Charles Perrault: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Arşiv bağlantısı eklendi |
düzeltme AWB ile |
||
15. satır:
'''Charles Perrault''' ([[Telaffuz]]: ''şarl pero'', d. [[12 Ocak]] [[1628]]- ö. [[16 Mayıs]] [[1703]]), [[Fransa|Fransız]] şair, yazar, edebiyat teorisyeni.
Yaşamının son yıllarında çocukları için derlediği ve [[Kaz Ana|Kaz Ana’nın Öyküleri]] (1697) adlı kitabında yayımladığı masallar ([[Uyuyan Güzel]] , [[Kırmızı Başlıklı Kız]], [[Mavi Sakal (masal)|Mavi Sakal]], [[Çizmeli Kedi]], [[Külkedisi]]) birer dünya klasiği haline gelmiştir. Perrault, yaşadığı dönemde Avrupa’da çok bilinen ve bir sözlü edebiyat ürünü olarak anlatılan çocuk masallarını bu kitapta bir araya getirmiş; yazıya geçirdiği masallar daha sonra başta [[Grimm Kardeşler]] olmak üzere başkaları tarafından da yeniden yazılmış; opera, bale ([[Çaykovski]]’nin [[Uyuyan Güzel (bale)|Uyuyan Güzel balesi]] gibi), tiyatro ve filme ( [[Walt Disney]] şirketinin [[:en:Cinderella (1950 film)|Külkedisi (film, 1950)]] ve [[Uyuyan Prenses (film, 1959)]] animasyon filmleri gibi) uyarlanarak günümüze gelmiştir. Bunun için Perrault “''çocuk kitaplarının babası''” olarak anılır.
[[XIV. Louis]] devrinin [[Fransız Akademisi]] üyesi önemli bir edebiyatçı olan Perrault, yaşadığı dönemde önce Fransa’yı sonra tüm Avrupa’yı saran “''Eskiler - Yeniler Kavgası''”nın ortaya çıkmasındaki rolü ile tanınmış bir entellektüeldir.<ref name=metis>{{Web kaynağı | soyadı1 = Yılmaz | ad1 = Levent | başlık = Modern Zamanın Tarihi:Batıda Yeninin Değer Haline Gelişi | url = http://media.library.ku.edu.tr/reserve/resfall15_16/History_ANiyazioglu/1_Modern_zaman.pdf | yayıncı = Metis Yayınları, Ocak 2010 | erişimtarihi = 14 Ocak 2016 | arşivengelli = evet}}</ref> Eskileri taklit eden çağdaş yazarlara bu tutumlarından ötürü saldıran Perrault, insan düşüncesinin zaman içinde olgunlaştığını, eskilere öykünmenin bir yararı olmayacağını ve yeni yapıtların daha üstün olduğunu öne sürmüştür.<ref name=kafkas>{{Web kaynağı | başlık = Fransız Edebiyatı | url = http://abs.kafkas.edu.tr/upload/225/Fransiz_edebiyati.pdf | website = http://abs.kafkas.edu.tr | yayıncı = Kafkas Üniversitesi Akademik Bilgi Paylaşımı | erişimtarihi = 14 Ocak 2016 | arşivengelli = evet}}</ref>
21. satır:
Devrin ünlü mimarlarından [[Claude Perrault]]’nun kardeşidir.
== Hayatı ==
[[12 Ocak]] [[1628]]'de Paris'te varlıklı bir ailenin yedinci çocuğu olarak doğdu. Babası tanınmış bir avukat olan Pierre Perrault, annesi Paquette Le Clerc’dir.
Beavuais Koleji'nde öğrenim gördükten sonra bir süre vergi tahsildarlığı yaptı; ardından [[Orléans]]'ta hukuk öğrenimi gördü. 1651'de Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Öğrenciliği sırasında hiciv şiirleri yazarak edebi kariyerine başladı. Güneş Kral XIV. Louis’yi öven şiirleri sarayda ilgi ile karşılandı.<ref name=enc>{{Web kaynağı | başlık = Perrault, Charles (1628-1703) | url = http://www.encyclopedia.com/topic/Charles_Perrault.aspx | website = encyclopedia.com | erişimtarihi = 14 Ocak 2016 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150801045557/http://www.encyclopedia.com:80/topic/Charles_Perrault.aspx | arşivtarihi = 1 Ağustos 2015}}</ref>
Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra Paris Barosu'na kaydoldu ve kısa bir süre avukatlık yaptı; çeşitli resmi görevlerde yer aldı. Kral XIV. Louis’nin Maliye başmüfettişi [[Jean Baptiste Colbert]] için çalıştı; imar işlerinden sorumlu idi. Bu sırada kardeşi Claude Perrault ile birlikte klasik mimarlık kuramıyla ilgili birçok önemli yapıtı çevirdi ve yayına hazırladı; onun [[Louvre Müzesi|Louvre Sarayı]]’ndaki düzenlemelerine yardımcı oldu.<ref name=jennifer>{{Web kaynağı | soyadı1 = Michelle | ad1 = Jennifer | başlık = Art, Science, and the Fairy Tales of Charles Perrault | url = http://blog.bookstellyouwhy.com/art-science-and-the-fairy-tales-charles-perrault | website = http://blog.bookstellyouwhy.com | erişimtarihi = 14 Ocak 2016 | tarih = 10 Ocak 2014 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160205192349/http://blog.bookstellyouwhy.com/art-science-and-the-fairy-tales-charles-perrault | arşivtarihi = 5 Şubat 2016}}</ref> Fransız Bilimler Akademisi’nin kuruluşuna katkıda bulundu, 1671’de kendisi de akademinin bir üyesi oldu. 1672’de Marie Guichon ile evlendi. Eşi, 1678’de üçüncü çocuklarını dünyaya getirdikten sonra hayatını kaybetti.<ref name=suny>{{kitap kaynağı|soyadı1=Knapp|ad1=Bettina L.|başlık=French Fairy Tales: A Jungian Approach|tarih=2003|yayıncı=SUNY Press}}</ref>
Maliye Bakanı Colbert’in ölümünden sonra saraydaki gücünü yitiren Perrault, kralın tarihçileri [[Jean Racine]] ve [[Nicolas Boileau-Despréaux]] ile ''Eskiler-Yeniler Kavgası''na girişmiştir. Kavga, 27 Ocak 1687’de Fransız Akademisi’nin ''Dictionaire'' (Fransız Dilinin Büyük Sözlüğü) çalışması için düzenlenmiş kamuya açık özel bir oturumda ortaya çıktı.<ref name=metis/> Oturumun sonunda [[La Fontaine]]’in “''Eskilerin Modernlere Nispetle Ne Kadar Üstün Oldukları Hakkında''” başlıklı yazısının ardından Charles Perrault, kendisinin tam tersi bir düşünceyi savunan “''Büyük Louis’nin Asrı''” başlıklı şiirini okumuş ve bu şiirdeki düşünceler Racine ile Despréaux’u kızdırmıştı. Perrault, şiirdeki savlarını kanıtlamak için dört ciltlik ''Parallèles'' (Koşutluklar) adlı eseri kaleme aldı.
Çocuklarına anlatacak, okuyacak bir masal beğenememesi onu masal yazmaya yöneltti{{fact}}. 1694’te üç manzum peri masalı yayımladı, bunu 1697’de yayımladığı ''Kaz Ana’nın Öyküleri'' adlı kitap takip etti. Yüzyıllardır anlatılan ''Kül Kedisi, Çizmeli Kedi, Mavi Sakal'' gibi masalları yazılı hale getirdiği kitabı kendi adıyla değil oğlunun adı (Pierre) ile yayımladı. Masallarda genelde çevresindeki bilinen mekanları kullandı (örneğin Uyuyan Güzel’in mekanı Usse Şatosu, Çizmeli Kedi’nin mekanı Oiron Şatosu’dr). Eser, büyük ilgi gördü.
16 Mayıs 1703 tarihinde Paris’te öldü.
39. satır:
== Kaynakça ==
{{DEFAULTSORT:Perrault, Charles}}
[[Kategori:1628 doğumlular]]
| |||