Vikipedi

Risk: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
İngilizce bölümlerde temizlik
IVBaudouin (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
2.093 değişiklik
tanımlar düzenlemesi
1. satır:
{{düzenle|Şubat 2017}}
 
'''Risk''' veya '''riziko''', bir olayın gerçekleşme [[Olasılık|olasılığı]] ve olaydan etkilenme olanağı. Değerler (fiziksel sağlık, sosyal[[toplumsal statüsstatü]], duygusal durum ya da görülemeyen belirli bir eylem, aksiyon, ya da eylemsizlik sonucu risk alındığında kazanılabilir ya da kaybedilebilir. Risk aynı zamanda belirsizlikle kasıtlı etkileşim olarak da tanımlanabilir.<ref>{{cite journal|last1=Cline|first1=Preston B. |title=The Merging of Risk Analysis and Adventure Education|journal=Wilderness Risk Management|date=3 March 2015|volume=5|issue=1|pages=43–45|url=http://www.nols.edu/nolspro/pdf/wrmc_proceedings_05_adventure_cline.pdf|accessdate=12 December 2016}}</ref> Belirsizlik olası, tahmin edilemeyen, ölçülemeyen ve kontrol edilemeyen sonuç olup; '''risk''' bu sonuca rağmen karar almanın bir neticesidir. <supref>[1]{{Cite web| url=http://iosrjournals.org/iosr-jbm/papers/Vol16-issue3/Version-3/K016338389.pdf| title=Risk Management - An Analytical Study| date=Feb 2014| accessdate=6 June 2016| work=IOSR Journal of Business and Management| pages=83–89}}</supref>
 
[[Risk algısı]], bir riskin olasılığı ve şiddeti hakkında insanların aldığı subjektif bir yargı (kanı) olup, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Her bir insan çabası biraz risk taşır, ama bazıları diğerlerinden daha risklidir. [2]<ref>{{cite web|title=Risk|url=http://plato.stanford.edu/archives/spr2014/entries/risk/|work=The Stanford Encyclopedia of Philosophy|accessdate=9 May 2014|last1=Hansson |first1=Sven Ove|first2=Edward N. |last2=Zalta|date=Spring 2014}}</ref>
 
==Tanımlar==
'''İçindekiler'''
[[Oxford İngilizce Sözlüğü]] 1621’deki şekliyle kâr ve gelir elde etmek için çalışma anlamına gelen İngilizce’deki ilk kullanımından bahseder (Arapça orjinalinden gelen kelime şekli ‘رزق’ “risque”dir) ve 1655’ten itibaren “risk” şekliyle kullanılır.
<blockquote>Riski şöyle tanımlar: Kayıp, yaralanma olasılığı (na maruz kalmak) veya istenmeyen ve tehlikeli durum; şans yada böyle bir olasılığı içeren durum .<ref>[[Oxford English Dictionary]]</ref> </blockquote>
 
:1. Risk belirsiz bir olay hatta bir koşuldur ki, eğer meydana gelirse, en azından bir proje (obje)nin etkilenmesini içerir (Bu tanım ‘Proje’ terminolojisi kullanılarak, projelere başvuruları kaldırarak kolayca evrensel yapılır). <ref>A Guide to the Project Management Body of Knowledge (4th Edition) ANSI/PMI 99-001-2008</ref>
'''1'''     '''Tanımlamalar'''
 
:2. Bir şeyin olasılığı eğer meydana gelirse ortaya çıkan maliyet veya faydayla çarpılır (Bu konsept “Beklenen Değer” yada “Risk Faktörü olarak bilinir ve riskin seviyelerini kıyaslamakta kullanılır).
1.1  Standardizasyon için Uluslararası Organizasyon
 
:3. Harici yada dahili zafiyet sonucu meydana gelen sayılabilen hasar, yaralanma, mesuliyet, kayıp yada herhangi olumsuz bir olayın tehdidi, olasılığı ve önceden alınan tedbirle önlenebilmesi.
1.2  Diğer
 
:4. [[Finans]]: Gerçekleşen kârın yada yatırımın beklenenden düşük olma olasılığı.
'''2     Uygulama Alanları'''
 
:5. [[Sigorta]]: Bir değişkenin (Bina yangını) olduğu bir durumun bilinmesi ama oluşma modu yada olayın gerçek değerinin bilinmemesi. Bir risk bir belirsizlik (olasılık yada olayın nerede meydana geleceğinin bilinmemesi), bir tehlike (kaybın sebebi), ya da bir tehlikeli durum (tehlikeyi daha şiddetli ve olası yapan şey) değildir.
2.1    Ekonomik risk
 
:6. Menkul Ticaret: Değerini kaybetme veya değerin düşmesi olasılığı. Ticaret riski iki genel kategoriye ayrılır;
2.2    Sağlık
 
::(1)      Sistematik Risk aynı sınıftaki bütün ticareti etkiler ve genel sermaye piyasası sistemine bağlıdır ve bu nedenle çeşitlendirme yolu ile elimine edilemez. Piyasa riski olarak da adlandırılır.
2.3    Sağlık, güvenlik ve çevre
 
::(2)      Sistematik olmayan risk piyasa ile bağlantılı olmayan herhangi bir risktir. Ayrıca piyasa dışı risk, ekstra piyasa riski ya da çeşitlendirilebilir risk olarak da adlandırılmaktadır.
2.4    Bilgi teknolojisi ve bilgi güvenliği
 
:7. İşyeri: Tehlikeli bir olgu ya da olayın olasılığının ve sonucunun meydana gelmesi. Örneğin, gelişmekte olan kanser riskinin potansiyel kanserojen (kansere neden olan maddeler) maruz kalmanın bir sonucu olarak bir ömür boyunca kansere yakalanma artan olasılık olarak tahmin edilmektedir.
2.5    Sigorta
 
===Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu===
2.6    İş Hayatı ve Yönetim
 
2.7    İnsan hizmetleri,
 
2.8    Yüksek Güvenilirlik Organizasyonları
 
2.9    Finans
 
2.10 Güvenlik
 
2.11 İnsan faktörleri
 
2.12 Risk almanın Psikolojisi
 
2.13 Bakım
 
'''3     Risk değerlendirmesi ve analizi'''
 
3.1  Nicel (Sayısal) analiz
 
3.2  Korkunun(Kaygının) sezgisel risk olarak değerlendirilmesi
 
'''4     Endişe, risk ve karar alma'''
 
4.1  Korku, endişe ve risk
 
4.2  Endişenin (Kaygı) sonuçları
 
4.3  Çekinilen (korkulan) risk
 
4.4  Kaygı ve yargısal doğruluk
 
'''5     Riskin Denetlenmesi (risk denetimi)'''
 
5.1  Belirsizliğe karşı risk
 
5.2  Risk tutumu, isteği ve toleransı
 
5.3  Bir vektör değeri olarak Risk
 
'''6     İlgili kitapların listesi'''
 
'''7     Ayrıca bakınız'''
 
'''8     Referanslar'''
 
'''9     Kaynakça'''
 
9.1  Referans alınan yayınlar
 
9.2  Kitaplar
 
9.3  Makaleler ve dokümanlar
 
'''10  Harici linkler'''
 
'''TANIMLAR'''
 
Oxford İngilizce sözlüğü 1621’deki şekliyle kâr ve gelir elde etmek için çalışma anlamına gelen İngilizce’deki ilk kullanımından bahseder (Arapça orjinalinden gelen kelime şekli ‘رزق’ “risque”dir) ve 1655’ten itibaren “risk” şekliyle kullanılır. Riski şöyle tanımlar: Kayıp, yaralanma olasılığı (na maruz kalmak) veya istenmeyen ve tehlikeli durum; şans yada böyle bir olasılığı içeren durum .<sup>[3]</sup>
 
1.    Risk belirsiz bir olay hatta bir koşuldur ki, eğer meydana gelirse, en azından bir proje (obje)nin etkilenmesini içerir (Bu tanım ‘Proje’ terminolojisi kullanılarak, projelere başvuruları kaldırarak kolayca evrensel yapılır). [4]
 
2. Bir şeyin olasılığı eğer meydana gelirse ortaya çıkan maliyet veya faydayla çarpılır (Bu konsept “Beklenen Değer” yada “Risk Faktörü olarak bilinir ve riskin seviyelerini kıyaslamakta kullanılır).
 
3.    Harici yada dahili zafiyet sonucu meydana gelen sayılabilen hasar, yaralanma, mesuliyet, kayıp yada herhangi olumsuz bir olayın tehdidi, olasılığı ve önceden alınan tedbirle önlenebilmesi.
 
4.    Finans: Gerçekleşen kârın yada yatırımın beklenenden düşük olma olasılığı.
 
5.    Sigorta: Bir değişkenin (Bina yangını) olduğu bir durumun bilinmesi ama oluşma modu yada olayın gerçek değerinin bilinmemesi. Bir risk bir belirsizlik (olasılık yada olayın nerede meydana geleceğinin bilinmemesi), bir tehlike (kaybın sebebi), ya da bir tehlikeli durum (tehlikeyi daha şiddetli ve olası yapan şey) değildir.
 
6.    Menkul Ticaret: Değerini kaybetme veya değerin düşmesi olasılığı. Ticaret riski iki genel kategoriye ayrılır;
 
(1)      Sistematik Risk aynı sınıftaki bütün ticareti etkiler ve genel sermaye piyasası sistemine bağlıdır ve bu nedenle çeşitlendirme yolu ile elimine edilemez. Piyasa riski olarak da adlandırılır.
 
(2)      Sistematik olmayan risk piyasa ile bağlantılı olmayan herhangi bir risktir. Ayrıca piyasa dışı risk, ekstra piyasa riski ya da çeşitlendirilebilir risk olarak da adlandırılmaktadır.
 
7.    İşyeri: Tehlikeli bir olgu ya da olayın olasılığının ve sonucunun meydana gelmesi. Örneğin, gelişmekte olan kanser riskinin potansiyel kanserojen (kansere neden olan maddeler) maruz kalmanın bir sonucu olarak bir ömür boyunca kansere yakalanma artan olasılık olarak tahmin edilmektedir.
 
'''Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu'''
 
ISO 31000 (2009) / ISO Kılavuzu 73: Riskin 2002 tanımı 'hedefler üzerinde belirsizlik etkisidir. Bu tanımla belirsizlikler (olabilen veya olamayan) olayları içerir ve belirsizlikler bilgi eksikliği yada muğlaklık (anlam belirsizliği) sebebiyledir. Üstelik nesneler üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkiye sahiptir. Riskin birçok tanımı ortak kullanımdadır, bununla beraber bu tanım 30’u aşkın ülkenin temsilcilerinden oluşan bir komite tarafından geliştirilmiş ve birkaç bin uzmanın konu ile ilgili bilgi girişlerine dayandırılmıştır.
 
'''===Diğer'''===
 
Risk yönetimine çok farklı yaklaşımlar, farklı alanlarda alınır, örneğin “Risk belirsiz sonuçlar kümesinin istenmeyen bir alt kümesidir.” (Cornelius Keating).
 
:Risk gelecekteki belirsiz olayların olma ihtimaliyle ilişkili olarak görülebilir.<ref [5]name=FAIRW/> Örneğin, bilgi risk faktörü analizine göre, risk: <ref name=FAIRW>[5http://www.riskmanagementinsight.com/media/docs/FAIR_introduction.pdf "An Introduction to Factor Analysis of Information Risk (FAIR)", Risk Management Insight LLC, November 2006];.</ref> Gelecekteki kaybın muhtemel büyüklüğü ve muhtemel sıklığı. Bilgisayar biliminde bu tanım, Open Group tarafından kullanılmaktadır. [6]<ref name=OGC081>Technical Standard Risk Taxonomy ISBN 1-931624-77-1 Document Number: C081 Published by The Open Group, January 2009.</ref>
 
:OHSAS (İş Sağlığı & Güvenliği Danışmanlık Hizmetleri) Riski tehlikeli bir olaydaki şiddet ile tehlikeli bir durumun olma olasılığının kombinasyonu olarak tanımlar. [7]<ref>"Risk is a combination of the likelihood of an occurrence of a hazardous event or exposure(s) and the severity of injury or ill health that can be caused by the event or exposure(s)" (OHSAS 18001:2007).</ref>
 
:[[Bilgi güvenliğindegüvenliği]]nde risk “varlık yada varlık gruplarının zayıflıklarını kullanacak ve bu yolla organizasyona zarar verecek potansiyel durum” olarak tanımlanmaktadır. [8]<ref>ISO/IEC 27005:2008.</ref>
 
:Finansal risk sıklıkla kârın öngörülemeyen değişiklik ya da dalgalanması olarak tanımlanır ve bu hem beklenenden daha iyi ve hem de beklenenden daha kötü getirileri içermektedir. Negatif risk referansları kaynakta aksi bir durum belirtilmediği müddetçe olumlu etki yada fırsatlarda da (Örneğin; ‘kaybın’, ‘kayıp yada kazanç’ olarak okunması gibi) kullanılacak şekilde okunulmalıdır.
 
:İlgili terimler "[[tehdit]]" ve "[[tehlike]]" zarara yol açan olgular için sıklıkla kullanılmaktadır.
 
'''Uygulama Alanları'''
Satır 393 ⟶ 317:
 
·        ''Wildavsky, Aaron "Risk and Safety" David R. HendersonConcise Encyclopedia of Economics  Library of Economics and Liberty ISBN978-0865976658 OCLC237794267''
==Kaynakça==
 
[[Kategori:Risk| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Risk" sayfasından alınmıştır