Hoca İshak Efendi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
II. Niveles (mesaj | katkılar) k düzenleme AWB ile |
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
3. satır:
== Hayatı ==
Bugün [[Yunanistan]] sınırları içinde kalan [[Yanya]]’nın Arda kasabasında doğdu. Babasının ölümünden sonra daha sonradan Rumeli Ordu-yı Hümâyun defterdarı olacak olan kardeşi Esad Efendi ile birlikte İstanbul’a gitmiştir. Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun’un terfi listelerinden 1806-1815 yılları arasında bu okulda okuduğu anlaşılmaktadır. Ancak [[Arapça]] ve [[Farsça]]’yı da bilmesi ve daha sonraları Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun’da
1830 yılının son ayında Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun’un başhocalığına tayin edildi. 1830 yılında başhocalığa getirildikten sonra kendisine özel bir nişan takılmasını istemesi ve hatta madalyanın resmini bizzat hazırlamasının asıl sebebi, Dîvân-ı Hümâyun tercümanlığından uzaklaştırılmak amacıyla Balkanlar’a gönderilmesinin, üzerine düşürdüğü gölgeyi kaldırmak ve bir anlamda şahsından özür diletmek olduğu şüphesizdir. Bu durum onun güçlü kişiliğinin de bir ifadesidir. Nitekim padişah [[Sultan II. Mahmud]] isteğini kabul etmiş, fakat onun hazırladığından daha az gösterişli bir madalya ile gönlünü almıştır. Döneminde mühendishanede pek çok yenilik gerçekleştirildi. İshak Efendi’nin hizmetlerinin başında, daha önce öğrencilerinin yerde oturup dizleri üzerinde not tuttukları Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyun’u disiplin ve tedrîsatıyla Batı’nın askerî okulları seviyesine çıkarmış olması gelir. Başhocalığı sırasında eğitimlerini üstlendiği son sınıf öğrencilerine günde beş derslik bir program uyguladığı ve ilk derste Etienne Bézout’nun Fransızca matematik kitabından kısa bir metin tercümesi yaptırdıktan sonra kitabın hidrolik bahsini, ikinci derste kendi eseri Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziyye’den mekanik bahsini, üçüncü derste mantığa dair Îsâġūcî’yi, dördüncü derste yine kendi eseri olan Usûlü’s-siyâga’yı okuttuğu ve beşinci derste tatbikat yaptırdığı bilinmekte. Bu programın, benzeri Batı okullarının programlarına paralel nitelikte olduğu görülmektedir. Onun basılmış kitaplarının tamamı kendinden sonra da Mühendishâne-i Berrî-i Hûmâyun’da ders kitabı olarak okutulmuştur. İshak Efendi’nin hizmetlerinin en önemlilerinden biri de hakkında yazdığı ilim dallarını ve Batı dillerini çok iyi bilmesi sebebiyle birçok terimin Türkçe karşılığını bulmasıdır.
|