Fıkıh: Revizyonlar arasındaki fark

Müslümanlar Allah tarafından indirildiğine ve [[Kur'an]] ve [[sünnet]]te ortaya konulduğuna inandıkları şeriatı [[ulema]] tarafından kendilerine iletilen sorunlara getirmeye çalıştıkları cevaplar ([[Fetva]]) ve yapılan yorum çabaları ([[İctihad]]) genişletmişler, bu amaçla kaynakları, [[Fıkıh usûlü|kural ve prensipler]]i tespit etmeye çalışmışlardır.

 

 

Fıkıh, [[Arapça]] kökenli bir sözcüktür. "Bir şeyin özünü ve inceliklerini kavramak" anlamındadır. [[Kur'an]]'da da bir bilimden çok "ince anlayış, keskin idrak ve konuşanın amacını anlamak" anlamlarında kullanılmıştır. "Fakih" ise "bir şeyi iyi bilen, iyi anlayan kimse" demektir. Çoğulu "fukaha"dır. Fakih kelimesinin [[İslam İlimleri]]ndeki terim anlamı ise tarih içerisinde fıkıh kelimesinin değişen manası ile paralel olarak değişikliğe uğramıştır.<ref>Hayreddin Karaman, "Fakih", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. XII, s. 126.</ref>

 

Fıkıhçılar insan davranışlarını kategorize ederek onlara [[Farz]], [[vacip]], [[sünnet]], [[müstehap]], [[mübah]], [[mekruh]], [[haram]] gibi etiketler vermişlerdir. Fıkıhta fetva dilinde sık kullanılan diğer terimler ise Zeyd (x kişisi), yecüzü (caizdir, uygundur, la yecüzü (caiz değildir, uygun değildir) gibi deyimlerdir.

 

[[İslam]]da Muhammed sonrasında dini kuralların belirlenmesi ve şekillendirilmesi amacıyla yola çıkan ulemanın, günün şartları ve getirdiği yeni problemler karşısında [[Şeriat]] hükümlerinin ortaya çıkartılması veya bu konularda hüküm konulmamış ise yeni hükümlerin, konulmuş olan eski hükümlere [[kıyas]]la konulabilmesi gibi, ictihad (hüküm tesis etme) ve [[Fıkıh usûlü |kurallar]] koyma çalışmaları yapılmıştır.

 

Fıkhın çalışma alanı ibadet, muamelat ve cezaları hukuku gibi [[şeriat]]ın tekabül ettiği alanları kapsamakla birlikte günümüzde laik eğilimlerin artması ile özellikle ibadetlerle ilgili bir alan görünümü oluşturulmuştur.

 

{{Ana|Fıkıh usulü}}

Fıkıh usulü İslami kural ve kanunların teorik çalışmalar kısmını oluşturur. Bu kapsamda bir konu ile ilgili '''kaynak'''ların neler olduğu veya olabileceği ile ilgili görüşlerin ortaya konması, değerlendirilmesi, ayet ve hadislerin konu ile ilgili açık bir hüküm ifade edip etmediğinin tartışılması, ayet ve hadislerin bağlam, kapsam, istisna, mutlakiyet vb. açılarından değerlendirilmesi, birbiri ile çelişen kaynakların uyumlulaştırılması veya hangisinin tercih edileceği gibi konularla ilgilenir.

* [[İslam dini fıkıh mezhepleri]]

 

{{kaynakça}}