Vikipedi

1905 Edirne Yangını: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Cem Altınel (mesaj | katkılar)
Devriyeler
2.994 değişiklik
Yangından etkilenen semtler eklendi.
bilgi kutusu ve ek kaynak
1. satır:
{{Olay bilgi kutusu
| başlık = Edirne Yangını
| resim = [[Dosya:1905_Adrinople_fire.jpg|300px]]
| altbaşlık = Yangın sonrası Kaleiçi Foto: B. Vafiadis koleksiyon: M. Edip Ağaoğulları
| tarih = {{Başlama tarihi|1905|08|20}}
| saat =
| yer = [[Kaleiçi (Edirne)|Kaleiçi]], [[Edirne]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]
| koordinatlar =
| neden = Yangın
| ilk bildiren =
| film eden =
| katılımcılar =
| sonuç =
| rapor edilen yaralanma(lar)= yaklaşık 1687 yapı kullanılamaz hale gelmiştir.
| rapor edilen ölüm(ler) = 3
| rapor edilen kayıplar =
| rapor edilen mal kayıpları =
| toprağa verme =
| sorgular =
| soruşturma =
| sorgu yargıcı =
| şüpheliler =
| suçlamalar =
| mahkeme kararı =
| hükümler =
| yayınlama yasakları =
| dava =
| notlar=
}}
 
'''1905 Edirne Yangını''', 1905 yılının 20 Ağustos’unda [[Edirne]]'nin [[Kaleiçi (Edirne)|Kaleiçi]] Semtinde çıkan büyük yangındır.
 
1905 yılının 20 Ağustos’unda [[Edirne]]'nin [[Kaleiçi (Edirne)|Kaleiçi]] Semtinde çıkan büyük yangındaYangında yaklaşık 1270 konut, 4 cami, 1 tekke, Katolik Bulgar, Ortodoks Bulgar ve Fransız Surde Şarite okullarıyla birlikte 7 okul, 6 kilise, 13 havra, 55 mağaza, 33 meyhane, 4 eczane, 1 karakol, 210 dükkan, 16 kahvehane, 200 iş yeri, 4 bağ evi, 1 basım evi, 1 lokanta, 1 kıraathane, 2 at değirmeni, 1 hamam, 28 ahır, 13 fırın, 12 oda, 2 han olmak üzere yaklaşık 1687 yapı kullanılamaz hale gelmiştir.<ref name=yilmaz/> O günkü parayla oluşan hasarın 500,000 lira civarında olduğu tahmin edilmektedir.{{olgu}}
 
Şiddetli kuzey rüzgarı, yapıların eski ve ahşap oluşu, sokakların dar olması nedeni ile yangın kontrol altına alınamamıştır. Yangından Kaleiçi, Tahtakale, Manyas Kafeskapı, Alipaşa Çarşısı’nın arkası, Darülhadis Cami civarı ve Zindanaltı semtleri etkilenmiştir.
Satır 7 ⟶ 37:
16 saat süren yangının sonrasında açıkta kalan ailelerin diğer semtlere yerleştirilmesi ve gereksinimlerinin giderilmesi için vakıflar muhasebecisi Şevki Bey, matbaa müdürü [[Şevket Dağdeviren|Şevket Bey]], belediye reisi Hamdi Bey merkez kaymakamı Salih Bey, jandarma seyyar taburundan Haci Ali, polis komiseri Şevki ve Edirne'nin önde gelenlerinden Hacı İstefan, Halfun, Estepan, Esvetku Efendilerden oluşan bir komisyon kurulmuştur.
 
Yangının Topkapı Hamamı civarında Demirci Ohannes’in evinden başladığı saptanmış; evin de kısa süre önce sigorta ettirilmiş olduğunun öğrenilmesi sonucu kasıt olup olmadığını araştırmak için soruşturma açılmıştır.<ref>1283 sayılı 25 Ağustos 1321 tarihli EDİRNE GAZETESİ </ref><refname=yilmaz>[http://www.edirnetarihi.com/kaleici-yangini-1905yilmaz-akcaalan-edirne-gazetesi-25-agustos-1321.html 1283 sayılı 25 Ağustos 1321 tarihli Edirne gazetesi, Erişim tarihi:1 Mayıs 2016]</ref>
 
Bu yangından sonra kullanılamaz hale gelen 13 havranın yerine Musevi Cemaatinin ibadetlerini yerine getirebilmesi için [[II. Abdülhamid|II. Abdülhamit]]’in 6 Ocak 1906 tarihli fermanı ile “[[Edirne Büyük Sinagogu|Büyük Sinagog]]”’un yapılmasına karar verildi.<ref name=salih>{{web kaynağı|soyadı1=Baran|ad1=Salih|başlık=Vakıflar "hoşgörüyü" yeniden inşa etti|url=http://aa.com.tr/tr/yasam/vakiflar-hosgoruyu-yeniden-insa-etti/64186|website=http://aa.com.tr|yayıncı=Anadolu Ajansı web sitesi, 24 Mart 2015|erişimtarihi=1 Mayıs 2016}}</ref> Avrupa'daki en büyük, dünyada ise üçüncü büyük olan sinagog, Fransız mimar ve mühendis France Depré tarafından yapılmış ve 1907 yılında tamamlanarak ibadete açılmıştır.<ref name=archinet>{{web kaynağı|soyadı1=Testado|ad1=Justine|başlık=Great Synagogue of Edirne in Turkey, Europe's third largest synagogue, reopens after five-year restoration|url=http://archinect.com/news/article/123825037/great-synagogue-of-edirne-in-turkey-reopens-after-five-year-restoration|yayıncı=Archinet News, 26 Mart 2015|erişimtarihi=1 Mayıs 2016}}</ref>▼
1 Mayıs 2016 tarihi
</ref>
 
▲Bu yangından sonra kullanılamaz hale gelen 13 havranın yerine Musevi Cemaatinin ibadetlerini yerine getirebilmesi için [[II. Abdülhamid|II. Abdülhamit]]’in 6 Ocak 1906 tarihli fermanı ile “[[Edirne Büyük Sinagogu|Büyük Sinagog]]”’un yapılmasına karar verildi. Avrupa'daki en büyük, dünyada ise üçüncü büyük olan sinagog, Fransız mimar ve mühendis France Depré tarafından yapılmış ve 1907 yılında tamamlanarak ibadete açılmıştır.
 
Fotoğrafçı Dimitri Michailides’in Edirne Yunan Derneği’ne bağışladığı kapsamlı bir Edirne fotoğrafı koleksiyonu da aynı yangında yitmiştir.<ref>Öztuncay, ''Photographers of Constantinople'', vol.1, p.322</ref>
== Kaynakça ==
[[Dosya:1905_Adrinople_fire.jpg|alt=1905 Ağustos'u yangın sonrası Kaleiçi Foto: B. Vafiadis koleksiyon: M. Edip Ağaoğulları|orta|900x900pik|1905 Ağustos'u yangın sonrası Kaleiçi Foto: B. Vafiadis koleksiyon: M. Edip Ağaoğulları]]
{{kaynakça}}
{{Edirne'nin semtleri}}
[[Kategori:Türkiye'deki yangınlar]]
[[Kategori:1900'lerdeki yangınlar]]
[[Kategori:1900'lerdeki afetler]]
 
{{Edirne'nin semtleri}}
[[Kategori:Türkiye'deki yangınlar]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/1905_Edirne_Yangını" sayfasından alınmıştır