|
'''Karabiber''' (''Piper nigrum''), çiçekli bitkilerden [[Piperaceae]] familyasına ait bitkilerin [[meyve]]lerinin kurutulup, baharat şeklinde kullanılmasıyla elde edilen toz şeklidir. Beyazbiber, yeşilbiber gibi çeşitleri de vardır. Kökeni [[Hindistan]] olmasına karşılık, tüm sıcak iklimlerde yetiştirilebilir.
Küre biçimli, [[erik]]si tipte [[meyve]]leri vardır, kabuğunun dış kısmı etli, iç kısmı serttir. Olgunlaşmadan önce toplanıp kurutulursa ''karabiber'', olgunlaştıktan sonra kabukları soyularak kurutulursa ''beyazbiber'' elde edilir. Her iki biber de [[baharat]] olarak kullanılır.
Karabiber, Dünya mutfağında farklı yemeklere lezzet katmak için yaygın bir şekilde kullanılan bir baharat türüdür. Baharat tüm hali ile kullanılabileceği gibi yaygın olarak öğütülerek kullanılmaktadır. Yemeklere muhteşem bir lezzet katan karabiber ayrıca içeriğinde barındırdığı vitamin ve mineraller sayesinde sağlığa da ciddi anlamda katkıda bulunmaktadır. Magnezyum, potasyum ve demir bakımından iyi bir kaynaktır. Aynı zamanda A, C ve K vitaminleri bakımından da zengin bir baharat türüdür. Düzenli olarak karabiber tüketmek alışkanlık haline getirildiğinde vücudun ihtiyaç duyduğu A vitaminin büyük bölümünü karşılayabilir.
Karabiber özellikle soğuk havalarda vücudu soğuk algınlığı gibi rahatsızlıklara karşı koruyucu etki yaratır. Öksürük giderici etkisi ile de halk arasında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Minik bir yapıya sahip olsa da faydaları oldukça büyüktür. Doğal bir antibiyotik ve antioksidan etkisi vardır.
==== Karabiberin Faydaları ====
İçerisinde yer alan [[C vitamini]] sayesinde doğal ir antibiyotik etkisi vardır. Bu etkisi ile pek çok hastalığa yakalanma olasılığını azaltır. Vücudun serbest radikaller ile mücadele etmesini kolaylaştırır.
Sindirim sistemi sağlığını olumlu yönde etkiler. Sistemde bulunan organların hastalıklara yakalanma olasılığını minimuma indirir. [[İnsan sindirim sistemi|Sindirim sistemi]]<nowiki/>nde uyarıcı etki sağlayarak sindirimin kolay olmasına yardımcı olur. Mide ve bağırsağı hastalıklara karşı korur.
Bakteriler kaynaklı oluşabilecek hastalıklara yakalanma olasılığını azaltır. Sindirim sisteminin [[bakteri]]ler nedeniyle hasar görmesini engeller. İshal ve kabızlığa karşı kullanılabilir.
Öksürük ve soğuk algınlığını tedavi edici özelliği vardır. Solunum yolu bozuklukları tedavisinde alternatif bir tedavi yöntemidir. Grip gibi hastalıkların vücuttan hızla atılmasını sağlar. Bu tür hastalıklarda [[çorba]], çay ve yemeklere eklenerek kullanılabilir.
Kansere karşı vücudu koruyucu etkisi vardır. Antioksidan etkisi ile kanserle mücadele etmeyi kolaylaştırır. Bu etkisi araştırmalarca kanıtlanmıştır. [[Güneş]] ışınları kaynaklı oluşabilecek cilt kanserine yakalanma olasılığını minimuma indirir.
Metabolizmayı hızlandırıcı etkisi vardır. Düzenli olarak karabiber tüketmek metabolizmanın daha canlı ve hızlı olmasını sağlar. Vücuda alınan fazla kalorinin yakılmasın yardımcı olur. Bu özelliği ile obeziteye karşı oldukça etkilidir. Mide problemlerini azaltıcı etkisi vardır.
Cilt sağlığını olumlu yönde etkiler. Cildin hasarlanmasını kolaylaştıran serbest radikaller üzerinde yarattığı etki cilt sağlığı açısından faydalıdır. Yaşlanmaya bağlı belirtileri azaltır ve yaşa bağlı gerçekleşen kırışıklıkların giderilmesini sağlar.
Diş çürümelerini engeller. Diş sağlığını koruyan nadide bitkilerden biridir. Diş çürüğüne bağlı gelişen ağrıları hafifletici etkisi vardır.
Antidepresan olarak kullanılabilir. Stres ve depresyona karşı iyi gelir. Antidepresan etkisi stres ile mücadele etmeyi kolaylaştırır ve bilişsel kapasiteyi arttırıcı etkisi vardır.
Saç sağlığı için faydalıdır. Bünyesinde bulunan vitamin ve mineraller saçlarda oluşan dökülmeyi engeller ve kepek sorununa karşı iyi gelir.
Sigarayı bırakmak isteyenler karabiberden yardım alabilir. Karabiber zerdeçal ile birlikte tüketildiğinde sigarayı bırakmayı kolaylaştırıcı etki yaratır.
Göz için faydalı bir baharat türüdür. Antioksidan etkisi gözlerde oluşan tahriş ve yanmayı giderir. A vitamini içeriği ile göz sağlığını korur.
Vücuda enerji verir. Sabah kahvaltılarında bol karabiber ilave edilmiş bir bardak süt içmek, gün boyu enerjik kalmayı sağlar. Karabiber hem fiziksel hem de ruhsal yönden enerji sağlayan bir baharat türüdür.
==== Karabiberin Zararları ====
Karabiber sağlık açısından çok faydalı bir baharat türü olsa da sağlık açısından bazı zararları da bulunmaktadır. Karabiberin zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Aşırı tüketildiğinde mide yanması ve mide ile alakalı şikayetlerin oluşmasına neden olabilir. Mide ile alakalı bir hastalık söz konusu değilse bu tür sorunlar kısa sürede kendiliğinden geçebilir.
Ufak çocuklarda karabiberin direk ağızdan alınması nedeniyle akciğere kaçması söz konusu olabilir. Bu durum çocuk için oldukça tehlikelidir. Bu nedenle ufak çocuklar karabiberi ağız yolu ile tüketmemelidir. Yemeklere ve süte eklenerek çocukların tüketimi sağlanabilir.
Nadirde olsa aşırı tüketilmesi ciltte tahriş ve kızarıklıkların oluşmasına neden olabilir. Ayrıca cilt kuruluğuna neden olabilen bir baharat türüdür.
Yakıcı etkisi terlemeye ve vücut ısısının artmasına yol açabilir. Bu nedenle özellikle sıcak havalarda aşırı tüketimden kaçınmalıdır.
Solunum yollarında tıkanma ve tahrişe sebep olabilir.
{{temiz}}
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.plantcultures.org.uk/plants/black_pepper_landing.html Karabiberin kökeni ve kültürü]
== Dış bağlantılar ==
* [http://aktardiyari.com/baharatlar/karabiber Karabiberin faydaları ve zararları]
{{bitki-taslak}}
| 