roma'ya geri çağırıldı ve Augustus tarafından evlatlık edinildi ve kendisi de yeğeni [[Germanicus]]'u evlatlık edindi.<ref name="eck 119">Eck, 119.</ref> Bu gelenek en azından iki nesil boyunca daha kullanılacaktı.<ref name="eck 116"/> Aynı yıl, Tiberius'a tribün ve prokonsul erki verildi, yabancı kralların temsilcileri ona saygılarını göstermekle yükümlü kılındı ve 13 yılında ikinci zafer alayını kazanarak Augustus'la birlikte ''imperium'' derecesine yükseltildi.<ref name="eck 119 120">Eck, 119–120.</ref> Taht üzerine hak iddia edebilecek olası bir diğer aday olan ve 7 yılında Augustus tarafından sürgüne gönderilen [[Agrippa Postumus|Postumus Agrippa]]'nın cezası senato tarafından kalıcı hale getirildi ve Augustus tarafından resmi olarak mirastan reddedildi.<ref name="ccaa 49"/> Kesin olarak Augustus'un mirasından mahrum edildi; tarihçi Erich S. Gruen, çağdaşı birkaç farklı kaynağın Postumus Agrippa'nın "kaba genç bir adam, gaddar ve hayvani ve ahlaksız karaktere sahip birisi" olduğunu aktardığını söyler.<ref name="ccaa 49">CCAA, Erich S. Gruen, ''Augustus ve Principate'nin oluşturulması'', 49.</ref>
 
19 Ağustos 14'te, Augustus babasının öldüğü yer olan [[Nola]]'yı ziyaret ederken öldü ve Tiberius, Augustus'un ölüm döşeğinde yanında bulunan Livia sayesinde imparator ilan edildi.<ref name="eck 123">Eck, 123.</ref> Augustus'un imparatorluğu sırasında ortaya koyduğu yönetime istinaden söylediği meşhur son sözü "Gösteriyi sevdiniz mi?" olmuştur. Yas tutanların oluşturduğu muazzam bir cenaze alayı Augustus'un naaşıyla birlikte Nola'dan Roma'ya kadar yürümüş ve cenaze töreninin olduğu gün tüm resmi daireler ve dükkânlar kapanmıştır.<ref name="eck 123"/> Tiberius ve oğlu Drusus bir ''[[rostra]]'' üzerine çıkarak cenazeye methiye düzmüşlerdir.<ref name="eck 124">Eck, 124.</ref> Augustus'un cesedi bir tabut içerisinde [[Augustus Mozolesi|Mozole]]'si yakınlarında yakılmış ve Augustus'un Roma [[panteon]]'una mensup tanrıların arasına katıldığı açıklanmıştır.<ref name="eck 124"/> 410 yılında Roma'nın Gotlar tarafınantarafından yağmalanması sırasında Augustus'un mozelesi soyulmuş ve külleri dağıtılmıştır.
 
== Augustus'un mirası ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Augustus" sayfasından alınmıştır