Çukurbostan: Revizyonlar arasındaki fark

'''Çukurbostan''', eski İstanbul'da Bizans döneminden kalma açıkhava sarnıçlarına halk arasında verilen addı.<ref name="zaman">{{Web kaynağı | url = http://arsiv.zaman.com.tr/2002/05/05/yazarlar/orhanokay.htm | başlık = İstanbul’un bostanları | erişimtarihi = [[5 Haziran]] [[2011]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130818113341/http://arsiv.zaman.com.tr:80/2002/05/05/yazarlar/orhanokay.htm | arşivtarihi = 18 Ağustos 2013}} ([http://www.webcitation.org/5zDRo56n0 WebCite®]) </ref> Bu derin çukurlar uzun yıllar boyunca içme suyu depolamak için kullanılmıştı. Geçen yıllar, bu sarnıçların diplerini verimli bir toprak tabakası ile doldurmuştu. Zamanla açıkhava sarnıçları kullanılmaz olunca, halk buralarda biriken mümbit toprak tabakasında sebze-meyve yetiştirmeye başladı.<ref name="zaman"/> Bu sarnıçlar boşken derin çukurları andırdıkları ve sebze-meyve bahçesi olarak kullanıldıkları için halk arasında çukurbostan adıyla anılmaya başlandı.

İstanbul'da biri surdışında, üçü [[suriçi]]nde olmak üzere toplam 4 çukurbostan vardır. Bunlardan en iyi korunanı [[Bakırköy, İstanbul|Bakırköy]]-[[Osmaniye, Bakırköy|Osmaniye]]'deki [[Fildamı Sarnıcı]]'dır. Suriçi'ndeki sarnıçlar ise [[Karagümrük, Fatih|Karagümrük]], [[Çarşamba, Fatih|Çarşamba]] ve [[Altımermer, Fatih|Altımermer]] semtlerinde bulunmaktadır. Aslında Bizans döneminde suriçindeki sarnıç sayısı dörttü fakat bu sarnıçlardan birinin üzerine [[İstanbul Üniversitesi]]'nin binalarından biri oturtulmuş, sarnıç tümüyle kaybolmuştur.

İstanbul'un suriçinde bulunan sarnıçlarından en iyi korunanı [[Aspar Sarnıcı]]'dır.<ref name="ehw">{{Web kaynağı | url = http://www.ehw.gr/constantinople/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=12427 | başlık = Cisterns in Constantinople | erişimtarihi = [[5 Haziran]] [[2011]] | arşivurl = http://web.archive.org/web/20110919113707/http://www.ehw.gr/constantinople/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=12427 | arşivtarihi = 19 Eylül 2011}} ([http://www.webcitation.org/5zDSAbO4Q WebCite®]) </ref> ([[Yunanca]]: ''Στέρνα του Άσπαρ'') Bu sarnıç günümüzde Çarşamba semti yakınlarında kalmaktadır.<ref name="zaman"/> 459 yılına tarihlendirilen bu sarnıç da bir süre bostan olarak kullanıldıktan sonra içine küçük ölçekli bir yerleşim yeri kuruldu. Camisi, sokakları, evleri ve dükkânlarıyla bu sarnıç bir mahalleyi andırdığı için çukurbostan adı burada daha ziyade bir semt adı olarak kullanılmaya başlandı.<ref name="zaman"/> Yavuz Sultan Selim Camii'nin arkasında kalan yerleşim yerleri bu nedenle günümüzde hâlâ Çukurbostan adıyla anılmakta olan bir semttir. Çukurbostanın içinde kalan yerleşim yerleri ise bir yangında yok olmuş, uzun süre boş kalan alan Fatih Belediyesi tarafından spor alanı ve park olarak halkın kullanımına kazandırılmıştır.

Aetios Sarnıcı, [[Karagümrük, Fatih|Karagümrük]] semtinde 421 yılında yapılan bir diğer açıkhava sarnıcıdır.<ref name="ehw"/> Şehre giren sular ilk olarak bu sarnıçta dinlendirilirdi. Çukuru uzun yıllar bölge halkı tarafından bostan olarak kullanılan sarnıcın içine 1940 yılında [[Karagümrükspor]]'un kullandığı [[Vefa Stadı]] inşa edildiği için dışarıdan bakıldığında yapının asıl kimliği anlaşılamamaktadır.<ref name="zaman"/> Açıkhava sarnıcı ile bağlantılı bir kapalı sarnıç da spor kulübünün binalarının birinin altında kalmış durumdadır.