I. İbrahim (Şirvanşah): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
1. satır:
{{Kraliyet bilgi kutusu|isim = I. İbrahim|başlık = [[Şirvanşah]]|resim = |resim_boyutu =|altyazı =|veraset = [[Şirvan şahları listesi|34. Şirvan şahı]]|hüküm_süresi = 1382 — 15 Eylül 1417|önce_gelen = [[Huşeng ibn Kavus]]|sonra_gelen = [[I. Halilullah]]|eşi = Bike Hatun|çocukları = [[I. Halilullah]], Kayumers (Gövherşah), Qazanfer, Esadullah, Manuçehr, Abdurrahman, Nesretullah, Haşim, Farruhzat|tam ismi = İbrahim ibn Sultan Muhammed ibn Keykubad|hanedan = [[Şirvan şahları listesi|Derbendi Hanedanı]]|babası = [[Sultan Muhammed Derbendi]]|annesi =|doğum_tarihi = ?|doğum_yeri = [[Derbent, Dağıstan|Derbent]]|ölüm_tarihi = 15 Eylül 1417|ölüm_yeri = [[Şamahı]]|defin_tarihi =|defin_yeri =|meslek =|imza =|dini = [[İslam]]}}'''I. İbrahim''' — [[Şirvanşahlar Devleti|Şirvanşahlar devleti']]<nowiki/>nin 34. [[Şah|şahışah]]ı ve [[Derbendiler|Derbendi Hanedanı']]<nowiki/>ndan çıkan ilk şahtır. [[Mezyedi Hanedanı|Mezyedi]] ve [[Kesrani Hanedanı|Kesrani]] Hanedanları ile akraba olan Derbendiler [[Araplar|arap]] asıllı bir aile olup, daha sonradan türkleşmiştir.
 
== Tahta çıkışı ==
[[Huşeng ibn Kavus|Huşeng ibn Kavus']]<nowiki/>un 1382'deki vefatı üzerine [[Şirvan (Azerbaycan)|Şirvan]] ayanları merhum şahın amcasının oğlu olan Şeyh İbrahimi şah ilan etdi. Saray müneccimine göre Şeyh İbrahim [[Mezyedi Hanedanı|Mezyedi Hanedanına]]na akraba olan [[Derbendiler|Derbendi ailesinin]] ilk mensubu idi. O ve babası [[Sultan Muhammed Derbendi|Sultan Muhammed Keykubad]] Şah Huşengten kaçarak şimdiki [[Şeki]] bölgesinde saklandı. Ahmet Gaffariye göre, İbrahimin babası buraya varır-varmaz vefat etmiş, Şeyh İbrahim ise tahta çıkacağı günedek burada saklanarak tarımla uğraşmıştır. Taht için gelen [[Şirvan (Azerbaycan)|Şirvan]] ayanları karşılarında toprak sürdükten sonra yorgun düşen ve bir ağacın altında uyuya kalan Şeyh İbrahimi buldular. Apar-topar [[Şamahı|Şamahı']]<nowiki/>ya getirilen İbrahim şah ilan edildi.
 
== Saltanatı ==
12. satır:
Timur'un vassalı olan İbrahim onun adına sikke kestirdi. [[XIV. yüzyıl|XIV]] yüzyılın sonlarında Şirvanın çeşitli şehirlerinin - [[Bakü]]'nün, [[Derbent, Dağıstan|Derbent]]'in, [[Şamahı]]'nın, Güştasb'ın darphanelerinde Timur'un adına sikke darp ediliyordu.
 
Şeyh İbrahim [[Türkmenler|türkmenlerintürkmenler]]in, [[Celayir Sultanlığı|Celayirilerin]], [[Cuci|Cucilerin]]lerin ve [[Timur İmparatorluğu|Timurilerin]] [[Azerbaycan]] - [[Arran (Kafkasya)|Arran]] ve [[Şirvan (Azerbaycan)|Şirvan]] uğruna şiddetli mücadele yürüttükleri dönemde hakimiyet sürmüştür. O, esnek siyaset yürüterek, bu hükümdarlar arasında manevra yapıyor, kah gerçek, bazen de nominal olarak onlardan kendisi için en kötüye tabi oluyordu. Bu sebepten, onun zamanında - 1389-1390 yıllarında ve daha sonra, XIV yüzyılın sonlarında [[Bakü]], [[Şamahı]], [[Derbent, Dağıstan|Derbent]], Mahmudabad, Güştasbı şehirlerinde kesilen Şirvan sikkeleri kah [[Timur]]'un, kah da [[Toktamış|Toktamışın]]ın adına darp ediliyordu. Saldırılardan kurtulduktan sonra İbrahim XV yüzyılın başlarında kendi adını göstermeden anonim paralar kesdirmeye başlar.
 
Kaynaklarda Timur Şirvan üzerinden geçip giderken İbrahim Timur'a değerli mücevher, güzel cariye ve oğlan çocukları, altın zırh ve kemerler, değerli kumaşlar, silah ve binlerce at hediye etmişti. Fakat kaynaklarda İbrahim'in başka vassallar gibi Timur'un hazinesine verdiği haraç hakkında bilgi yoktur. Muhtemelen o, hiç haraç vermemiş, değerli hediyeler vermekle yetinmiştir. İbrahim aslında, zengin ve gelişmiş ülkenin bağımsız hakimi olmuş ve Timur'a tabi olan feodallar arasında özel konumda tutulmuştur. Onun esnek politikası ve güçlü Timur'a eğilim sayesinde Şirvan bu işgalcinin birlikleri tarafından yıkıma maruz kalmamış ve önceki gibi gelişmiş. Şirvan nüfusunun Şirvanşahın hazinesine verdiği vergi komşu ülkelerdeki kadar ağır değildi.