İnsan sindirim sistemi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Sindirime Yardımcı Organlar: panktreatik değil pankreatik olmalıdır |
düzeltme AWB ile |
||
1. satır:
[[Dosya:Digestive system diagram edit tr.svg|thumb|300px|Sindirim sistemi diyagramı]]
''İnsan sindirim sistemi'' mekanik (fiziksel) ve kimyasal sindirim olarak ikiye ayrılır. Mekanik (fiziksel) sindirim, molekülleri küçük moleküllere ayırmaktır. Kimyasal sindirimin görevi ise, besinleri en küçük yapı taşına kadar ayırmaktır. Sindirim sistemi, sindirim borusu ([[sindirim kanalı]]) ile sindirim bezlerini içeren, [[çok hücreli hayvan]]larda yiyeceğin vücuda alınımı, sindirilmesi, gerekli besin ve enerjinin absorbe edilmesi ve atık maddelerin vücuttan atılması ile ilgilenen [[organ sistemi]]dir.
Sindirim sistemi ve sindirim borusu hayvandan hayvana belirli oranda değişiklik gösterir. Örneğin bazı hayvanlar çok odalı midelere sahiptirler.
18. satır:
[[Kalın bağırsak]], sindirim kanalının mide ile anüs arasında bulunan kısmıdır. Kalın bağırsakta besinler içerisinde kalan su ve mineraller emilir.
* [[İnce bağırsak]], mide ile kalın bağırsak arasındadır. 5 yaşın üstündeki insanlarda genellikle
# [[duodenum]] veya ''onikiparmak bağırsağı'', ince bağırsağın ilk ve en kısa kısmıdır. Mideyi [[jejunum]]a bağlayan bir tüptür. pH seviyesi yaklaşık 9'dur.
# [[jejunum]], ince bağırsağın orta kısmıdır, [[duodenum]] ile [[ileum]] arasında bulunur. Yetişkin insanlarda boyu 2-8 metre arasında değişir. pH seviyesi yaklaşık 7-8 aralığındadır.
25. satır:
# [[çekum]] veya ''kör bağırsak'', kalın bağırsağın ilk kısmıdır. [[Apandis]] çekumun bir uzantısıdır.
# [[kolon]], kalın bağırsak için kullanılan bir terimdir. [[Çekum]]dan [[rektum]]a kadar ki kısım için kullanılır. Kendi içinde dört kısma ayrılır, [[çıkan kolon]], [[transvers kolon]], [[inen kolon]] ve [[sigmoid kolon]].
# [[rektum]], kalın bağırsağın son kısmıdır.
Ayrıca kalın bağırsak sindirime katılmaz. Çünkü [[sindirim]] ince bağırsaktan besinlerin kana geçmesi ile sona erer. Besinler kan yoluyla vücuda taşınır. -
32. satır:
=== Sindirime Yardımcı Organlar ===
Sindirim sistemi ve sindirim borusu ile ilgili başka organlar da vardır.
[[Karaciğer]] sindirimde rol oynayan [[safra]]yı üretir.
[[Pankreas]] ise [[bikarbonat]], [[tripsin]], [[kemotripsin]], [[lipaz]] ve pankreatik [[amilaz]] gibi çeşitli enzimler içeren bir sıvıyı ince bağırsağa salgılar.
Böylece bu [[bez
=== Sindirim ve Boşaltım ===
:''Konu hakkında detaylı bilgi için [[Sindirim]] maddesine bakınız.''
[[Ağız]]da, yiyecek dişler ve dil tarafından mekanik olarak parçalanırken, [[tükürük]] tarafından kimyasal olarak da bir ölçüde parçalanır. Daha sonra [[peristaltizm]] ile [[yemek borusu]]ndan (özofagus) [[mide]]ye geçer. Burada parçalama işlemi devam eder. Büyük yiyecek parçaları (''bolus'') daha küçük parçalara ayrılır yani büyük oranda mekaniktir. Bununla beraber, küçük miktarda kimyasal işlem de meydana gelir; özellikle proteinler midedeki enzimlerin yardımıyla kimyasal olarak parçalanmaya başlar. Gıda daha sonra ince bağırsağa girer ki burada enzimler ve bakteri yardımıyla parçalama işlemi meydana gelir ve yararlı partiküller kana emilir. Kalan partiküller ise [[kalın bağırsak]]tan geçer ve sonunda [[dışkı]] biçiminde vücuttan atılır.
Sindirim hem hormonlar hem de otonom sinir sistemi tarafından düzenlenir:
61. satır:
* '''Kanamalar''' (onikiparmak bağırsağı ülseri, mide ülseri ve erozyonları, yemek borusu, mide ve kalın bağırsak kanserleri ve yemek borusu [[varis]]lerinin neden olduğu kanamalar)
* '''Hemoroitler''' ([[basur]], mayasıl)
* [[Tifo]]: Kirli içme suları ve pis yiyeceklerden bulaşan [[
== Ana Sindirim Organları ==
| |||