Damad Ferid Paşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik |
düzeltme AWB ile |
||
33. satır:
Şura-yı Devlet üyelerinden, "Gülistan" mütercimi Hasan İzzet Efendi'nin oğludur. İstanbul’da 1853 yılında doğdu. Tahsilini tamamladıktan sonra Hariciye Teşkilatında görev aldı. Paris, Berlin, Petersburg ve Londra elçilikleri kâtipliklerinde bulundu. 1885'te Sultan [[Abdülmecit]]’in kızı ve Vahdettin'in ana bir kız kardeşi [[Mediha Sultan]]'la evlendirildi. Üç yıl sonra vezir rütbesine yükseltilerek "[[paşa]]" unvanını aldı. Londra Büyükelçiliğine atanma isteği [[II. Abdülhamit]] tarafından reddedilince, kamu görevlerinden uzaklaşıp, eşinin [[Baltalimanı]]'ndaki konağında özel yaşamına çekildi.
[[Meşrutiyet]]'in ilanından sonra [[Ayan Meclisi]]'ne atandı. [[İttihat ve Terakki]] Cemiyetine karşı muhalefetin yükseldiği 1911-12 döneminde [[Hürriyet ve İtilâf Fırkası]]'nın kurucuları arasında bulundu. Fırka içte liberalizm fikrini ve Osmanlı toplumunu oluşturan unsurlar arasında uyum ve beraberliği, dışta ise İngiltere yanlısı bir politikayı savunuyordu. 11 Kasım 1911 günü kurulan fırkanın ilk başkanlık görevini 25 Kasım 1911'den Haziran 1912'ye kadar Ferit Paşa üstlendi.
1912'de [[Balkan Savaşı]]'nı sona erdirmek üzere Londra' da toplanan barış konferansına Damat Ferit Paşa'nın gönderilmesi önerildi ise de, sadrazam [[Kâmil Paşa]] "bu adam delidir" diyerek karşı çıktı.<ref>Murat Bardakçı, ''Şahbaba'', Pan Yay. 1998, sf. 110. Ancak başka kaynaklarda aynı anekdot 1918 Mondros Mütarekesi bağlamında ve sadrazam Ahmet İzzet Paşa'ya atfen anlatılır.
== Sadrazamlık süresi ==
[[Dosya:SevresSignatories.jpg|thumb|250px|
[[İttihat ve Terakki]] iktidarının devrilmesinden sonra Vahidettin, [[24 Ekim]] [[1918]]'de [[Mondros Limanı|Mondros]]'ta yapılacak mütareke görüşmelerine Ferit Paşa'nın murahhas olarak gönderilmesini önerdi. Ancak bu öneri İzzet Paşa kabinesince reddedildi.<ref>''Rauf Orbay'ın Hatıraları'', ed. Cemal Kutay, 4.187-188.</ref> Rauf Orbay'a göre padişahın bu teklifinin nedeni, mütareke anlaşmasının [[Bulgaristan]], [[Avusturya]] ve [[Almanya]]'da olduğu gibi bir saltanat değişikliğiyle sonuçlanmasından çekinmesi ve Ferit Paşa'nın kendisine sadık olacağına inanmasıydı.
67. satır:
== Kişiliği ==
[[Dosya:
Vahdettin'in kızı Sabiha Sultan'ın anılarına göre:
<blockquote style="padding: 0.5em 0.8em;">
74. satır:
Son sadrazam [[Ahmet Tevfik Okday|Tevfik Paşa]]'ya göre Ferit Paşa "alafrangalıkta Frenkleri bile geçmiş idi." <ref>İbnülemin Mahmut Kemal İnal, ''Son Sadrazamlar,'' IV.2081.</ref> Vefatında ''Tevhid-i Efkâr'' gazetesinde çıkan bir yazıya göre:
<blockquote style="padding: 0.5em 0.8em;">"Londra'dan avdetinde alafrangalaşmış ve nihayet adeta Müslümanlığa düşman kesilmişti. Evindeki erkek ve kadın hizmetçileri kâmilen Rum idi. Sözlerinde, nutuklarında, yazılarında hep Yunan ve Latin darbımesellerinden, hurafatından ve rivayetlerinden (mitolojisinden) bahsederdi. (...) Hulasa tamamen garpleşmiş, fakat milliyet hislerinden tamamen mahrum kozmopolit ruhlu bir adam idi."<ref>''Son Sadrazamlar'', a.g.y.</ref> </blockquote>
Sultan Vahidettin'in, kızkardeşi ile evli olan Ferit Paşa hakkında "Dünyada üç mel'un vardır. Bunlar bir sacayağıdır. Biri bizim hemşire, biri zevci olan Ferid, biri de oğlu Sami" dediğini, saray başkâtibi olan Ali Fuat Bey anlatır.
== Kaynakça ==
| |||