I. Edward: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
düzeltme AWB ile
33. satır:
III. Henry'nin en büyük oğlu olan Prens Edward babasının yaşadığı dönemde genç yaşından itibaren Ingiltere'deki politik entrekalara karıştı. 1259'da kısa bir dönem için soylu baronların isteklerini açıklayan "Oxford Koşulları" adını verdikleri manifestoyu kabul etti. Bu manifesto ile Baronlar Edward'in babası Kral III. Henry'den baronlara daha fazla haklar tanımasını ve böylece bir siyasi reform istemekte idiler. Bu harekete katılmakla Prens Edward babasına açıkca başkaldırmış olmaktaydı. Fakat çok geçmeden babası ile uzlaştı ve bu tarihten sonra baronların ortaya çıkardıkları ve "İkinci Baronlar Savaşı" adı verilen soylular ayaklanmalarında babasına sadık kaldı. Bu savaşta "Lewes Muharebesi"'nde Prens Edward baronlara esir düştü. Fakat birkaç ay esaretten sonra kaçtı. Bundan hemen sonra babası yanında baronların lideri olan [[Simon de Montfort]]'a karşı savaştı. 1265'de Simon de Montfort "Evesham Muharebesi"'nde yenik düştü. Bundan sonra 2 sene içinde ayaklanmacı baronların hepsi tepelendi ve İngiltere'de baronlara karşı savaş sona erdi.
 
İngiltere'de baronların yenilip barış şartları sürmeye başlayınca Prens Edward "Kutsal Topraklar"da Müslümanlara karşı bir Haçlı seferine katılmak için and içti. Bu sıralarda Fransa Kralı IX. Louis'in başını çektiği [[Sekizinci Haçlı Seferi]] için Haçlı ordusu toplanmaktaydı. Prens Edward İngıltere'den topladığı bir İngiliz Haçlı ordusu ile gemi ile İngiltere'den ayrıldı. IX. Louis bu haçlı seferi için [[Tunus]]'a hücum etmeye karar vermişti. 10 Kasım 1270'da Prens [[I. Edward|Edward]] İngiltere'den getirdiği Haçlılar ordusu ile gemiyle Tunus limanına geldi. Fakat eski Haçlılar lideri IX. Louis'in ölmüş olduğunu ve kalan Haçlı ordusunun Tunus Emiri ile bir barış antlaşması yaptığını öğrenince ordusunu karaya çıkartmadı. Doğrudan doğruya Filistin'e gidip başlamış olan Sekizinci Haçlı Seferi'ne oradan devam etmek üzere 11-14 Kasım'da yeniden denize açıldı. Önce [[Sicilya]]'da [[Trepani]] limanına gidip orada molla verdi. Burada babası III. Henry'nin Londra'da ölüm haberi kendine erişti. Prens Edward İngiltere Kralı olmustu. I. Edward kendinin İngiltere'de yokluğunda Londra'daki idarecilerin kendine sadık kalacaklarına inanmaktaydı. Bu nedenle Sicilya'dan Filistin'e Hacli seferi için gitmekte hic sakinca bulmadi. Fakat Ingiliz Haclilar filosu Sicilya'dan ayrılır ayrılmaz çok şiddetli bir fırtına çıktı. Kral Edward'ın filosunun 40 gemisi mürettebatı ve taşıdıkları Haçlı askerlerle birlikte battılar ve kurtulan olmadı. Bunu tanrısından kendine bir ikaz olduğunu kabul eden Kral I. Edward kalan gemilerle Fransa'ya dönüp yeniden bir Haçlı Seferi hazırlığına başlamaya karar verdi. Sekizinci Haçlı Seferi'nin Filistin'den devam etmesi Edward için ancak bir rüya oldu.
 
I. Edward kendi yokluğunda yönetim işlerini yürütecek kendine sadık bir yakın çevresinin bulunması nedeniyle Fransa üzerinden karadan dönüşünü uzattı. [[Paris]]'e uğrayarak Fransa'daki mülkleri için kuzeni [[III. Philippe]]'e bağlılığını bildirdi.
 
İngiltere'ye döndükten sonra [[19 Ağustos]] [[1274]]'te Westminster'da taç giydi. Başlangıçta güçlü ve etkili bir yönetim kurduysa da, [[1294]]'ten sonraki keyfi davranışlarıyla [[İngiltere]]'yi [[Fransa]] ve [[İskoçya]] ile savaşlara sürükledi.
45. satır:
[[Fransa]] ile ilişkilerin bozulmasının nedeni, Fransa krallarının [[Paris]] Antlaşması'nın ([[1259]]) hükümlerini hiçe sayarak İngiltere'ye bağlı [[Gaskonya]] topraklarını ele geçirmeye çalışmalarıydı. [[1290]]'dan itibaren [[Gaskonya]]'ya Fransız müdahalesi yoğunlaştı ve İngiliz ve Fransız denizciler arasındaki çekişmeler gerginliği daha da artırdı. [[1290]]'da görüşmeleri yürütmek üzere Fransa'ya gönderilen Edward'ın kardeşi Lancaster kontu Edmund, Philippe'in oyununa gelerek [[Gaskonya]] Düklüğü'nü geçici olarak Fransa'ya bıraktı. Philippe sonradan bu toprakları geri vermeyi reddetti. Edward 1297'de Fransa'ya saldırmak üzere danize açıldı. Ama [[İskoçya]]'da başlayan ayaklanma nedeniyle geri dönmek zorunda kaldı. [[1299]]'da Philippe ile barış yaparak onun kız kardeşi Margaret'le evlendi ve böylece düklüğü oldukça küçülmüş olarak geri aldı.
 
[[İngiltere]] ile [[İskoçya]] arasında yıllardır süregelen dostça ilişkiler de Edward döneminde bozuldu. İskoçya'da önce Kral III. Alexander'ın ([[1286]]), ardından da tahtın tek varisi olan torunu Margaret'in ([[1290]]) ölümü üzerine taht mücadelesi başlayınca, nüfuzlu İskoçyalılar Edward'dan hakemlik etmesini istediler. Edward, süzerenliğini kabul ettirdikten sonra, John de Balliol'u tahta geçirdi ([[1292]]). Ama Edward İskoçya'da kendi yönetimini yerleştirmeye çalışınca, Balliol [[1295]]'te İskoçyalı soyluların baskısıyla, İngiltere'ye bağlılıktan vazgeçerek Fransa'yla ittifak kurdu.
 
Bunun üzerine Edward [[1296]]'da İskoçya'yı işgal etti. Ama [[1297]]'de [[William Wallace]] öncülüğünde patlak veren ayaklanmayı, [[1303]]'e değin süren seferlere ve bazı askeri başarılara karşın bastıramadı.
 
1303'te İskoçya'ya karşı giriştiği yeni seferde [[Stirling]]'i aldı ([[1304]]) ve Wallace'ı vatan haini ilan ederek astırdı ([[1305]]). Bu kez de I. Robert'ın ayaklanmanın başına geçerek taç giymesi üzerine İskoçya'ya karşı yeni bir sefer başlattı, ama yolda öldü.
72. satır:
[[Kategori:Plantagenet Hanedanı]]
[[Kategori:İngiltere kral ve kraliçeleri]]
 
[[Kategori:Londra doğumlular]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Edward" sayfasından alınmıştır