Sırrı Atalay: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
1. satır:
 
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Sırrı Atalay
|resim = Sırrı Atalay.jpg
|makam = [[TBMM Cumhuriyet Senatosu başkanları|Cumhuriyet Senatosu Başkanı]]
|makam = [[Türkiye cumhurbaşkanları listesi|Türkiye Cumhurbaşkanı Vekili]]
|dönembaşı = 2716 TemmuzHaziran 19781977
|dönemsonu = 186 EkimKasım 19781979
|öncegelen = [[FahriTekin KorutürkArıburun]]
|sonragelen = [[Fahriİhsan Sabri KorutürkÇağlayangil]]
|makam1 = [[TBMMTürkiye Cumhuriyetadalet Senatosubakanları başkanlarılistesi|CumhuriyetTürkiye SenatosuAdalet BaşkanıBakanı]]
|dönembaşı1 = 16 Haziran 1977 = 15 Aralık 1964
|dönemsonu1 = 620 KasımŞubat 19791965
|öncegelen1başbakan1 = [[Tekinİsmet Arıburunİnönü]]
|öncegelen2öncegelen1 = [[Mehmet Sedat Çumralı]]
|sonragelen1 = [[İhsan Sabri Çağlayangil]]
|sonragelen2sonragelen1 = [[Hasan Dinçer]]
|makam2 = [[Türkiye adalet bakanları listesi|Türkiye Adalet Bakanı]]
|makam3makam2 = [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]<br />9., 10. ve 11. dönem milletvekili
|dönembaşı2 = 15 Aralık 1964
|seçim_bölgesi3seçim_bölgesi2 = [[1950 Türkiye genel seçimleri|1950]] – Kars<br />[[1954 Türkiye genel seçimleri|1954]] – Kars<br />[[1957 Türkiye genel seçimleri|1957]] – Kars
|dönemsonu2 = 20 Şubat 1965
|doğum_tarihi = 1910
|öncegelen2 = [[Mehmet Sedat Çumralı]]
|doğum_yeri = [[Pasinler, Erzurum]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]
|sonragelen2 = [[Hasan Dinçer]]
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1985|9|9|1910|1|1}}
|makam3 = [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]<br />9., 10. ve 11. dönem milletvekili
|ölüm_yeri = [[Bodrum, Muğla|Bodrum]], [[Muğla]], [[Türkiye]]
|seçim_bölgesi3 = [[1950 Türkiye genel seçimleri|1950]] – Kars<br />[[1954 Türkiye genel seçimleri|1954]] – Kars<br />[[1957 Türkiye genel seçimleri|1957]] – Kars
|partisi = [[Cumhuriyet Halk Partisi]]<br />(1950-1980)
|eşi =
|doğum_tarihi = 1910
|çocukları =
|doğum_yeri = [[Pasinler, Erzurum]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]
|ilişkiler =
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1985|9|9|1910|1|1}}
|öğrenim = [[Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi]]
|ölüm_yeri = [[Bodrum, Muğla|Bodrum]], [[Muğla]], [[Türkiye]]
|meslek = Hukukçu
|öğrenim =
}}
'''Sırrı Atalay''' (d. [[1919]], [[Pasinler]], [[Erzurum]], [[Osmanlı İmparatorluğu]] - ö. [[9 Eylül]] [[1985]], [[Bodrum, Muğla|Bodrum]], [[Muğla]], [[Türkiye]]) [[Türk]] [[hukukçu]] ve [[siyasetçi]], 1950'den yılından 1960'a değinyılına milletvekilliği, 1961'den yılından 1980'e yılından kadar da senatörlük yapan Atalay,yaptı. [[Türkiye Cumhuriyeti]] tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biridir. 1977-791979 yılları arasında [[Cumhuriyet Senatosu]] başkanlığı yapmıştıryaptı.
 
== Hayatı ==
Erzurum'un Pasinler ilçesinde dünyaya gelengeldi. Atalay, aslenAslen [[Ardahan]], [[Göle]]'lidir.<ref name= haber >[http://www.milliyet.com.tr/sirri-atalay-in-adi-bir-caddeye-verildi/ege/haberdetay/25.03.2011/1368754/default.htm Milliyet.com.tr sitesi 24 Mart 2011 tarihli Sırrı Atalay ile ilgili haber Erişim tarihi: 09. 07.2011]</ref> [[Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi]]'ni bitirdi. Bir süre yargıçlık, savcılık ve serbest avukatlık yaptı.
 
1950'de yılında [[Cumhuriyet Halk Partisi]]'nden (CHP) [[Kars (il)|Kars]] milletvekili seçildi. 1954 genel seçimlerinde bir kez daha CHP'den Kars milletvekili seçildi. [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin iktidarda olduğu bu yıllarda, CHP'nin etkin politikacılarından biri olarak iktidara yönelttiği sert eleştirilerle dikkati çekti. Temmuz 1956'da "hükümetin manevi kişiliğini tahkir etmek" savıyla dokunulmazlığı kaldırıldı.<ref>[[Encyclopædia Britannica|Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition]]</ref>
 
1957'de yılında yeniden Kars milletvekili seçildi. Aynı yıl CHP Parti Meclisi üyesi oldu. Bu yıllarda partide Genel Sekreter [[Kasım Gülek]] karşıtı grup içinde yer aldı. 1959 ve 1961'deki yılındaki kurultaylarda yeniden parti meclisine seçildi. [[TBMM 1961 Temsilciler Meclisi|Kurucu Meclis]] Kars İli Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı. 1961'den yılından başlayarak 1980'e yılına kadar dört dönem [[Cumhuriyet Senatosu]] Kars üyeliği yaptı. Böylece 1950'den yılından 1980'e değinyılına kadar 30 yıl boyunca parlamentoda kalmayı başaran bir siyaset adamı olarak tanındı.
 
Ekim 1964'teki tarihindeki CHP 17. Kurultayı'nda parti meclisine ve genel sekreter yardımcılığına seçildi. Aralık 1964-Şubat 1965 tarihleri arasında [[28. Türkiye Hükûmeti|X. İsmet İnönü Hükümeti]]'nde kısa bir süre [[Türkiye adalet bakanları listesi|adalet bakanı]] olarak görev yaptı. 1966'daki yılındaki 18. Kurultay'da kurultay başkanlığı için yarıştığı [[ortanın solu]] ekibinin adayı Prof. [[Muammer Aksoy]]'a karşı kaybetti.<ref>[http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?&ilkTar=01.10.1966&sonTar=31.10.1966&ekYayin=&drpSayfaNo=&araKelime=S%C4%B1rr%C4%B1%20Atalay&gelismisKelimeAynen=&gelismisKelimeHerhangi=&gelismisKelimeYakin=&gelismisKelimeHaric=&Siralama=RANK%20DESC&SayfaAdet=20&isAdv=true CHP kurultayı açıldı], 19/10/1966, ''Milliyet''.</ref> Aynı kurultayda parti meclisine de giremedi.
 
1965-721972 yılları arasında parti içindeki siyasal çizgi tartışmalarında çok etkin bir konumu olmadıysa da, Mayıs 1972'de tarihinde [[Bülent Ecevit]]'in parti genel başkanlığına seçildiği 5. Olağanüstü Kurultay'da EcevitçiEcevit grubungrubunun divan başkanı adayıydı. Haziran 1977'de tarihinde Cumhuriyet Senatosu başkanlığına seçildi, Kasım 1979'a değintarihine kadar bu görevde kaldı. 1979'da yılında Senato başkanıyken, [[Fahri Korutürk]]'ün rahatsızlığı nedeniyle yaklaşık üç ay boyunca [[Türkiye cumhurbaşkanı|Cumhurbaşkanlığına]] vekalet etti.
 
1977-801980 yılları arasında parlamento üyesi olduğundan, Kasım 1982'de tarihinde kabul edilen yeni anayasayla, beş yıllık siyaset yasağı kapsamına alındı. Mayıs 1983'te tarihinde yeni siyasi partilerin kurulup seçimlere hazırlandığı bir sırada, yasaklı olmasına karşın siyasal çalışmalar yaptığı savıyla ve [[Milli Güvenlik Konseyi]] kararıyla bazı eski siyasetçilerle birlikte [[Çanakkale (il)|Çanakkale]]'de [[Zincirbozan]]'da genel gözetim altına alındı. Ama [[1983 Türkiye genel seçimleri|6 Kasım seçimleri]]nden önce serbest bırakıldı.
 
9 Eylül 1985 günütarihinde Bodrum'da geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle yaşamınıvefat kaybettietti.<ref>[http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?&ilkTar=01.09.1985&sonTar=30.09.1985&ekYayin=&drpSayfaNo=&araKelime=S%C4%B1rr%C4%B1%20Atalay&gelismisKelimeAynen=&gelismisKelimeHerhangi=&gelismisKelimeYakin=&gelismisKelimeHaric=&Siralama=RANK%20DESC&SayfaAdet=20&isAdv=true Sırrı Atalay öldü], 10/9/1985, ''Milliyet''.</ref> Cenzaesi Ankara'ya getirilerek [[Cebeci Asri Mezarlığı]]'nda defnedildi.
 
Zincirbozan'da yazdığı anıları ölümünden sonra [[Hikmet Bila]] tarafından derlenerek ''Bir Ömür Politika'' (1986) adıyla yayımlandı. Evli ve 1 çocuk babası olan Sırrı Atalay'ın adı İzmir'in Karabağlar ilçesindeki bir caddeye verilmiştir.
Zincirbozan'da yazdığı anıları ölümünden sonra [[Hikmet Bila]] tarafından derlenerek ''Bir Ömür Politika'' (1986) adıyla yayımlandı. Evli ve 1 çocuk babasıydı. Adı İzmir'in Karabağlar ilçesindeki bir caddeye verildi.<ref name= haber >[http://www.milliyet.com.tr/sirri-atalay-in-adi-bir-caddeye-verildi/ege/haberdetay/25.03.2011/1368754/default.htm Milliyet.com.tr sitesi 24 Mart 2011 tarihli Sırrı Atalay ile ilgili haber Erişim tarihi: 09. 07.2011]</ref>
 
== Kaynakça ==
Satır 55 ⟶ 54:
{{sıra kutusu| önce = [[Mehmet Sedat Çumralı]] | başlık= [[Türkiye adalet bakanları listesi|Türkiye Adalet Bakanı]] | yıllar= 15 Aralık 1964 - 20 Şubat 1965 | sonra= [[Hasan Dinçer]]}}
{{bitiş kutusu}}
 
{{TBMM Cumhuriyet Senatosu başkanları}}
{{Türkiye Adalet Bakanları}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Sırrı_Atalay" sayfasından alınmıştır