Kadın sünneti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
düzeltme, yazış şekli: hiç bir → hiçbir , yanısıra → yanı sıra AWB ile
3. satır:
Bu uygulama tipik olarak geleneksel sünnetçiler tarafından ustura kullanılarak<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf | başlık = UNICEF 2013 | yayıncı = United Nations Children's Fund | sayfa = 44-46 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150405083031/http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf | arşivtarihi = 5 Nisan 2015}}</ref> doğumdan bir kaç gün sonra ile ergenliğe kadar olan dönem arasında ve hatta ergenlik sonrasında gerçekleştirilir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf | başlık = UNICEF 2013 | yayıncı = United Nations Children's Fund | sayfa = 50 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150405083031/http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf | arşivtarihi = 5 Nisan 2015}}</ref> Ulusal istatistiklerin var olduğu ülkelerde kız çocuklarının çoğunun beş yaşına kadar bu uygulamadan geçirildiği görülmektedir. Uygulama tipleri ülkeye ya da [[etnik grup|etnik gruba]] göre farklılık gösterir. Uygulamalar [[prepisyum]] ve [[klitoris|klitoris glans]]ın çıkarılması; [[iç dudaklar]]ın çıkarılması; iç ve [[dış dudaklar]]ın çıkarılması ve [[Kadın üreme organları#Dış genital organlar (Vulva)|vulva]]nın kapatılması gibi çeşitlidir. [[#Tip III|İnfibulasyon]] adı verilen bu son uygulamada [[idrar]] ve [[Âdet|âdet akıntısı]]nın çıkması için küçük bir delik bırakılır ve [[vajina]] cinsel ilişki ile doğum için açılır.<ref name=Abdulcadir2011>{{Dergi kaynağı|ad1= Jasmine|soyadı1=Abdulcadir|ad2=Christiane|soyadı2=Margairaz|ad3=Michel|soyadı3=Boulvain|ad4=Olivier|soyadı4=Irion|url= https://smw.ch/en/article/article/smw.2011.13137/|başlık=Care of women with female genital mutilation/cutting|dergi=Swiss Medical Weekly|cilt=6|sayı=14|ay=Ocak|yıl=2011|doi=10.4414/smw.2011.13137|pmid=21213149}}</ref>
 
Kökeni [[cinsiyet eşitsizliği]]nde ve iffet, nezahet ile güzellik anlayışlarında yatan bu uygulama, [[kadın cinselliği]]ni kontrol altına alma çabasıdır. Genellikle bunu bir namus göstergesi olarak gören ve kızlarının ya da kız torunlarının bu uygulamadan mahrum kalması durumunda [[sosyal dışlanma]]ya maruz kalacağı korkusuna sahip olan kadınlar tarafından başlatılır ve uygulanır. {{efn|UNICEF 2013: "Uygulamaya uymak için sosyal bir yükümlülük olduğu gibi yapılmadığı takdirde sosyal dışlanma, eleştiri, alay, namus lekesi ya da kızlarına uygun bir eş bulamama şeklinde ailelerde yaygın bir ınanış bulunmaktadır.” [http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf UNICEF 2013], s.15.}} Uygulamanın neden olduğu sağlık sorunları tipine göre değişir; tekrarlayan enfeksiyonlar, idrara çıkmada ve âdet akıntısında zorluk, kronik ağrı, [[kist]] oluşumu, hâmile kalamama, çocuk doğumu sırasında karşılaşılan komplikasyonlar ve ölüme sebebiyet veren kanamalar, karşılaşılan sorunlardan bazılarıdır.<ref name=Abdulcadir2011/> Uygulamanın sağlık açısından bilinen hiç birhiçbir yararı yoktur.<ref name=WHO2014health>{{Web kaynağı | url = http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs241/en/ | başlık = Female genital mutilation | yer = Cenevre | yayıncı = World Health Organization | tarih = Şubat 2016 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20170127191455/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs241/en/ | arşivtarihi = 27 Ocak 2017}}</ref>
 
1970'lerden beri KGM uygulayanların bundan vazgeçmelerini sağlamak için uluslararası çabalar süregelmektedir. Bu çabaların sonucunda uygulama yapıldığı ülkelerin çoğunda yasaklanmış ya da kısıtlanmıştır; ancak, bu yasalar tam anlamıyla uygulanmamaktadır. Uygulamaya karşı çıkanlara ise, özellikle [[Antropoloji|antropologlar]] tarafından, [[kültürel görelilik]] ve [[insan hakları]]nın evrenselliği gibi konulara ilişkin çetin sorunları içeren eleştiriler yapılmaktadır.<ref name=ShellDuncan2008>{{Dergi kaynağı|ad=Bettina|soyadı=Shell-Duncan|başlık=From Health to Human Rights: Female Genital Cutting and the Politics of Intervention|dergi=American Anthropologist|seri= New Series|cilt=110|sayı=2|ay=Haziran|yıl=2008|sayfalar=225–236|doi=10.1111/j.1548-1433.2008.00028.x|jstor=27563985}}</ref>
18. satır:
==Sınıflandırma==
===Anketler, BM sınıflandırması===
[[Dünya Sağlık Örgütü|WHO]], [[UNICEF]] ve [[Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu|UNFPA]] 1997'de yayımladıkları ortak bildiri ile KGM'yi "kültürel ya da tıbbi olmayan diğer nedenlerle kadın dış üreme organlarının kısmen ya da tamamen çıkarılması ya da bu organlara başka biçimde verilen zararlar" olarak tanımlamıştır.<ref name=WHO2008pp4,22>[http://whqlibdoc.who.int/publications/2008/9789241596442_eng.pdf "Eliminating Female genital mutilation: An Interagency Statement"], Geneva: World Health Organization, 2008 (hereinafter WHO 2008), 4, 22.</ref> Uygulamalar etnik gruba ve bireysel uygulayıcılara göre çok büyük farklılıklar göstermektedir. [[Nijer]]'de 1998 yılında yapılan bir ankete cevap veren kadınlar, kendilerine uygulanan yöntemi tanımlamak için 50 farklı terim kullanmıştır.<ref name=UNICEF2013p48>[http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf UNICEF 2013], 48.</ref> Çeviri sorunlarının yanısırayanı sıra kadınlar hangi tür KGM'ye maruz kaldıkları ve hatta KGM geçirip geçirmedikleri konusunda bile tereddüt içindeydiler.<ref name=Yoder2013p190>{{Dergi kaynağı|ad1=P. Stanley|soyadı1=Yoder|ad2=Shanxiao|soyadı2=Wang|ad3=Elise|soyadı3=Johansen|başlık=Estimates of Female Genital Mutilation/Cutting in 27 African Countries and Yemen|dergi=Studies in Family Planning|cilt=44|sayı=2|ay=Haziran|yıl=2013|sayfalar=189–204|doi=10.1111/j.1728-4465.2013.00352.x|pmid=23720002}}</ref> Çeşitli araştırmalar anket sonuçlarının güvenilmez olduğunu önermiştir.{{efn|[[Gana]]'da 2003 yılında yapılan bir araştırmada 1995 yılında bir ankette %4 katılımcının KGM geçirmediğini söylediği ancak 2000 yılındaki ankette aynı katılımcıların KGM geçirdiklerini söylediği, %11 katılımcının ise KGM geçirdiğini söyledikten sonra ikinci ankette geçirmediklerini söyledikleri görülmüştür.<ref>{{Dergi kaynağı|ad1=Elizabeth F.|soyadı1=Jackson|başlık=Inconsistent reporting of female genital cutting status in northern Ghana: Explanatory factors and analytical consequences|dergi=Studies in Family Planning|cilt=34|sayı=3|yıl=2003|sayfalar=200–210|pmid=14558322}}</ref> [[Tanzanya]]'da 2005 yılında yapılan araştırmada %66 KGM uygulandığını söylerken muayene sonucunda %73'üne KGM ugulandığı görülmüştür.<ref>{{Dergi kaynağı|ad1=Elise|soyadı1=Klouman|ad2=Rachel|soyadı2=Manongi|ad3=Knut-Inge|soyadı3=Klepp|url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-3156.2004.01350.x/full|başlık=Self-reported and observed female genital cutting in rural Tanzania: Associated demographic factors, HIV and sexually transmitted infections|dergi=Tropical Medicine and International Health|cilt=10|sayı=1|yıl=2005|sayfa=105–115|doi=10.1111/j.1365-3156.2004.01350.x|pmid=15655020}}</ref> [[Sudan]]'da 2006 yılında yapılan bir ankette infibulasyon uygulanmış ve kadın ve genç kızların daha az ciddi bir KGM uygulandığını söyledikleri görülmüştür.<ref>{{Dergi kaynağı|ad1=Susan|soyadı1=Elmusharaf|ad2=Nagla|soyadı2=Elhadi|ad3=Lars|soyadı3=Almroth|url=http://www.bmj.com/content/333/7559/124.full|başlık=Reliability of self reported form of female genital mutilation and WHO classification: cross sectional study|dergi=British Medical Journal|cilt=332|sayı=7559|tarih=27 Haziran 2006|doi=10.1136/bmj.38873.649074.55|pmid=16803943|pmc=1502195}}</ref>}}
 
[[Birleşmiş Milletler]] kurumlarının yaptığı [[#Ev anketleri|standart anketlerde]] kadınlara kendilerine ya da kızlarına şunların yapılıp yapılmadığı sorulmaktadır: (1) kesik, et çıkarılmadan (sembolik sünnet); (2) kesik, biraz et çıkarılarak; (3) dikilerek kapatılma; ya da (4) tipi belli değil/emin değil/bilmiyor.{{efn|UNICEF 2013: "Bu kategoriler WHO tipolojisine tam olarak uymamaktadır. ''Kesik, et çıkarılmadan'' sembolik sünneti tanımlar ve güncel olarak Tip IV olarak sınıflandırılmıştır. ''Kesik, biraz et çıkarılarak'' Tip I (klitoridektomi) ve Tip II'nin (kesip çıkarma) ikisine de karşılık gelmektedir. Ve ''dikilerek kapatılma'' Tip III, infibulasyona karşılık gelir."<ref name=UNICEF2013p48/>}} En yaygın yöntem "kesik, biraz et çıkarılarak" kategorisindedir ve [[klitoris|klitoral glans]]ın kısmen ya da tamamen çıkarılmasına karşılık gelir.<ref>[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1728-4465.2013.00352.x/abstract Yoder 2013], 189; [http://www.unicef.org/media/files/FGCM_Lo_res.pdf UNICEF 2013], 47.</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kadın_sünneti" sayfasından alınmıştır