Atçalı Kel Mehmet Efe: Revizyonlar arasındaki fark

1829'da [[Kuyucak]]'ta başlayan Kel Memet'in önderliğindeki Aydın ayaklanması bir halk ihtilali özelliklerini taşır görünmektedir. [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun girdiği savaşların vergi yükünden bunalan halka bu vergiyi kaldırdığını ilan etmiş, [[mültezim]]lerin, [[voyvoda]]ların ve zabitlerin halktan keyfi olarak topladıkları vergileri kaldırmıştır. Bunlarla da yetinmeyerek, ''''vali-i vilayet, hademe-i devlet, Atçalı Kel Memet'''' şeklinde imzaladığı [[ferman]]larda hükümetten serbest ticaret ve tarımın korunmasını, kanunların değiştirilmesini, daha eşit kanunlar yapılmasını ve askerliğin yeni esaslara bağlanmasını istemiştir. Aydınlıların yanı sıra, [[Kütahya]], [[Manisa]], [[Burdur]] ve [[Denizli]]'nin bazı kazaları, onun ileri sürdüğü fikirleri sevinçle karşılamış, ona kapılarını açmış ve kendilerine efendi yapmışlardır. İlk ayaklanmasında Aydın [[mütesellim]]i ve yanındaki adamlarıyla girdiği çatışmalar hariç, diğer kasabalarının hiç birisinde ona karşı silah atılmamıştır. Aksine, adamlarıyla birlikte bu kasabalara birer kurtarıcı gibi girmiştir. İdaresi altında bulunan yerlerde halkının malına, canına ve ırzına saygı gösterdi. Seyahat hürriyetine engel olmamıştır. Zulmü ve adaletsizliği ortadan kaldırmak, yeni bir düzen kurmak için çalışmıştır.

[[Aydın]] ile [[Nazilli]] arasındaki [[Atça, Sultanhisar|Atça]] kasabasında bugün Atçalı'nın anısına bir "Atçalı Kel Mehmet Efe" heykeli bulunmaktadır. Mimar [[Tamer Başoğlu]]'nun projesini hazırladığı heykelin temeli [[8 Temmuz]] [[1969]] tarihinde atılmıştır. 82000 TL'ye maledilen heykel [[27 Eylül]] [[1970]] tarihinde tamamlanmıştır. Heykelin kaidesinde, '''su elin, çeşme elin, tekne Atçalı Kel'in''' yazmaktadır.

Çocukluğunda çok ürkek olduğu anlatılan bu efe, bir gün köy kahvesinde otururken, ahalinin ve kendisinin devlet tarafından sömürüldügünü ve yok yere acı çektirildigini düşünüp buna bir çare araken, üç iri köpeğe karşı cılız bir köpeğin kapışmasına şahit olur. Hasımlarınca bir hayli yıpratılan küçük köpek, can havliyle kaçarken bir çıkmaz sokağa girer. Kaçacak yeri yoktur. Direncinin son noktalarında olmasına rağmen sırtını duvara vererek bu üç köpeğe çılgıncasına saldırır ve onları kaçırmayı başarır. Atçalı da bundan ibret alır.