Pierre-Simon Laplace: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kudelski (mesaj | katkılar)
Düzeltme.
düzeltme AWB ile
18. satır:
| çalıştığı_yerler = [[École Militaire]] (1769–1776)
| alma_mater = [[Caen Üniversitesi]]
| doktora_hocası = Jean d'Alembert</br />Christophe Gadbled</br />Pierre Le Canu
| doktora_öğrencileri = Siméon Denis Poisson
| etkilendikleri =
| etkiledikleri =
| önemli_başarıları = [[Gök mekaniği]] çalışmaları<br/>[[Laplace denklemi]]<br/>[[Laplasyen]]<br/>[[Laplace dönüşümü]]</br />[[Laplace dağılımı]]</br />[[Laplace'ın şeytanı]]</br />[[Laplace açılımı]]</br />[[Genç-Laplace denklemi]]</br />[[Laplace sayısı]]</br />[[Laplace limiti]]</br />[[Laplace sabiti]]</br />[[Laplace prensibi]]
| ödüller =
| imza = Pierre-Simon Laplace signature.svg
30. satır:
'''Pierre-Simon (Marquis de) Laplace''' (d. 23 Mart ya da 28 Mart 1749 – ö. 5 Mart 1827), [[Fransız]] [[matematikçi]] ve [[gökbilimci]].
 
[[Astronom]] ve matematikçi olduğu kadar çok üstün bir yazma tekniğine de sahipti. Bu yüzden, kolayca görülür deyimi dışında onun eserleri de eksiksizdi.
 
On sekizinci yüzyılda, iki Fransız [[Joseph Louis Lagrange|Lagrange]] ve Laplace birçok yönüyle zıttılar. Laplace, [[fizik]], [[matematik]] grubuna; Lagrange ise [[kuramsal matematik]] grubuna giriyordu. Lagrange, bütün bunların matematikten başka bir şey olmadığını söylüyordu. Laplace ise, matematiği kullanılan bir alet gibi görüyordu. Aslında Laplace her ikisini de yapıyordu. Örneğin, [[potansiyel kuramı]]n önemi matematik yönüyledir. [[Sınır değer problemleri]] yine aynı değerdedir. Bunun gibi olan çalışma örnekleri arttırılabilir.
 
Laplace, [[1785]] yılında Akademinin sürekli üyesi seçildi. Sağlam ve karakterli bir yapısı vardı. Askeri okula giriş sınavında [[Napolyon Bonapart]]'ı (1768 -1821) imtihan etmişti. Daha sonra Napolyon onu siyasetin çamuruna ve bataklıklı sularına sürükleyecekti. Gerek Laplace ve gerekse Lagrange ihtilalin dışında kalmadılar. [[Isaac Newton|Newton]] son yıllarını siyasette geçirdiği gibi, Laplace da onu yenmek amacıyla siyasete atıldı. Napolyon ona içişleri bakanlığını verdi. Laplace, oldukça oynak fikirli davranışlarda bulunuyordu. Napolyon devrinin bütün nişanları göğsünü süslüyordu. Kötü bir yöneticiydi. Zaten içişleri bakanlığı görevini ancak altı hafta sürdürebilmiştir. Napolyon'la beraber onun da siyasi hayatı sona ermiştir.
 
Laplace'ın en iyi tarafı, matematik çalışan gençleri tutar ve onlara yardım ederdi. Laplace'ın bulunduğu bir toplantıda, Biot adlı bir genç matematikçi Akademide bir çalışmasını okur. Toplantı bittikten sonra Biot'u bir kenara çeken Laplace, cebinden çıkardığı ve sararmış kâğıtları göstererek, aynı keşfi kendisinin yıllar önce elindeki. kâğıtların eskiliğinden de anlaşılacağı üzere, bulduğunu ve yayınlamadığını gizlice söyler. Laplace, Biot'a bunu kimseye söylemeyeceğini ve çalışmasını çekinmeden yayınlamasını içtenlikle istemiştir. Bu onun, binlerce olumlu davranışlarından biridir. Laplace, matematik araştırmaları yapan gençleri manevi evladı gibi görür ve onlara kendi öz çocukları gibi yakınlık gösterirdi.
 
Laplace'la Lagrange, gerek zamanlarında gerekse onlardan sonra gelenler tarafından olsun çok karşılaştırılmışlardır. Bazıları Lagrange'ı tutmuş ve onu göklere yükseltmiştir. Bazıları da Laplace'ı tutup övmüştür. Aslında böyle bir karşılaştırmaya ve ayırt etmeye hiç gerek yoktur. İkisi de matematikte ölümsüz buluşlar yapmışlardır.
 
Laplace, son günlerini Paris yöresinde Arcueil'de geçirmiş, kısa bir rahatsızlıktan sonra [[5 Mart]] [[1827]] yılında yetmiş sekiz yaşında ölmüştür.
50. satır:
 
== Kaynak ==
 
 
[[Kategori:1749 doğumlular]]