Uppsala: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Tarih:
İkinci paragraftaki "Bu" kelimesini kaldırdım.
Hem tanrıların isimleri geçmediği için hem de tabir olarak biraz küçümseyici olduğundan... |
düzeltme AWB ile |
||
91. satır:
'''Uppsala''' (Eski yazılışı: ''Upsala'') [[İsveç]]'in güneydoğu kuşağında bulunan bir kenttir. Kent [[Uppsala ili]]nin başkenti olup, 128,409'luk nüfusla İsveç'in [[Stokholm]], [[Göteborg]] ve [[Malmö]]'den sonra en büyük dördüncü kentidir.<ref>[http://www.scb.se/statistik/MI/MI0810/2005A01/mi0810tab5.xls Population in December 31, 2005 official statistics]</ref>
Kent, başkent [[Stokholm]]'ün 70 km kuzeyinde kurulu olup 1164 yılından beri İsveç'in piskoposluk merkezidir. 1477 yılında kurulan [[Uppsala Üniversitesi]], hem ülkenin, hem de [[İskandinavya]]'nın en eski yüksek öğretim kurumu olma özelliği taşımaktadır.
== Tarih ==
Uppsala, aslında günümüzdeki konumundan birkaç kilometre kuzeyde, bugün [[Gamla Uppsala]] (''Eski Uppsala'') adı verilen bir alanda kuruluydu. Yine, bugünkü kentin bulunduğu alan da eskiden ''Östra Aros'' adıyla anılmaktaydı. Eski Uppsala, [[Ortaçağ]] yazarı [[Bremenli Adam]]'a göre [[paganizm|pagan]] merkezlerinden biri olup, [[Uppsala Tapınağı]] ise büyük [[Æsir]] tanrılarının putları yer almaktaydı.
İskandinav tanrıları inancının bitişiyle Uppsala, zamanla bir [[Hıristiyan]] merkezi oldu. 1164 yılında ise başpiskoposun idare bölgesi hâline geldi. Hemen ardından [[Alvastra Abbey]] adlı kiliseden gelen keşiş [[Stefan (Uppsala başpiskoposu)|Stefan]], hem kentin, hem de ülkenin ilk başpiskoposu oldu.
109. satır:
== Coğrafya ==
Uppsala, çamurlu ve verimli bir düzlük üzerine kuruludur. Kentte gür bitki örtüsünün içinde akan küçük [[Fyris Nehri]] (''Fyrisån'') yer almaktadır. Kent merkezinde yer alan ''Stadsskogen'' adlı park, güneye doğru uzanır ve kent halkının başlıca ziyaret ettiği yerlerden biridir. Kentte, merkezden trenle 70
Kent merkezinin oldukça küçük olduğu Uppsala'daki birçok tarihi yapı günümüze kadar hiç bozulmadan ulaşmıştır.
136. satır:
== Turizm ==
[[Dosya:Uppsala slott-2.jpg|thumb|200px|Uppsala Kalesi]]
[[Fyris Nehri]] (''Fyrisån'') kenti iki parçaya ayırır. Bunlardan biri batıdaki eski ve tarihi alanlar, öbürü ise doğudaki idari binalar ve konutların yer aldığı alanlardır. Şehirdeki en önemli tarihi eserler ve turistik yerler bu batı yakasında yer alır. Uppsala'daki en turistik yapılardan biri ''Domkyrka'' ([[Uppsala Katedrali]]) olup 118 metre ile İskandinavya'nın en yüksek katedralidir. Bu katedral kentin hemen hemen yer yerinden görülebilmektedir.
Katedralin batı kısmında ''[[Gustavianum]]'' yer alır. 1625 yılında yapılan bu bina, kent üniversitesinin 19. yüzyılda hizmet veren ana binasıdır. Üniversitenin en önemli kalıntılarını barındıran binada İskandinav tarihi eserleri, Mısır antikaları gibi müzeleri içinde barındırır. Yine bu yapıda [[17. yüzyıl]]dan kalma Anatomi Tiyatrosu yer almaktadır. It also houses a perfectly preserved 17th-century Anatomical Theatre (used in its time for public dissections).
[[Dosya:Uppsala Central cyklar.jpg|thumb|right|200px|Pek çok üniversite kenti gibi Uppsala'da da bisikletle ulaşım oldukça yaygındır. Resimde Uppsala Merkez İstasyonu'nun otoparkı görülmektedir.]]
Gustavianum'un yanı sıra cadde boyunca kent üniversitesinin eski binaları yer almaktadır. Kimileri İtalyan [[Rönesans]] tarzında tasarlanan bu binaların birinde tarihi bir [[madeni para]] koleksiyonu yer almaktadır. Yine bu bölgede üniversite kütüphanesi (''Carolina Rediviva'') yer alır. 1820 ve 1841 yılları arasında inşa edilen bu kütüphane, İsveç'in en büyük kütüphanesi olup, 5 milyon kitabın ve 60,000 el yazmasının ev sahibidir.
Yine ''[[Uppsala Kalesi]]'', şehirdeki turistik yapılardan biri olup 1549'da Gustav Vasa tarafından yaptırılmıştır. Günümüzde için birkaç müze barındıran kale, aynı zamanda valinin evini de barındırır. Bunun yanı sıra Uppsala'nın 5 km kuzeyinde eski kent merkezi bulunmaktadır. Bölge hem İsveç, hem de kent tarihi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir.<ref>http://www.raa.se/cms/extern/se_och_besoka/gamla_uppsala.html</ref><ref>http://www.svenskakyrkan.se/pastorat/gamlauppsala/kyrkobyggnader/gamlis/gamlis.htm</ref>
178. satır:
* {{bayraksimge|ABD}} [[Minneapolis, Minnesota|Minneapolis]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]
* {{bayraksimge|Güney Kore}} [[Daejeon]], [[Güney Kore]]
|}<ref>[http://www.uppsala.se/uppsala/templates/StandardPage____3580.aspx Uppsala's official web site: five twin cities]</ref>
== Kaynakça ==
191. satır:
* [http://www.newadvent.org/cathen/15207a.htm Upsala ve Antik Dönem] - Katolik Ansiklopedisi'nden bir makale
* {{wikivoyage|Uppsala}}
{{İsveç'in şehirleri}}
| |||