Boşnaklar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Nushirevan11 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Gokayusta tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Gerekçe: kaynak gerektiren bilgi eklentisi + yapıcı olmayan değişiklik |
||
5. satır:
|nüfus = 4.8 milyon (tahmin)
|bölge1 = {{bayraksimge|Bosna-Hersek}} [[Bosna-Hersek]]
|nüfus1 =
|ref1 = [http://www.popis2013.ba/index.php/bs/]
|bölge2 = {{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]]
74. satır:
Ayrıca, Sırbistan, [[Hırvatistan]] ve [[Makedonya]]'da % 1'ler civarında küçük bir Boşnak nüfus yaşamakta, işgücü göçü nedeniyle başta [[Almanya]] gelmek üzere Batı Avrupa ülkelerine yerleşmiş Boşnaklar da bulunmaktadır.
==Tarih==
Boşnak toplumunun en eski kökleri, 2 bin yıl önce ''Last Glacial Maximum'' u takiben [[Balkanlar]]'da genişleyen antik topluma dayanabilir.<ref name=Geneticstudy>Marjaboviç,Damir;et al.[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=16266413&dopt=AbstractPlus ''Institute for Genetic Engineering and Biotechnology"], University of Sarajevo, Kasım 2005.</ref>
[[Fatih Sultan Mehmed]], Bosna'yı aldığı zaman sadece [[Katolik]]lere değil [[Bogomilizm|Bogomil]] mezhebindeki Bosna Hıristiyanlarına da çok müsamaha göstermiş ve onların devlet hizmetinde yetişmelerini sağlamıştır. İsa'yı Allah'ın kulu olarak kabul etmeleri ve Muhammed'i tanımalarından dolayı Bogomiller, Müslümanlara daha yakın görünüyorlardı. Türklerin vicdan hürriyetine hürmet göstermeleri, birkaç asır Katolik kilisesi ile bu mezhep krallarının ve Macarların zulmüne uğrayan Bogomil Boşnaklar, Sırp ve Bulgarların zulmüne uğrayan Pomakların da toplu olarak [[İslamiyet]]’i kabul etmelerine sebep olmuştur.<ref>[http://www.devletarsivleri.gov.tr/yayin/osmanli/bosna/1b_d.htm Devlet Arşivlerinde Bosna]</ref>
Bogomil mezhebine bağlı olan Boşnaklar, savaş kâbiliyetleri ve Macarları iyi tanımaları sebebiyle Macaristan ile yapılan savaşlarda etkin bir rol oynamışlardır. Müslüman Boşnaklar her zaman [[Osmanlı Devleti]]'nin kuzeybatı hudûdunu yalnız başlarına savunmuşlardır. Boşnaklar İslamiyet’i kabul etmeleri ile Osmanlı Devleti'nin çeşitli kademelerinde görev yapmışlardır, defterdar, kaptân-ı derya ve sadrazam dahi olmuşlardır. Hersekzade Ahmed Paşa (1497-1516) beş kez sadrazamlığa getirilmiştir.
Boşnakların etnik kökeni hususundaki çalışmaların bazıları, onların [[Balkanlar]]’da diğer Slav halklarından her zaman ayrı durmaya gayret gösterdiklerini, bütün diğer Slav halkları [[Ortodokslaşma]] veya [[Katolikleşme]] eğilimi gösterirken Boşnakların Bogomil inancını sürdürdüklerini gösterir. Ayrıca, kültürel özellik olarak da diğer Slavlardan farklı kalmasına, Balkanlar’da tarihî süreç içinde yaşayan [[Müslüman]] olmayan Türkler ve sonrasındaki [[Müslüman]] Türklerle ilişkilerinin bulunması; [[Osmanlı Devleti]]’nin bürokrasisinde Boşnak nüfusun azımsanmayacak oranı ve Boşnak halkının [[Osmanlı Devleti]]’ne son dönemlerine kadarki bağlılığı gösterilebilir. [[Bosna Eyaleti]]-Vilayeti, Osmanlı idarî sisteminde isyanların yaşanmadığı müreffeh bir vilâyet özelliğinde olmuştur.
“Boşnak”, “Boşnyak” etnonimi konusunda çeşitli etimoloji çalışmalarından birisi de bu ismin, söz konusu halkın tarihteki önderlerinden biri olan Bonyak adına işaret etmektedir. Boşnaklar, [[Osmanlı Devleti]] idaresinin ardından Güney [[Balkanlar]]’da kurulan [[Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı]] ve sonrasında kurulan [[Yugoslavya]] döneminde Slavlarla daha yoğunluklu bir etkileşim içinde olmuşlardır. [[Bosna-Hersek]]’in Yugoslavya’dan bağımsızlığını kazanmasının ardından gelişen yeni süreçte Boşnaklarda özleşme çabaları görülür. Bu çabalar, hem millî hem dinî açıdan söz konusudur.
==Kültür==
===Folklor===
Boşnak folkloru, 15’nci yüzyıla tarihlenen uzun bir geleneğe sahiptir. Boşnak kültüründeki pek çok unsur gibi onların folklorları Slavik karışımı ve Doğu etkisindedir. Tipik olarak 19’ncu yüzyıldan önce yer alır.
Satır 79 ⟶ 91:
===Dil===
Boşnaklar,
Boşnakça ayrıca kendine özgü iki yazılış biçimine sahipti. Bunların ilk '''Begovica'' (ayrıca Bosansika olarak da söylenir) [[Kiril abecesi]]; ikincisi ise Arap abecesidir. Bugün, bu iki kullanım da hemen hemen ölmek üzeredir. Çünkü, günümüzde bu kullanımın [[okur yazar]] sayısı oldukça azdır. Bugün Boşnakça Latin esaslı alfabesi ile kullanılmaktadır.
Satır 85 ⟶ 97:
===Din===
Boşnakların [[İslam]]'a, bazıları [[Ateizm]], [[Agnostisizm]] ve [[Deizm]] inanır. Bundan dolayı ''Seküler Hümanizm'' ''Dünya Görüşü'' [[Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti]] zamanı boyunca yaygındı. Rumeli Müslümanlarının çoğunluğu [[Sünni]]'dir ve az sayıda [[Bektaşi]] inancına sahiptir. Bunun dışında Katolik ve Ortadoks hristiyan Boşnaklar da vardır.
== Ayrıca bakınız ==
| |||