Kendi kaderini tayin hakkı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
→‎Tarihi: Self Determination terimi 14 İlke metninde hiç geçmez. 5. madde sömürger bölgeleri için, ilgili halkların, egemenlik ve toprak bötünlüğünü ilgilendiren konuların "tayininde" eşit ağırlığa sahip olmaları gerekir. der.
4. satır:
==Tarihi==
 
Kökü bakımından [[Fransız ihtilali]] sırasında 1795 tarihinde yayınlanan insan ve vatandaş hakları demecine denk gitmektedir. Bu terimin ilk kullanımı [[ulus devlet]] kavramının şekillenmeye başladığı 18. yy.'a götürülebilirse de, kavramın modern anlamda oluşumu 20. yy başlarındaki kullanımıdır. Bu kavram [[Bolşevik]] lider [[Vladimir Lenin]] tarafından 1914 yılında dile getirilmiş, ardından [[I. Dünya Savaşı]] sonlarındayıllarında ve sonrasında [[ABD]] Başkanı [[Thomas Woodrow Wilson|Wilson]]'un sunduğuterimi 1918sık tarihlisık kullanmıştır. Ancak terim [[Wilson Prensipleri]]'ndeİlkeleri olarak bilinen meşhur 14 maddelik bildirgenin hiçbir ifadeyerinde edilmiştirbulunmaz.
 
Bu dönemde bu ilkenin en çok ilgilendirdiği ülkeler, birçok ulusu içinde barındıran [[Osmanlı Devleti]], [[Rusya İmparatorluğu|Çarlık Rusyası]] gibi ülkelerdi. Bu devletlerde yaşayıp bu ilkeyi amaç edinen birçok halk, kendi bağımsızlık mücadelesine girişmişlerdir. Bununla birlikte diğer yandan birçok [[emperyalist]] ülke bu oluşacak bağımsız devletlerden yararlanmak için manda ve himaye sistemini kullanmaya başlamışlardır. Lenin 1914 tarihli ünlü ''"[[Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı]]"'' isimli makalesinde, ortaya çıkan durumu şu şekilde ifade etmiştir;<ref>Lenin V.İ,, ''Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı'', [[Sol Yayınları]], Birinci Baskı, 1979</ref>