Aleksandr Bogdanov: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k Rapsar, Alexander Bogdanov sayfasını Aleksandr Bogdanov sayfasına taşıdı: Türkçe transkripsiyon
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k düzen
1. satır:
{{Bilim adamı bilgi kutusu
| isim = AlexanderAleksandr Bogdanov
| resim_adı = A A Bogdanov.jpg
| resim_boyutu = 250px
27. satır:
| ek_bilgi =
}}
'''AlexanderAleksandr AleksandrovichAleksandroviç Bogdanov''' ('''Malinouski''') (d. 22 Ağustos 1873, Belarus) (ö.- 7 Nisan 1928, [[Moskova]]), [[Rus]] [[bilim insanı]], [[filozof]], [[ekonomi]], [[tıp araştırmacısı]], [[bilim kurgu]] yazarı.
 
'''Alexander Aleksandrovich Bogdanov''' ('''Malinouski''') (d. 22 Ağustos 1873, Belarus) (ö. 7 Nisan 1928 [[Moskova]]), [[Rus]] [[bilim insanı]], [[filozof]], [[ekonomi]], [[tıp araştırmacısı]], [[bilim kurgu]] yazarı.
 
== Yaşamı ==
Bogdanov, [[22 Ağustos]] [[1873]]'te şu anki [[Belarus]]'ta doğdu. Öğretmen bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve üniversite öğretimine kadar çiftlikte yaşadı. Tıp eğitimi için girdiği Moskova Üniversitesi'nden mezun olamadan, Narodnaya Volya grubuna üye olmak suçundan tutuklandı. Tula şehrine sürgün edilen Bogdanov, Kharkiv Üniversitesi'nde eğitimine devam etti. Burada devrimci faaliyetlerine devam eden Bogdanov, "Ekonomi biliminin temelleri" isimli bir broşür yayınladı (1897). 1899 yılında üniversiteden mezun olarak doktor oldu. Aynı yıl ikinci eseri olan "Doğadaki basit elementlerin muhtemel tarihi"ni yayınladı. Bunun üzerine Çar polisi tarafından yeniden tutuklanan Bogdanov, 6 aylık bir hapislik döneminden sonra Vologda'ya sürgün edildi.
 
Sürgün döneminde sosyal adalet, ekonomi-politik ve felsefe üzerine araştırmalar yaptı. 1903 yılında Bogdanov takma ismini alarak [[Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi]]'nin [[Bolşevik]] fraksiyonuna katıldı.
Satır 37 ⟶ 36:
Bolşevikler arasında yaklaşık 6 yıl boyunca en önde gelen isimlerden birisi olan Bogdanov, 1904-1906 yılları arasında 3 ciltlik felsefi eseri "Ampriyo-Monizm"i yayınladı. Bogdanov bu eserinde Marksizm ile Ernst Mach, Wilhelm Ostwald, Richard Avenarius gibi filozofların görüşlerini birleştirmeye çabaladı. Bu çalışma ünlü marksist Buharin başta olmak üzere birçok kişiyi etkiledi.
 
[[1905 Rus Devrimi]]'nin yenilgiye uğramasından sonra, Bogdanov, [[Duma (meclis)|Duma]]'daki Sosyal Demokrat vekillerin geri çağrılmasını, partinin tamamen yer altına çekilmesini savundu ve bu konuda karşıt fikirlerde olan Lenin'le karşı karşıya geldi. Uzun süre devam eden bu karşıtlık 1908 yılında tamamen uzlaşmaz bir hale geldi. Bu ayrışmada bolşeviklerin çoğunluğu Lenin'in yanında yer alırken, Lenin bu dönem kaleme aldığı "[[Materyalizm ve Ampiryokritisizm]]" kitabıyla Bogdanov'u felsefi idealizmle yapmakla suçladı.
 
Lenin'le girdiği mücadelede yenilgiye uğrayan Bogdanov, 1909 Haziran'ında Paris'te düzenlenen bir konferansla Bolşevik fraksiyondan atıldı. Bunun üzerine İtalya'nın Capri adasındaki Anatoli Lunaçarski ve Maksim Gorki'nin yanına giden Bogdanov çalışmalarına burada devam etti. Boykotçular (otzovists) olarak anılan bu muhalif grup burada bir parti okulu kurdular. 1910 yılında Bologna'ya taşıdıkları bu parti okulunda 1911'e kadar eğitim verdiler. Çok geçmeden Lenin ve yandaşları da Paris'te bu gruba karşı bir parti okulu oluşturdu. Ancak bu çalışmaların bir sonuç vermemesi üzerine Bogdanov siyasetten uzaklaştı ve 1914'te çıkan bir afla Rusya'ya geri döndü.