Tepebaşı Tiyatrosu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
33. satır:
19. yüzyıl sonunda inşa edilen ve Türk tiyatro tarihinde önemli yeri olan bir yapıdır. Cumhuriyet döneminde en parlak devrini yaşayan bina, uzun yıllar [[İstanbul Şehir Tiyatroları]]’nın yönetim merkezi olarak da hizmet verdi. 1970’lerdeki yangınlarda yok olan barok binanın yerinde [[TRT]] [[Tepebaşı, Beyoğlu|Tepebaşı]] stüdyoları bulunmaktadır.
== Tarihçe ==
6. Daire (Beyoğlu Belediyesi) Başkanı Edouard Blaque’in çabaları ile halka açık bir seyir terası ve bahçe olarak yapılan Tepebaşı Bahçesi 2<ref name=sokak>{{webWeb kaynağı | başlık = Tepebaşı Bahçesi ve Tiyatroları | url = http://archive.is/5Z0Li | erişimtarihi = 3 Temmuz 2015 | ref = Sokakmuzesi.com sitesi, 10 Aralık 2013 | arşivengelli = evet}}</ref> 4 Temmuz 1880’de açılmıştı.<ref name=selcuk>{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Yüksel | ad1 = Selçuk | başlık = Yüz Yıllık Efsane Tepebaşı Dram Tiyatrosu | url = http://tiyatromuzesi.org/drupal/tepebasi_dram_tiyatrosu | erişimtarihi = 24 Şubat 2016 | ref = Tiyatromuzesi.org web sitesi, 15 Ekim 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160402110803/http://tiyatromuzesi.org/drupal/tepebasi_dram_tiyatrosu | arşivtarihi = 2 Nisan 2016}}</ref> Bahçe’nin yapımı başladığı sırada, bahçe içindeki arazide bir tiyatro binası yapılması ve bir İtalyan Tiyatrosu kurması için, saray orkestrası şefi [[Callisto Guatelli|Guatelli Paşa]]'ya bir ferman verilmişti. İstanbul Şehrameneti ile arasında çıkan anlaşmazlık nedeniyle Guatelli ailesi, tiyatro için kendilerine verilen arsayı 6. Daire’ye hibe etti.<ref name=selcuk/> Ödenek yetersizliğinden dolayı bina yapımı sürekli sekteye uğradı. Tiyatro binasının hangi tarihte yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. Genel kanı, İstanbul şehremini [[Rıdvan İsmail Paşa|Rıdvan Paşa]] tarafından 1890 yılında tamamlandığı şeklindedir; Ermeni asıllı mimar [[Hovsep Aznavur]]'un eseri olduğu düşünülür. Kimi kaynaklarda [[1880]]'li yıllarda burada gösteriler olduğu belirtilmekteyse de bu gösterilerin Tepebaşı Bahçesi’ne kurulmuş bir sahne üzerinde oynanabileceği düşüncesi hâkimdir.<ref name=selcuk/>
 
Tipik bir barok tiyatro örneği olan yapının 256 koltuklu bir parteri, zemin kat ve üst katta toplam 182 koltuklu locaları vardı. 1891’de girişe bir ek yapı yapıldı.<ref name=selcuk/> 1889’da Tepebaşı Bahçesi’nde Claudius adlı bir opera emprezaryosu tarafından üzeri açık yazlık tiyatro inşa edilmiş olduğundan üstü kapalı yapıya “Tepebaşı Kışlık Tiyatrosu” da denilirdi.
44. satır:
bitince tiyatroyu boşaltarak turneye çıktı.
=== Darülbedayi ===
Raşit Rıza’nın anlaşması bitip tiyatroyu boşaltmasından sonra Dar-ül Bedayi bir daha ayrılmamak üzere Tepebaşı Dram Tiyatrosu’na döndü.<ref name=paros>{{webWeb kaynağı | başlık = Beyoğlu'nun Eski Tiaytro Binaları (III) | url = http://www.paros.com.tr/?p=3596 | erişimtarihi = 24 Şubat 2016 | ref = Paros dergisi ,Temmuz 2014 | arşivengelli = evet}}</ref> 1928’de Almanya’dan getirtilen teknik donanımlarla oldukça modern bir hale getirilen Dram Tiyatrosu, 40 yıl daha hizmet verdi. Tepebaşı’ndaki üstü açık yazlık tiyatro ise kapalı bir salon haline getirilmişti ve sinema olarak kullanılıyordu. 1942’de Şehir Tiyatroları’nın Komedi bölümü oraya taşınınca Kışlık Tiyatro, “Şehir Tiyatroları Dram Kısmı” olarak anılmaya başladı.
 
İstanbul Belediyesi’nin kurduğu Şehir Operası, ilk temsilini 19 Mart 1960 akşamı Tepebaşı Dram Tiyatrosu’nda [[Puccini]]'nin [[Tosca]] operası'yla yaptı. Ertesi sene itfaiye teşkilatı Tepebaşı Dram Tiyatrosu 'nda yaptığı inceleme sonunda tiyatronun elektrik tesisatının çok eski olması ve bir yangına sebebiyet verebileceği tespit edilerek tiyatronun işleyişi durduruldu.<ref name=selcuk/> Tadilattan sonra sadece prova ve tatbikat sahnesi olmasına izin verilmiş olsa da 18 Ocak 1962'de Şehir Operası'nın sergilediği [[La Traviata]] ile tekrar açıldı. Şehir Tiyatrosu ise ''Sinekler'' oyununu buraya taşıdı.<ref name=selcuk/>