Sırrı Atalay: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
düzeltme AWB ile |
||
26. satır:
|meslek = Hukukçu
}}
'''Sırrı Atalay''' ([[1919]], [[Pasinler]], [[Erzurum]], [[Osmanlı İmparatorluğu]] - [[9 Eylül]] [[1985]], [[Bodrum, Muğla|Bodrum]], [[Muğla]], [[Türkiye]]) [[Türk]] [[hukukçu]] ve [[siyasetçi]], 1950 yılından 1960 yılına milletvekilliği, 1961 yılından 1980 yılından kadar da senatörlük yaptı. [[Türkiye Cumhuriyeti]] tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biridir. 1977-1979 yılları arasında [[Cumhuriyet Senatosu]] başkanlığı yaptı.
== Hayatı ==
Erzurum'un Pasinler ilçesinde dünyaya geldi. Aslen [[Ardahan]], [[Göle]]'lidir.<ref name= haber >[http://www.milliyet.com.tr/sirri-atalay-in-adi-bir-caddeye-verildi/ege/haberdetay/25.03.2011/1368754/default.htm Milliyet.com.tr sitesi 24 Mart 2011 tarihli Sırrı Atalay ile ilgili haber Erişim tarihi: 09. 07.2011]</ref> [[Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi]]'ni bitirdi. Bir süre yargıçlık, savcılık ve serbest avukatlık yaptı.
1950 yılında [[Cumhuriyet Halk Partisi]]'nden (CHP) [[Kars (il)|Kars]] milletvekili seçildi. 1954 genel seçimlerinde bir kez daha CHP'den Kars milletvekili seçildi. [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin iktidarda olduğu bu yıllarda, CHP'nin etkin politikacılarından biri olarak iktidara yönelttiği sert eleştirilerle dikkati çekti. Temmuz 1956'da "hükümetin manevi kişiliğini tahkir etmek" savıyla dokunulmazlığı kaldırıldı.<ref>[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition]]</ref>
1957 yılında yeniden Kars milletvekili seçildi. Aynı yıl CHP Parti Meclisi üyesi oldu. Bu yıllarda partide Genel Sekreter [[Kasım Gülek]] karşıtı grup içinde yer aldı. 1959 ve 1961 yılındaki kurultaylarda yeniden parti meclisine seçildi. [[TBMM 1961 Temsilciler Meclisi|Kurucu Meclis]] Kars İli Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı. 1961 yılından başlayarak 1980 yılına kadar dört dönem [[Cumhuriyet Senatosu]] Kars üyeliği yaptı. Böylece 1950 yılından 1980 yılına kadar 30 yıl boyunca parlamentoda kalmayı başaran bir siyaset adamı olarak tanındı.
Ekim 1964 tarihindeki CHP 17. Kurultayı'nda parti meclisine ve genel sekreter yardımcılığına seçildi. Aralık 1964-Şubat 1965 tarihleri arasında [[28. Türkiye Hükûmeti|X. İsmet İnönü Hükümeti]]'nde kısa bir süre [[Türkiye adalet bakanları listesi|adalet bakanı]] olarak görev yaptı. 1966 yılındaki 18. Kurultay'da kurultay başkanlığı için yarıştığı [[ortanın solu]] ekibinin adayı Prof. [[Muammer Aksoy]]'a karşı kaybetti.<ref>[http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?&ilkTar=01.10.1966&sonTar=31.10.1966&ekYayin=&drpSayfaNo=&araKelime=S%C4%B1rr%C4%B1%20Atalay&gelismisKelimeAynen=&gelismisKelimeHerhangi=&gelismisKelimeYakin=&gelismisKelimeHaric=&Siralama=RANK%20DESC&SayfaAdet=20&isAdv=true CHP kurultayı açıldı], 19/10/1966, ''Milliyet''.</ref> Aynı kurultayda parti meclisine de giremedi.
1965-1972 yılları arasında parti içindeki siyasal çizgi tartışmalarında çok etkin bir konumu olmadıysa da, Mayıs 1972 tarihinde [[Bülent Ecevit]]'in parti genel başkanlığına seçildiği 5. Olağanüstü Kurultay'da Ecevit grubunun divan başkanı adayıydı. Haziran 1977 tarihinde Cumhuriyet Senatosu başkanlığına seçildi, Kasım 1979 tarihine kadar bu görevde kaldı. 1979 yılında Senato başkanıyken, [[Fahri Korutürk]]'ün rahatsızlığı nedeniyle yaklaşık üç ay boyunca [[Türkiye cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanlığına]] vekalet etti.
1977-1980 yılları arasında parlamento üyesi olduğundan, Kasım 1982 tarihinde kabul edilen yeni anayasayla, beş yıllık siyaset yasağı kapsamına alındı. Mayıs 1983 tarihinde yeni siyasi partilerin kurulup seçimlere hazırlandığı bir sırada, yasaklı olmasına karşın siyasal çalışmalar yaptığı savıyla ve [[Milli Güvenlik Konseyi]] kararıyla bazı eski siyasetçilerle birlikte [[Çanakkale (il)|Çanakkale]]'de [[Zincirbozan]]'da genel gözetim altına alındı. Ama [[1983 Türkiye genel seçimleri|6 Kasım seçimleri]]nden önce serbest bırakıldı.
43. satır:
9 Eylül 1985 tarihinde Bodrum'da geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle vefat etti.<ref>[http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?&ilkTar=01.09.1985&sonTar=30.09.1985&ekYayin=&drpSayfaNo=&araKelime=S%C4%B1rr%C4%B1%20Atalay&gelismisKelimeAynen=&gelismisKelimeHerhangi=&gelismisKelimeYakin=&gelismisKelimeHaric=&Siralama=RANK%20DESC&SayfaAdet=20&isAdv=true Sırrı Atalay öldü], 10/9/1985, ''Milliyet''.</ref> Cenzaesi Ankara'ya getirilerek [[Cebeci Asri Mezarlığı]]'nda defnedildi.
Zincirbozan'da yazdığı anıları ölümünden sonra [[Hikmet Bila]] tarafından derlenerek ''Bir Ömür Politika'' (1986) adıyla yayımlandı. Evli ve 1 çocuk babasıydı. Adı İzmir'in Karabağlar ilçesindeki bir caddeye verildi.<ref name=
== Kaynakça ==
53. satır:
{{sıra kutusu| önce = [[Tekin Arıburun]] | başlık= [[Cumhuriyet Senatosu|Cumhuriyet Senatosu Başkanı]] | yıllar= 16 Haziran 1977 - 6 Kasım 1979 | sonra= [[İhsan Sabri Çağlayangil]]}}
{{sıra kutusu| önce = [[Mehmet Sedat Çumralı]] | başlık= [[Türkiye adalet bakanları listesi|Türkiye Adalet Bakanı]] | yıllar= 15 Aralık 1964 - 20 Şubat 1965 | sonra= [[Hasan Dinçer]]}}
{{bitiş kutusu}}
{{TBMM Cumhuriyet Senatosu başkanları}}
| |||