Balyos: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q6864067 sayfası üzerinden sağlanan 1 vikilerarası bağlantı taşınıyor |
içerik ve kaynak eklendi. |
||
1. satır:
'''Balyos''', elçi, aracı, arabulucu anlamı taşıdığı gibi, aynı zamanda
==
[[Doğu Roma]] İmparatoru [[Aleksios Komnenos]] 1082'de bir [[ferman]] ile Venediklilere İstanbul'da bir mahalle vermiş ve imparatorluğun her tarafında ticaret yapma ayrıcalığı tanımıştı. Bizans İmparatorluğu ve Venedik arasında yapılan anlaşma gereği kimi kaynaklara göre 1288, kimi kaynaklara göre 1268’den itibaren İstanbul'da Venedik kolonisinin işlerini yürütmek ve ticari işlerle ilgilenmek üzere ''balyos'' ünvanlı temsilciler görev yapmaya başladı.<ref name=tugba>{{web kaynağı|soyadı1=Özulu|ad1=Tuğba|başlık=Venedik Sarayı Ve Yakın Çevresi: Tomtom Kaptan Sokağı Ve Postacılar Sokağı Yapıları|url=https://polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/3291/1/11995.pdf|website=https://polen.itu.edu.tr/|yayıncı=İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2011|erişimtarihi=25 Temmuz 2016}}</ref> Balyosa, Venedik hükümetinin atadığı, "''Consiliarii''" denen iki memur ve “"''Consilium Majus''" denen, soylular arasından seçilmiş on iki kişinin oluşturduğu bir konsey eşlik etmiştir.<ref name=tugba/>
İstanbul'da Venediklere tahsis edilen bölgede balyos ve maiyeti için birer ev tahsis edilmiş; balyos bu bölgede kendi yurttaşları arasında ikamet etmiştir.
== Osmanlı dönemi ==
1453 yılında İstanbul'un [[Fatih Sultan Mehmet]] komutasındaki Türk ordusu tarafından fethinin ardından Venediklililer ticaret kolonilerinin varlığını sürdürebilmek için
Başlangıçta, bir yıl süreyle İstanbul'da daimi elçi olarak kalmalarına izin verilen balyosların kalış süreleri, 1479’da iki yıl olarak belirlenmiş, 1503’te ise bu süre üç yıla çıkartılmıştır.<ref name=tugba/>
▲1453 yılında İstanbul'un [[Fatih Sultan Mehmet]] komutasındaki Türk ordusu tarafından fethinin ardından Venediklililer ticaret kolonilerinin varlığını sürdürebilmek için Osmanlılarla müzakere olanağı aradılar. Nihayet Venedik elçisi Bartolommeo Marcello'nun çabalarıyla 18 Nisan 1454 tarihinde bir ticaret anlaşması imzalandı ve Venedik Cumhuriyeti'ne İstanbul'da daimi elçi (balyos) bulundurma hakkı verildi. Elçilik süresi üç yıl olarak belirlenmiş, istisnalar haricinde 1797'ye kadar bu süreye riayet edilmiştir.
[[1479]] yılında Venedik ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan ve Venedikli tüccarlara ticari ayrıcalıklar tanıyan antlaşmaya göre konumları daha da pekişmiş ve Osmanlı topraklarındaki Venedikliler arasındaki davalara da hakimlik yapmaya başlamışlardır.
Bir Venedikli'nin Osmanlı ülkesinde gezisi için balyos'tan izin alma zorunluluğu vardı. Balyoslar hükümetlerine düzenli raporlar sunarlar, bu raporlar Osmanlı ülkesindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal yaşama dair diğer Avrupa ülkeleri için de başlıca kaynağı teşkil ederdi. Elçilik devresi biten ve Venedik'e dönen balyosun Venedik senatosu huzurunda [[sefaretname]]sini okuması da en önemli geleneklerden biriydi.
16. yüzyıldan itibaren balyos ve maiyeti, başkentte görülen veba endişesinden ötürü, Venedik elçilerinin Galata surları dışında, Pera tepesi üzerinde bağ-bahçe olarak tanımlanan bölgede ikamet etmiştir. Beyoğlu'nda "Venedik Sarayı" olarak bilinen ve günümüzde İtalyan konsoloslluğu olarak kulalnılan yapı, yüzyıllar boyu balyosların ikametgahı olarak kullanılmıştır.<ref name=tugba/>
[[1797]] yılında [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Napolyon Bonapart]] komutasındaki Fransız ordularınca zaptedilip yıkılmasıyla bu müessese ve terim de tarihe karışmıştır.
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
| |||