Tengricilik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
19. satır:
[[Dosya:Hiung-nu kemer bağı.jpg|thumb|220px|<center>Hiung-nu'lardan kalma altın kemer kilidi. (M.Ö. 3. ila 2. yüzyıl)]]
[[Dosya:Kyzyl orkhon inscription.jpg|200px|thumb|<center>[[Orta Asya]]'da bulunan eski Türk yazıtlarından birisi]]
Tengricilik, Tengri’nin etrafından oluşmuş olan ve Macaristan’dan Büyük Okyanus’a kadar olan bölgede yayılmış olan bir inanç sisteminin adıdır.<ref name="orhundan.com">http://orhundan.com/tengricilik-kutlu-altay/</ref> Tengri-Kültü'nün en eski kanıtları 3000 yıllık [[Çin]] kaynaklarında [[Hiung-nu]] (Doğu Hunlar) ve Tue'kue halklarını anlatan yazılarda bulunmuştur ([[Tengri#En Eski Kanıtlar|bkz. En eski kanıtlar]]).<ref name="Jean-Paul Roux">''Götter und Mythen in Zentralasien und Nordeurasien'' Käthe Uray-Kőhalmi, Jean-Paul Roux, Pertev N. Boratav, Edith Vertes: ISBN 3-12-909870-4 İçinden: Jean-Paul Roux: ''Die alttürkische Mythologie'' (Eski Türk mitolojisi)</ref>
Hun (Çince de Hiung-nu) hükümdarlarının kanlarının Tengri tarafından kutlandırılmış olduğuna inanırlardı. Destanlarında, Tengri'nin yolladığı bir dişi ya da erkek kurdun tanrısal kanının çiftleşme yoluyla hükümdarlarının sülalesine karışmış olduğuna inandıkları çeşitli yollarla belirtilmektedir. En eskisi ve en yaygın olanı kutsal dişi kurt [[Asena]] hakkındaki efsanenin farklı sürümleridir. Birçok eski Türk topluluğunda, [[Göktürkler]]de ve [[Orta Çağ]]'a kadar varolmuş Türk devletlerinde, kendi köklerinin kutsal Asena sülalesine dayandığını vurgulayan ve bu yüzden halkı tarafından yaşayan bir yarı tanrı olarak görülmüş olan Türk hükümdarlarına rastlayabiliriz. Bu hükümdarlar, Tengri'yi yeryüzünde temsil eden Tengri'nin oğulları olarak kabul edilmiştir. Tengri'nin bu hükümdarlara verdiği kudretli hükümdar ruhu olan ''kut'''u elde etmiş olduklarına inanılarak adlarına ''Tengrikut'' ya da ''kutluğ'' gibi eklemeler yapılmıştır.<ref name="Jean-Paul Roux" />
Yine de günümüzde, özellikle Türkiye’de, birçok araştırmacı ve tarihçi, Tengriciliği tek tanrılı bir inanç gibi kabûl etmektedir. Prof. Dr. Hikmet Tanyu başta olmak üzere birçok tarihçi bu görüştedir. Özellikle Hikmet Tanyu, “İslamlıktan Önce Türklerde Tek Tanrı Dini” adlı eserinde, bu konu üzerinde durmaktadır. Tanyu, bu eserinde genel olarak İslâm üzerinden çıkarımlarda yapmakta ve Tengri’nin tek olduğunu, diğerlerinin ise, cin, melek ya da ruh olduğunu söylemektedir.<ref
=== Göktürkler ===
| |||