Abbâsîler: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + Hz vb ifadeler Tarafsız Bakış Açısı'na aykırıdır |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) iç bağlantı düzeltme AWB ile |
||
112. satır:
[[Muhammed]]'in ölümünden (632) sonra, İslam dünyasını [[Hulefa-yı Raşidin]] denilen dört halife ve ardından da [[Emevîler]] (661-750) yönetti. [[Emevîler]], [[Ali]]’nin öldürülmesinin ardından yerine [[Muaviye]] halife oldu. [[Muaviye]]'nin de ölümünün ardından hakkı olmamasına rağmen oğlu [[Yezid]] hilafeti ele geçirdi. [[Yezid]]'in hilafette hakkı yoktu çünkü babası [[Muaviye]] zamanında [[Hasan]] ile bir anlaşma yapılmış ve bu anlaşmada hilafetin saltanata dönüştürülmemesi istenmişti. Aynı zamanda sahabe olan babası [[Muaviye]], oğlunun anlaşmayı bozmamasını vasiyet etmişti. Lakin [[Yezid]] anlaşmaya uymayarak babası ölünce hilafeti ele geçirdi ve böylece hilafet saltanata dönüşmüş oldu.<ref>http://m.dinimizislam.com/detay.asp?Aid=1632</ref> Emevîlerin iktidarı Muhammed'in amcası [[Abbas bin Abdülmuttalip]]'ın soyundan gelen Abbâsîlerin, Emevî yönetimine karşı ayaklanarak 750'de halifeliği ve iktidarı ele geçirmesiyle son buldu. Bu tarihten başlayarak Abbâsîler 1258'e kadar İslam dünyasının büyük bölümüne egemen oldular.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=Jskyi00bspcC&pg=PA92&dq=arab+mercenaries+song+dynasty&q|başlık=A history of Vietnam: from Hong Bang to Tu Duc|author=Oscar Chapuis|year=1995|publisher=Greenwood Publishing Group|page=92|isbn=0313296227|pages=216|accessdate=28 June 2010}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=5LSvkQvvmAMC&pg=PA283&dq=arab+mercenaries+china&q=arab%20mercenaries%20china|başlık=The religious traditions of Asia: religion, history, and culture|author=Joseph Mitsuo Kitagawa|year=2002|publisher=Routledge|page=283|isbn=0700717625|pages=375|accessdate=28 June 2010}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=8rhPAAAAMAAJ&dq=arab+mercenaries+song+dynasty&q=arab+mercenaries|başlık=China: a history in art|author=Bradley Smith, Wango H. C. Weng|year=1972|publisher=Harper & Row|page=129|isbn=|pages=296|accessdate=28 June 2010}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=6SACPP8mZQ8C&pg=PA53&dq=arab+mercenaries+song+dynasty&q|başlık=Hong Kong images: people and animals|author=Hugh D. R. Baker|year=1990|publisher=Hong Kong University Press|page=53|isbn=9622092551|pages=172|accessdate=28 June 2010}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=CqkeAAAAIAAJ&q=arab+mercenaries+china&dq=arab+mercenaries+china|başlık=China: a short cultural history|author=Charles Patrick Fitzgerald|year=1961|publisher=Praeger|page=332|isbn=|pages=624|accessdate=28 June 2010}}</ref><ref name="Dennis Bloodworth, Ching Ping Bloodworth 2004 214">{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/?id=QivwtVwq8ykC&pg=PA214&dq=arab+mercenaries+china&q=arab%20mercenaries%20china|başlık=The Chinese Machiavelli: 3000 years of Chinese statecraft|author=Dennis Bloodworth, Ching Ping Bloodworth|year=2004|publisher=Transaction Publishers|page=214|isbn=0765805685|pages=346|accessdate=28 June 2010}}</ref>
İlk Abbâsî halifesi [[Seffah (Abbasi)|Ebu'l-Abbas Seffah]] (750-754) idi. 754'te kardeşi [[Mansur (Abbasi)|Mansur]] (754-775) onun yerine geçti. Bu iki halife döneminde orduda [[Türkler|Türk]] ve [[İran]] kökenliler önemli görevler üstlendiler.<ref name="ucok">Üçok, Bahriye (1979) ''İslam Tarihi Emevîler- Abbâsîler'', Devlet Kitapları, Ankara:
Harun Reşid’in oğulları [[Emin (Abbasi)|Emin]] (809-813), [[Memun]] (813-833) ve [[Mutasım (Abbasi)|Mutasım]] (833-842) babalarının politikalarını sürdürdüler.<ref name="ucok"/> Annesi Harun Reşid'in [[Türkler|Türk]] asıllı bir cariyesinden olan Mutasım Türklerden özel bir askerî güç kurmuştur,<ref>Muir William (1922)''The Caliphate, Its Rise, Decline and Fall: Bölüm LXVII, Al-Mo'tasim and al-Wathik'': [http://www.answering-islam.de/Main/Books/Muir/Caliphate/chap67.htm] {{ing}} (Erişim tarihi: 30.8.2009)</ref> Türk unsurları yönetimde önemli görevlere getirmiştir. Daha sonra bu askeri gücün [[Bağdat]]'taki varlığı bazı huzursuzluklara neden olduğundan [[Samarra]] adıyla yeni bir kent kurdurarak devlet merkezini oraya taşıdı. 838 yılında Mutasım [[Anadolu]]'ya [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] üzerine bir sefer düzenlemiş, ordusunun bir kolu Bizans imparatoru [[Theofilos]] ve ordusunu "[[Anzin Savaşı]]" adı verilen bir çarpışmada büyük yenilgiye uğratmış, Bizans'ın ikinci büyük kenti [[Amorium]]'u kuşatıp eline geçirmiş ve Abbâsî orduları [[İznik]] kentinin yakınlarına kadar ilerlemiştir.<ref name=encyclopedia>{{Kitap kaynağı
| first = Cyril Glasse | last = Huston Smith
| year = 2002
123. satır:
}}</ref>
Yerine geçen oğlu [[Vasık (Abbasi)|Vâsık]] (842-847) döneminde [[Türkler|Türk]] emirleri askerî işlerin yanı sıra yönetsel konularda daha etkili oldular.<ref name="ucok"/> Vâsık'ın ölümünden sonra Abbâsî Devleti parçalanma sürecine girdi. Abbâsî toprakları üzerinde [[Büveyhîler]], [[Tâhirîler]], [[Samânîler]], [[Şirvanşahlar|Şirvânîler]], [[Saffârîler]], [[Hamdânîler]], [[Mervânîler]], [[Mirdâsîler]], [[Ukâyliler]], [[Zengîler]], [[Karahanlılar]], [[Tolunoğulları]], [[Ihşidîler]], [[İdrisîler]], [[Murabıtlar]], [[Muvahhidler]], [[Hafsîler]], [[Aglebîler]] ve [[Fâtımîler]] gibi bağımsız devlet ve beylikler kuruldu.
[[İran]]'da hüküm süren [[Büveyhiler]], 945'te [[Bağdat]]'a egemen oldular. Bundan sonra Abbâsî halifeleri Büveyhilerin izniyle başta kalabildiler. Halife [[Kaim (Abbasi)|Kâim]]'in (1031-1075) çağrısı üzerine [[Büyük Selçuklu Devleti]] Hükümdarı [[Tuğrul]], 1031 yılında Büveyhileri [[Bağdat]]'tan çıkardı ve Abbâsîlere yeniden saygınlık kazandırdı.
617. satır:
{{Commons category|Abbasid Caliphate}}
* Üçok, Bahriye (1979, 1.bas.:1968) ''İslam Tarihi Emevîler- Abbâsîler'', Devlet Kitapları, Ankara:
* Wellhausen, J. (çev. Fikret Işıltan) (1963) ''Arap Devleti ve Sukutu'', Ankara:Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları XLII. Online:[http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/654.pdf]
* {{ing}} Muir, William (1922), ''The Caliphate, Its Rise, Decline and Fall'' Bölüm: LIX - LXXIX [http://www.answering-islam.de/Main/Books/Muir/Caliphate]
| |||