Üçüncü Harkov Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
k Yazılış (((http://tdk.org.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=203))) AWB ile |
||
85. satır:
Kızıl Ordu'nun <!--[[3. Tank Ordusu (SSCB)|3. Tank Ordusu]]--->3. Tank Ordusu [[Harkov]]'un güneyinde Alman birlikleriyle çatışmaya girip Manstein'ın karşı saldırısı sürerken yerini korumaya çalıştı<ref>Glantz (1991), sf. 186–188</ref>. 24 Şubat'ta Almanlar, [[Panzergrenadier]] Tümeni [[Großdeutschland Tümeni|"Großdeutschland"]] 'ı geri çekerek 167. ve 320. Piyade Tümenlerini, "Totenkopf" Tümeni'nden bir alayı ve "Leibstandarte" Tümeninin bazı birliklerini Sovyet saldırısıyla oluşan balonun batı ucunu savunmak için bıraktılar<ref>Glantz (1991), sf. 188</ref>. 24 - 27 Şubat arasında 3. Tank Ordusu ve 69. Ordu, cephenin bu kesimine saldırmaya devam etti ancak bir sonuca ulaşamadılar. Sovyet destek birliklerinin aşırı yayılma sonucu zorlanmasıyla saldırı durma noktasına geldi<ref>Glantz (1991), sf. 188–189</ref>. 25 Şubat'ta, Rokossovki komutasındaki [[Merkez Cephesi]] Alman [[2. Ordu (Almanya)|2. Ordusu]] ile [[2. Panzer Ordusu]] arasına taarruz başlatarak Alman kuvvetlerinin kanatlarında önemli başarılar elde etti, ancak merkezde aynı başarıyı gösteremedi. Saldırı geliştikçe Alman sağ kanadına yapılan saldırı da artan direnç karşısında yavaşlarken sol kanada saldıran birlikler aşırı yayılmaya başladı<ref>Glantz (1996), sf. 130–133</ref>.
Almanların Sovyet [[Güneybatı Cephesi (SSCB)|Güneybatı Cephesi]]'ne ve 69. Ordu'nun çemberi yarma harekâtına karşı elde ettiği başarılar karşısında Stavka, Voronej Cephesi'ne, 3. Tank Ordusu'nun kontrolünü Güneybatı Cephesine vermesini emretti. Geçişi kolaylaştırmak amacıyla 3. Tank Ordusu iki piyade tümenini 69. Ordu'ya verdi ve SS Panzer Tümenini imha etmek amacıyla güneye doğru saldırıya geçti. Ancak güneye intikal sonrası oluşan yakıt ve mühimmat sıkıntısı sonucu 3. Tank Ordusu'nun saldırısı [[3 Mart]]'a ertelendi<ref>Glantz (1991), sf. 189</ref>. Dahası, 3. Tank Ordusu Alman [[Junkers Ju 87]] "Stuka" [[Pike bombardıman uçağı|pike bombardıman uçaklarının]] durmak bilmeyen saldırıları yüzünden çok fazla hırpalanmıştı<ref>Sikes (1988), sf. 9</ref>. 3 Mart'ta saldırıya geçen 3. Tank Ordusu'nun 15. Tank Kolordusu, [[3. SS Panzer Tümeni "Totenkopf"|SS Panzer Tümeni "Totenkopf"]] 'un öncü birlikleriyle karşılaştı ve hemen savunma pozisyonuna geçti. Sonunda, Alman SS tümeni 15. Tank Kolordusu'nun hatlarını delmeyi başardı ve kuzeye doğru ilerleyen aynı tümenin diğer birlikleriyle birleşerek Sovyet tank kolordusunu çembere aldı<ref>Glantz (1991), sf. 189–191</ref>. 3. Tank Ordusu'nun 12. Tank Kolordusu da, "Das Reich" ve Totenkopf SS Panzer Tümenlerinin ordunun ikmal hatlarını tehdit etmesi üzerine savunma pozisyonuna geçmek zorunda kaldı<ref name="Glantz91191">Glantz (1991), sf. 191</ref>. [[5 Mart]]
Popov Mobilize Grubu'nun ve 6. Ordu'nun, Alman karşı saldırısının daha başında imha edilmesi Sovyet hatlarında geniş bir delik açtı. Bu deliğin yamanmasına yönelik koordinesiz ve zayıf Sovyet çabalarından faydalanan Manstein, taarruzun [[Harkov]]'a doğru devam etmesini emretti<ref>Sikes (1988), sf. 9–10</ref>. 1 - 5 Mart arasında [[SS Panzer Kolordusu]]'nu da barındıran Alman [[4. Panzer Ordusu]] 80 km ilerleyerek Harkov'un 16 km güneyine yerleşti<ref name="Karel19" />. 6 Mart'ta "Leibstandarte" Tümeni Mosh Nehri üzerinde bir köprübaşı oluşturarak Harkov'a giden yolu açmış oldu<ref>Margry (2001), sf. 19–20</ref>. Manstein'ın karşı saldırısının başarısı Stavka'yı [[Rokossovski]]'nin taarruzunu durdurmaya zorladı<ref>Glantz (1996), sf. 133–134</ref>. [[1. Panzer Ordusu]] [[Donets Nehri]] üzerinde bir savunma hattı oluşturmayı başardı ve Manstein [[Donets Nehri|Donets]]'in batısında kalan Sovyet birliklerini temizleme planı yapmaya başladı<ref>von Manstein (1982), sf. 432</ref>. Almanlara göre, Alman karşı saldırısının Kızıl Ordu'ya maliyeti 23.000 asker, 615 tank ve 352 top oldu<ref>von Manstein (1982), sf. 433</ref>.
113. satır:
== Sonrası ==
Almanların Donets Harekâtı [[Kızıl Ordu]]'ya 52 tümene ve yaklaşık 70.000 - 80.000 askere mal oldu<ref>Thompson (2000), sf. 11–12</ref>. Bunların tahminen 45.200'ü öldürülmüş, 41.200'ü yaralanmıştı<ref>Glantz (1995), sf. 296; this figure includes personnel losses between February and 25 March 1943.</ref><ref>McCarthy & Syron (2002), sf. 180–181</ref>. Nisan ve Temmuz 1943 arasında Kızıl Ordu bu bölgedeki birliklerini takviye ederek Kursk Muharebesi olarak bilinecek olan kaçınılmaz savaşa hazırladı<ref>Glantz (1999), sf. 28</ref>. Toplam Alman kayıpları hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte, elit [[Waffen SS]] ve [[Waffen SS tümenleri|Waffen-SS birliklerinin]] savaşın en çetin olduğu bölgelere konuşlandırıldığı gözönünde bulundurulduğunda, [[SS Panzer Kolordusu]]'nun kayıpları genel bir fikir verebilir. 27 Mart
SS Panzer Kolordusu şehirden çıkmaya başlayınca, şehrin güneybatısında bulunan ve 17. [[NKVD]] Tugayı, 19. Piyade Tümeni ve 25. Muhafız Piyade Tümeni'nden oluşan Sovyet birlikleriyle çatışmaya girdiler. Sovyetlerin, 3. Tank Ordusu'nun kalanlarıyla temas sağlama girişimleri devam etti ancak sonuçsuz kaldı. 14 - 15 Mart'ta bu birliklere kuzey [[Donets Nehri]]'ne çekilme izni verildi<ref>Glantz (1991), sf. 203</ref>. Sovyet 40. ve 69. Orduları 13 Mart'tan beri Panzergrenadier Tümeni Großdeutschland ile çarpışıyordu ve Alman ilerleyişi sonucu bölünmüşlerdi<ref>Glantz (1991), sf. 203–205</ref>. Harkov'un düşmesiyle Sovyetlerin Donets savunması çökerek Manstein'a 17 Mart'ta kuvvetlerini Belgorod'a sürerek ertesi gün ele geçirme fırsatını verdi<ref>Glantz (1996), sf. 135–136</ref><ref name="Karel40" >Margry (2001), sf. 40</ref>. Ancak, kötü hava ve yorgunluk Manstein'ın karşı saldırısının bu noktada bitmesine ve Mareşalin, Harkov ve Belgorod'un alınmasıyla yeni oluşan "Kursk Çıkıntısı" 'na saldırma düşüncesini gerçekleştirememesine neden oldu<ref name="Manstein436" /><ref>Glantz (1996), sf. 137</ref>.
| |||