Viski: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
1. satır:
[[Dosya:Glass of whisky.jpg|thumb|
[[File:Scotch Whisky (aka).jpg|left|thumb|Harmanlanmış İskoç Viskisi]]
'''Viski''', [[İrlanda]] ve [[İskoçya]] lehçelerinde "yaşam suyu" anlamına gelen "uisge beatha"dan gelmektedir. [[Arpa]], [[Buğday|buğday,]] [[çavdar]] veya [[Mısır (bitki)|mısırdan]] damıtılarak yapılan ve [[meşe]] [[fıçı]]larda dinlendirilerek olgunlaştırılan bir tür [[alkol]]lü içkidir.
Viski, sek olarak, sulu, buzlu ya da başka içecekler (sıcak [[kahve]] dahil) karıştırılarak içilir.▼
Dünya genelinde birçok ülkede üretimi olmakla birlikte [[İskoç viskisi|İskoç]] (Scotch), İrlanda (Irish) ve Amerikan/[[Bourbon viski|Burbon]] (American/Bourbon) viskisi olarak genel anlamda 3’e ayrılır. ▼
▲Dünya genelinde birçok ülkede üretimi olmakla birlikte genel olarak [[İskoç viskisi|İskoç]] (Scotch), İrlanda (Irish) ve Amerikan/[[Bourbon viski|Burbon]] (American/Bourbon) viskisi
[[Bourbon viski|Burbon viski]], [[Birleşik Devletler]]'de üretilir ve bir kez damıtılır. Üretiminde genel olarak mısır kullanılır.
Satır 11 ⟶ 13:
[[İrlanda viskisi]], İrlanda'da üretilir ve üç kez damıtılır. Üretiminde genel olarak arpa kullanılır. Tahılları da sac üzerine kurutulduğu için, ateşin dumanı sinmez ve İskoç viskisinde olduğu gibi yanık kokusu hissedilmez.
Viski bu 3 ülke dışında [[Kanada]], [[Japonya]], [[Hindistan]], [[Galler]], [[Avustralya]], [[İngiltere]], [[Finlandiya]], [[Fransa]], [[Güney Afrika Cumhuriyeti|Güney Afrika]], [[Yeni Zellanda]] ve [[Federal Almanya|Almanya]]'da da üretilmektedir.
Türkiye'de Tekel 1963 yılında Ankara viskisi markasıyla viski üretimine başlamıştır. Yıllık 200.000 litre üretilen bu viski çok uzun yıllar Tekel tarafından piyasaya sürülmüştür. 5 yıl bekletilerek olgunlaştırılan bu viskinin üretim ve pazarlaması Tekel'nin Mey içki'ye özelleştirilmesi sonrası Mey içki tarafından durdurulmuştur.
▲Viski, sek olarak, sulu, buzlu ya da başka içecekler (sıcak [[kahve]] dahil) karıştırılarak içilir.
Bazı Viskilerde "Whisky" bazılarında ise "Whiskey" yazar. Bu kafalarda karşıklık yaratmaktadır. İskoçya'da viskiye "whisky", İrlanda ve Birleşik Devletler'de ise "whiskey" denir ve aralarında bir anlam farkı yoktur.
<nowiki/>Viski yapımında kullanılan tahıllar, [[İrlanda]], [[İskoçya]], [[Kanada]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]
Aeneas Coffey 1830’de “sürekli damıtım [[İmbik|imbiği]]” denilen aleti icat etmeseydi, viski ne bugünkü kadar üretilebilecekti, ne de dünyanın dört bir yanına yayılabilecekti. Coffey imbiğinin bulunuşundan önce, viski yüzyıllar boyunca hep aynı şekilde üretildi. Maltlanmış arpanın birası bakır imbiklerde ağır ağır damıtılıyordu. Bu viski hem pahalıya çıkıyor, hem üretim fazla arttırılamıyordu, hem de ağır bir tada sahip oluyordu. Coffey imbiği sayesinde ise her türlü tahılın birasından, hızlı ve ucuz viski damıtılabildi.
Viski, çok geniş coğrafi üretim alanı, çok çeşitli tipleri, çok çeşitli varyasyonları olan ve yüzlerce damıtımevi ve marka tarafından üretilip pazarlanan bir üründür. Bu sebeple konuyu daha anlaşılır yapmak adına
== İskoç Viskileri ==
Satır 51 ⟶ 53:
=== İskoç malt, tahıl ve harman viskisi ayırımı ===
İskoç viskileri 3 ana türden oluşur; Malt viskiler, Tahıl (grain) viskiler ve tahıl viskileri ile malt viskilerin harmanlanmasıyla yapılan “harmanlanmış” (blended) viskiler.
Malt viski, İskoçya’nın değişik yörelerine dağılmış yüzün civarındaki damıtımevinde, %100 arpa maltından daha önce kullanılmış meşe fıçılarda en az 8 sene bekletilerek yapılır ve bu sebeple fiyatları harman viskilere kıyasla daha pahalı olur.
Tahıl (Grain) viskisi Buğday, Çavdar veya Mısırdan üretilen viskiye denir.
Harmanlanmış viskiler ise %51 Malt viski olmak şartıyla çeşitli Malt ve Tahıl viskilerinin karıştırılmasıyla imal edilen viskilerdir.
=== Malt viski ===
Malt viskilerin yapılışı neredeyse bir “güzel sanat”dır ve her damıtımevinin büyük bir gizlilikle saklamaya çalıştığı bir sırdır.
==== (Single) Malt viski ====
Bir damıtımevinin ürettiği ve şişeleyip sattığı viskiye “Single Malt” viski denir ve Malt viski İskoçya genelinde neredeyse bu şekilde pazarlanır. Fiyatları diğer viskilerle kıyaslandığında yüksektir. Single Malt viskilerin dünyadaki en meşhur örnekleri : Macallan, Talisker, Glendfiddich, Glenmoraige, Glenlivent, Laphroaig, Ardbeg'dir
==== Harmanlanmış malt viski ====
|