1956 Macaristan Ayaklanması: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Kaynaksız}}
{{Savaş bilgi kutusu
|çatışma = 1956 Macar Devrimi
Satır 25 ⟶ 24:
|notlar =
}}
 
'''Macar Devrimi''', [[1956]] yılında [[Macaristan]]'daki [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]] destekli [[Stalinist]] hükümete karşı başlatılan halk hareketidir.
 
Satır 34 ⟶ 32:
Ama Nagy döneminde temelleri atılan adımlar, [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]'de [[Josef Stalin|Stalin]]'e karşı başlatılan kampanya ve [[Polonya]]'daki gelişmeler Macarlar arasında değişim isteğini güçlendirmiş bulunuyordu. [[23 Ekim]] [[1956]]'da [[Budapeşte]]'de öğrencilerin yetkililere bir dilekçe sunmak üzere düzenlediği yürüyüş halktan da geniş destek gördü. [[Ernő Gerő|Gerő]]'nün sert demeci üzerine polisin kalabalığa ateş açmasıyla barışçı gösteriler bir anda ayaklanmaya dönüştü. Ordu birliklerinin de ayaklanmacılara katılmasıyla halk silahlanmaya başladı. Ülkenin hemen her kentinde yerel konseyler ortaya çıktı. Köylüler kamulaştırılmış arazileri işgal etmeye girişti. Bürokrasi ve kolluk kuvvetleri hızla dağılmaya başladı. Yeniden iktidara gelen [[İmre Nagi|Nagy]]'nin üst üste verdiği ödünler, geçmişteki siyasi partilerin canlanarak neredeyse iktidara ortak olmasına yol açtı. Kilise de eski gücüne kavuştu.
 
[[Sovyet]] birliklerinin [[Macaristan]]'dan çekildiği sırada, Nagy [[1 Kasım]]'da [[Varşova Paktı]]'ndan ayrılma kararını açıklayarak [[Birleşmiş Milletler]] aracılığıyla büyük devletlerin korumasını istedi. Bu gelişme üzerine takviye edilerek geri döndürülen [[Sovyet]] birlikleri [[Budapeşte]]'yi işgal etti; Nagy [[Yugoslavya]]'nın [[Budapeşte]]'deki büyükelçiliğine sığınırken, reformcu önderlerin çoğu tutuklandı. Bu sırada Nagy hükümetinde görev almış [[János Kádár]], ''karşıdevrim''in bastırılmasından sonra reformlara gidilmesini öngören bir programla yeni bir hükümet kurulduğunu açıkladı. Sovyet birliklerine karşı silahlı direniş bir gecede kırıldı. İşçilerin başlattığı genel grevin sona erdirilmesi ise birkaç haftayı aldı. Düzenin sağlanmasından sonra geniş çaplı tutuklamalara girişildi. Bu arada 150 bin kadar Macar yurtdışınayurt dışına kaçtı.
{{Macaristan tarihi|left}}
 
Bu olaydan sonra, [[Time dergisi]] 1956 yılında Macar halkını, "Macar Özgürlük Savaşçıları" olarak "[[Yılın Adamı]]" seçmiştir.
[[Sovyet]] birliklerinin [[Macaristan]]'dan çekildiği sırada, Nagy [[1 Kasım]]'da [[Varşova Paktı]]'ndan ayrılma kararını açıklayarak [[Birleşmiş Milletler]] aracılığıyla büyük devletlerin korumasını istedi. Bu gelişme üzerine takviye edilerek geri döndürülen [[Sovyet]] birlikleri [[Budapeşte]]'yi işgal etti; Nagy [[Yugoslavya]]'nın [[Budapeşte]]'deki büyükelçiliğine sığınırken, reformcu önderlerin çoğu tutuklandı. Bu sırada Nagy hükümetinde görev almış [[János Kádár]], ''karşıdevrim''in bastırılmasından sonra reformlara gidilmesini öngören bir programla yeni bir hükümet kurulduğunu açıkladı. Sovyet birliklerine karşı silahlı direniş bir gecede kırıldı. İşçilerin başlattığı genel grevin sona erdirilmesi ise birkaç haftayı aldı. Düzenin sağlanmasından sonra geniş çaplı tutuklamalara girişildi. Bu arada 150 bin kadar Macar yurtdışına kaçtı.
 
{{Macaristan tarihi|left}}
Bu olaydan sonra, [[Time dergisi]] 1956 yılında Macar halkını, "Macar Özgürlük Savaşçıları" olarak "[[Yılın Adamı]]" seçmiştir.
 
==== DipnotlarKaynakça ====
{{Kaynakça}}
<references/>
 
{{Soğuk Savaş}}