|
| MeshID = D014069
}}
'''Tonsilit''' ('''''Tonsillit''''') veya '''anjin''', boğazın iki yanında bulunan tonsil ya da [[bademcik]] adı verilen dokuların iltihaplanması hastalığıdır. Hastalığın üç farklı tipi bulunur: "akut", "subakut" ve "kronik". Akut olanı, bakteri ya da virüs yoluyla bulaşabilir. Subakut olan türü, Actinomyces bakterisinden ortaya çıkar ve üç3 haftadan üç3 aya kadar bir dönemde etkili olur. Kronik olan ise tedavi edilmezse çok uzun süre boyunca etkili olur ve hemen hemen daima bakterilerle bulaşır.
== Belirtiler ==
* ''Ülserli anjin'', iğsi [[basil]]lerle [[spiroket]]lerin birlikte yaptığı bir anjindir.
== Subakut Tonsillit ==
''Actinomyces ''bakterisi yüzünden oluşan ve üç haftadan üç aya kadar bir dönemde etkili olan tonsilit türüdür.
== Akut Tonsillit ==
Genelde çocuk ve ergenlerde görülen çoğunlukla ''hemolitik streptokok'' bakterilerin sebep olduğu hastalıktır. Tonsiller, hiperemik ve hipertrofik durumdadır. Yutma güçlüğü, ateş, boğaz ağrısı başlıca belirtilerdir. Bunun yanı sıra, kulağa vuran ağrılar ve akut otitis media görülebilir. Tedavisi bakteriyel durumlarda antibiyotiklerdir. Ayrıca semptomlara yönelik tedavi için (ateş, boğaz ağrısı vb.) analjezik, antipiretik, antiseptik ilaçlar kullanılır. Yatak istirahati, bol sıvı alımı hastalığın tedavisinde önemlidir. Tedavide kullanılan antibiyotikler düzenli kullanılmalı ve yarım bırakılmamalıdır. Tedavinin yarım bırakılması hastalığın tekrarlanması ve kronikleşmesine sebep olabilir.
=== BETA MİKROBU ===
Genelde çocuk ve genç yetişkinlerde görülen öksürük, hapşırık, öpme ve solunum yollarıyla bulaşan A grubu beta hemolitik [[streptokok]] mikrobudur. Tedavi edilmezse, ateşli romatizma, kalp romatizması, eklem iltihapları ve böbrek iltihaplarına sebep olabilir. Tedavisi penisilin grubu antibiyotikler ile yapılır. Yaklaşık tedavi 10 gün sürer. Tam teşhis için boğaz kültürü yapılır. Fakat bazı durumlarda boğaz kültüründe mikrop üremeyebilir. Bu mikrobun olmadığı anlamına gelmez, hasta iyileştikten sonra yapılan üç boğaz kültürü sonucu da temiz çıkarsa mikrobun önlendiği sonucuna ulaşılır.
== Kronik Tonsillit ==
Tonsilitin belirli aralıklarla sık sık tekrarlanması durumunda oluşan hastalıktır. Tedavisinde bakteriyel durumlarda deposilin (depo penisilin) türü antibiyotikler kullanılır. Yüksek ateş, boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, ağız kokusu belirtilerindendir. Tedaviye yanıt vermeyen durumlarda tonsillektomi operasyonu ile tonsillerin alımı söz konusudur.
== Tedavi ==
Eğer tonsilit, akut ve viral değilse, kesin olarak [[penisilin]] veya başka bir [[antibiyotik]] yardımıyla yok edilebilir. Bunun haricinde, eğer virüsten kaynaklanan bir akut tonsilitTonsilit ise, hastalığın atlatılması için özenli bir bakım şarttır. BolEğer sıvıkronik alımı,rahatsızlık yatakvarsa istirahati,tonsilektomi(tonsilit [[C_vitamini|C vitamini]] alımı, sigara ve alkol gibi boğazı tahriş edecek şeylerden uzak durulması, odanın nemlendirilmesi önemlidirameliyatı)yapılır. ▼Tonsillit tedavisi gören hastaların, akşam yemekleri biraz öne çekilir, diyelim saat 19:00 da yenen yemek saat 16:00 çekilir. Ve akşam yatmadan önce acıkmış olan hastaya en az 2 bardak süt ile öz buğday ununda imal edilen ekmek yedirilir. İştahına göre süt oranını arttırabilir... Süt ile hastanın bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi hedeflenerek, tedavinin hızlandırılması sağlanır...
=== 1- İLAÇ TEDAVİSİ ===
▲Eğer tonsilit, akut ve viral değilse, kesin olarak [[penisilin]] veya başka bir [[antibiyotik]] yardımıyla yok edilebilir. Bunun haricinde, eğer virüsten kaynaklanan bir akut tonsilit ise, hastalığın atlatılması için özenli bir bakım şarttır. Bol sıvı alımı, yatak istirahati, [[C_vitamini|C vitamini]] alımı, sigara ve alkol gibi boğazı tahriş edecek şeylerden uzak durulması, odanın nemlendirilmesi önemlidir.
=== 2- CERRAHİ TEDAVİ ===
Kronik rahatsızlık varsa '''tonsilektomi '''(tonsilit ameliyatı) yapılır.
== Tonsillektomi ==
Tonsillektomi, tonsillerin cerrahi müdahale ile alınmasıdır. Bakterilerin, antibiyotiklere direnç kazanması ve uygulanan tedavinin işe yaramaması, en önemlisi sık tekrarlayan tonsillit (akut & kronik tonsillit) durumunda yapılır.
Eğer 1 yıl içinde '''yediden '''fazla enfeksiyon geçiriliyorsa, eğer 2 yıl üst üste, her yıl '''beşten '''fazla enfeksiyon geçiriliyorsa, eğer 3 yıl üst üste, her yıl '''üçten '''fazla enfeksiyon geçiriliyorsa yapılması uygun görülür.
Ayrıca [[Uyku_apnesi|uyku apnesi]], solunum güçlüğü, yutma güçlüğü, [[apse]], tümör durumlarında da cerrahi müdahale tonsillere uygulanır. Ameliyat genellikle genel anestezi ile yapılır, süresi 10-30 dakika arasındadır.
Çocuk ve genç yetişkinlerde iyileşme süresi 7-10 gün, yetişkinlerde 15 gün ile 30 gün arasında değişmektedir. Tonsiller alındıktan sonra yara açık bırakılır ve vücudun ameliyat yarasını onarması beklenilir. Yaraya herhangi bir müdahale edilmez. Post-op (post operation) yani operasyon sonrası ilk belirtiler yutkunma zorluğu ve ağrıdır bir süre sonra semptomlar geçecektir. Kanama durumunda acilen müdahale edilmesi gerekir. Operasyondan sonra hastanın; tahriş edici, sert, sıcak şeyler yiyip içmemesi, bol sıvı alması enfeksiyöz durumlarından koruması ve doktorun vereceği diyeti uygulaması gereklidir.
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.saglikpasaji.com/makale/tonsillitis-bademcik Tonsillitis/Bademcik Tedavisi]
| 