İslam ve laiklik: Revizyonlar arasındaki fark

'''[[İslamiyetİslam]] ve [[laiklik|laikliğin]]''' uyumlu ve bir arada olabileceği konusu İslamMüslüman ülkelerinde tartışılmış ve değişik İslami çoğunluğa sahip ülkeler değişik uygulamalar benimsemişlerdir. Bunlardan Türkiye gibi bazı ülkeler kesin laik uygulamaları, bazıları kısmen şeriat yasalarının uygulanmasını, bir kısmı da tamamıyla şeriatın uygulanmasını esas almışlardır.

[[ImageDosya:Muslim Constitution Religion.svg|thumb|350px|Müslüman çoğunluğa sahip ülkelerde şeriat ve laiklik

Hristiyan Orta Çağ Avrupasında olduğu gibi İslamMüslüman ülkelerinde de kaynağını Kur'an ve hadislerden alan dini otoriteler, koydukları kurallar, emir-komuta sistemi ve uygulamalarını dini bir üst makama dayandırarak meşruiyet aramışlar ve kendilerinin ve yasalarının toplumsal kabul ve itaat ile karşılanmasını amaçlamışlardır. Kullandıkları dini kavramlar, sıfatlar ([[halifelik]]) ve argümanlar kendilerinin sorgulanamaz ve yanlışlanamaz otoriteler olmasını sağlamıştır.

[[Şeriat]] anlayışı kendi gelişmesi içerisinde de bazı seküler metotlarla Kur'an ve sünnet ([[hadis]])'ten oluşan birincil kaynaklarda genişlemeler ve değişimler sağlamıştır;: [[Fer'i deliller]] denilen [[Kıyas]], [[icma]], [[İstihsân]], [[İstishâb]], [[İstislâh]] ([[Mesâlih-i Mürsele]]), [[Örf, Âdet ve Teâmül]], [[Zerayi|Sedd-i Zerâyi]],; Şii teolojisinde;: Akıl vd.

Erken dönem filozoflarından [[İbni Rüşd]] İslam dünyasında modern sekülarizminsekülerizmin öncüsü sayılmaktadır. [[Batınilik]] dinsel kalıpların esnetilmesi ve [[sekülerizm|sekülerleşme]] açısından dikkat çekici bir fenomendir. Ayrıca aklı önceleyen [[Mutezile]] ve [[Hanefilik]] mezhepleri de [[laik]]leşmede öncü kabul edilebilecek akımlardır.

[[Selefi]] akımlar islamİslam dünyasında sekülarizmisekülerizmi [[mürted|tekfir]]le suçlayan ve en katı şekilde reddeden eğilimlerdir.

Modern dünyada ise bu kavramlar sorgulanmaya başlanmış ve toplumlar dini otorite dışında birlikte yaşam kültürü ve yapısı (anayasa, yasalar) oluşturma yoluna gitmiştir. [[Muhammed Abduh]] islam dünyasında halifenin dini kimliğine karşı çıkarak seküler düşüncenin önünü açmıştır. Bazı araştırmacılara göre ortaçağlardanOrta Çağ'dan beri islamİslam dünyasında seküler devletlerdevletlerin bulunduğu, [[Mustafa Kemal Atatürk]]'ün laiklik ilkesinde Selçuklu sultanı [[Tuğrul Bey]]'den esinlendiği <ref>http://www.cevizkabugu.com.tr/gundem.asp?procid=87</ref>, [[Hasan Sabbah]]'ın islamİslam dünyasındaki ilk laik denemeyi yaptığı ifade edilmiştir.

* Kur'an ve Laiklik, (Toplumsal Uzlaşma ve Barışa Kur'an'ın Katkısı), Prof. Dr. [[Salih Akdemir]]

* Kuran Verileri Açısından Laiklik, Prof. Dr. [[Yaşar Nuri Öztürk]]

* Din ve Laiklik, Ord. Prof. Dr. [[Ali Fuad Başgil]]