Svastika: Revizyonlar arasındaki fark

Svastikalar düzensiz bir 20 kenarlı çokgen olarak kabul edilebilir. Genel olarak 5x5‟lik5x5'lik 17 karelik bir kompozisyondan oluşturmaktadır. Gamalı haç motifi üzerinden yola çıktığımızda her kenar 60, 36, 12 ve 12 oranları ile bölünür.<ref>http://flagspot.net/flags/de1933_o.html</ref>

Svastika<ref>http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00routesdata/bce_500back/indusvalley/swastika/swastika.html</ref> ile ilgili olarak yapılan bu araştırmada özellikle Hindistan‟da kiHindistan'daki oluşum karşımıza çıkmaktadır. Hindistan‟daHindistan'da kutsal bir sembol olarak kullanılmasının, sembolün korunması ve yaygınlaşmasında belki de önemli bir rol oynamıştır denilebir. Buna göre, Hinduizm‟deHinduizm'de, iki sembol (sağa bakan-sola bakan), yaratıcı tanrı [[Brahma]]‟nın'nın iki formunu temsil ediyor; sağa dönük şekilde, evrenin evrimini temsil ediyor. Sola dönük şekilde ise evrenin içe dönüşünü temsil ediyor. Ayrıca tüm dört yöne işaret ettiğinden (kuzey, güney, doğu, batı) kararlılığı ve sabitliği de temsil ediyor. Onun güneş sembolü olarak kullanılması ilk kez tanrı Surya‟nınSurya'nın temsilinde görülür.

Tüm Hindu yantralarında ve dizaynlarda kullanılır. Hindistan‟ınHindistan'ın alt kıtası boyunca, mabedlerin kenarlarında, dini motiflerde, hediye eşyaları ve mektup başlarında görülür. Hindu tanrısı [[Ganeş]] genellikle svastikalar yatağının içinde çıkan bir nilüfer çiçeğinin içinde gösterilir. Ayrıca Svastika, [[Hindu]] düğünlerinde, festivallerinde, ev koridorlarında, elbise ve mücevheratta, motorlu taşıtlarda ve hatta kek, pasta, makarna gibi yiyeceklerin süslemesinde kullanılır.

Svastika, Hindu dininin en uğurlu simgesidir, eski güneş işaretinin dört dik açı kolunu simgeler. Hindu gamalı haçının dört kolu, şunları temsil eder: 1. Boşluğun dört talimatı, 2. Dört Vedas, Hindu dininin esasını oluşturan eski Kutsal Kitaplar, 3. Doğumdan ölüme yaşamdan dört aşram, ev sahibi yaşamı, öğrenci yaşamı, ölüm, ve yaşamdan vazgeçim, 4. Yılın 4 mevsimi. Hindu‟lardaHindularda iyi şansın bir simgesi olarak kullanılan svastika “Hindistan‟ınHindistan'ın Baroda dağının kuzeyinde kikuzeyindeki üst tapınağında yolda satış için hazırlanan Hindu dua kumaşları üzerinde de kullanılmaktadır.”

Bengal Hinduları arasında svastika biraz daha farklı olarak kullanılır.bu sembol Bengal Hindularında biraz daha düz olarak görülür. Calcutta‟daCalcutta'da bulunan önemli bir derginin adı da svastika dır. Aum sembolu de aynı zamanda kutsaldır. Aum yaratılış şeklinin temel temsilcisi olarak görülürken svastika sadece geometik bir şekil olarak görülür. Svastika Lord [[VishnuVişnu]]‟nun'nun 108 sembolünden bir tanesidir ve onsuz hayat olamayacağı güneşin ışınlarını temsil eder.

Doğu'daki kültürlerde, swastikasvastika Buda'nın bir sembolüdür. Çin'de ise sonsuzluğu ve evren düşüncelerini ifade etmektedir. SwastikaSvastika, Çince wan ve Sanskritçe de ise srivatsa olarak bilinir. SwastikaSvastika Buda'nın Sembolüdür.

SwastikalarSvastikalar genellikle Asya'daki küçük ya da büyük tüm Buda heykellerinin üzerinde bulunur.<ref>http://www.falundafatr.org/yeni/swastika.html</ref> Hong Kong'un Lantau adasında bronzdan büyük Buda heykeli 1993 yılında tamamlandı ve yüksekliği 35 metrenin üzerindedir. Gamalı haç sembolü aynı zamanda Buda Okulunun [[Falun Gong]] uygulamasında 1992'de ortaya çıkmıştır.

Svastikalar çoğunlukla 12. yüzyıldan kalma Ukrayna Kiev‟ Kiev'de bulunan St. Sophia<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Sophia_Cathedral_in_Kiev</ref> kilisesinin mozağinde sergilenir. Ayrıca bunlar St. Ambrosse Bazilikasında bir mezarda süsleme motifi olarak kullanılmıştır.

=== Ön- Türkler ve Türkiye ===

Svastika, pek çok dünya medeniyetinde olduğu gibi Ön- Türkler tarafından da kullanılmıştır. Türk kültüründeki ismi '''oz damgası'''dır. Bu damga Ön- Türklerde Ozlaşarakozlaşarak TanrıyaTanrı'ya erişmeyi temsil etmektedir. Oz damgası, öbür dünyaya geçerek orada şekil değiştirerek (metamorfoz) yeniden oluşum şeklindeki düşünceyi kapsar.

Saz şairleri de sazları ile canları ozlaştırır. TanrıyaTanrı'ya eriştirirler. Bu nedenle saz şairlerine ozan denilmektedir. Ozlaşma kavramının, ateş kültünden geldiği düşünülmektedir. Bu kavram, güneş kültüne ait kutsama töreninde de görülmektedir.

Bir güneş sembolü olan Oz Damgası/Svastika’nın sözcük anlamı kendi kendine var olandır. Ön- Türklerde kullanılan “OZ” diye okunan damganın nerede, ne zaman ortaya çıktığı kesin bilinmese de çoğunlukla “svastika” olarak isimlendirilmiştir. Svastika, kelimesi Hintçe olup, “Si” (iyi) ve “As” (olmak) kelimelerinden oluşmaktadır. Bu şekliyle kelime “mutluluk” ve “hayal” anlamlarına gelir.<ref>C. Alyılmaz, “Gamalı Haç (Svastika)”, Töre Dergisi, S.V., İstanbul 2003, s. 17; C. A.Halilov, Azerbaycan’dan Tapılmış Tunç Kemerler/Amm, C. IV, Bakü 1962, s. 83.</ref>

Bu sembole ait bulgular İndus Vadisi Medeniyeti’ne kadar uzanmaktadır. Özellikle Harappa’da yapılan kazılarda ve Medeniyete ait mühürlerdeki kabartmalarda oldukça sık rastlanmıştır. Uğur şans getirmesi için kullanılan bir semboldür. Panini’nin ünlü gramer çalışması Ashtadhyayi’nin 8. bölümünde de Svastika’nın adı geçmektedir. Son yıllara kadar kökeninin Arilere dayandığı düşünülmekteydi,<ref>http://www.hindoloji.com/index.php/hindistan/semboller/112-svastikahttp://anadoluparsi.com/</ref> fakat son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar, kökeninin Ön- Türk kültürüne dayandığını ve onlar vasıtası ile dünyanın değişik yörelerine yayıldığı yönünde önemli bilgi ve belgeler ortaya koyulmuştur.<ref>T. PARLAK, a.g. e. s.33</ref>

Çağdaş Hathat sanatçısı üstad Emin Barın‟ınBarın'ın, hem Osmanlıca hem de Latince alfabelerdenyazılardan oluşturduğu bazı hat çalışmalarında, svastika formunu çağrıştıran hat sanatı çalışmaları yaptığı görülmektedir.<ref>[http://www.barincilt.com.tr/eminHat.html]</ref>

[[Çatalhöyük]]'le ilgili olarak kapsamlı araştırmalara imza atmış olan [[James Mellaart]]'a göre, “Bütün gamalı haçlar, dışarıya doğru yayılan olan merkezi bir hareketle gösterilir. Kendi statik merkezi, evren ve Tanrısaltanrısal gücün merkezini temsil eder. Svastika, bilinen bir simge olarak Avrasya'nın bütün parçalarında kullanılmıştır”.

Gamalı haçSvastika, [[I. Dünya Savaşı]]'ndan sonra kurulan [[Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi]] ve hükümetihükûmeti tarafından amblem olarak kullanılmıştır. Nasyonal sosyalistlerin (Naziler) kullanmış olduğu gamalı haçınsvastikanın adı Almancada '''''Hakenkreuz'''''{{'}}dur. Daha sonra [[Nazi Almanyası]]'nın bayrağında da kullanılmıştır. Svastikanın bu anlamda kullanımı 1945'te Nazi Almanyası'nın yenilmesi ile birlikte sona ermiştir ve bazı ülkelerde svastika kullanımı suçtur. Günümüzde bazı neo-Nazi gruplar svastika kullanmaya devam etmektedirler.<ref name="Britannica"/>