Franz Liszt: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi |
k ufak düzenlemeler |
||
14. satır:
{{Macar adı Mikutusu|Liszt Ferenc}}
'''Franz Liszt''' (d. [[22 Ekim]] [[1811]], [[Macaristan]] - ö. [[31 Temmuz]] [[1886]], [[Bayreuth]], [[Almanya]]). Müzisyen, besteci, piyanist, orkestra şefi, müzik öğretmeni. 19. yüzyılın en önemli piyanistlerinden birisi, senfonik şiir tarzının yaratıcısı olan bestecidir
Satır 24 ⟶ 23:
Fırtınalı bir ilişki yaşadığı '''Agoult Kontesi Marie''' ile [[1834]]’de tanıştı. Kocasını terk eden kontes ile [[İsviçre]] ve [[İtalya]]’da yaşadılar, 3 çocukları oldu.Daha sonraları çok yakın arkadaşlık kurduğuı ünlü opera yazarı Wagner'le arkadaşlık kurdu.3 çocuğundan biri olan Cosima evli olmasına rağmen babası yaşındaki ve babasının çok iyi bir arkadaşı olan Wagner'le yasak aşk yaşaması iki arkadaşın arasını açtı.
[[1835]]’deki İsviçre seyahati sırasında piyanist [[Sigismond Thalberg]]’in [[Paris]]’teki başarılarını duyunca '''Piyanonun Kralı'''ününü pekiştirmek için bir piyano düellosu yapmak üzere Paris’e gitti. Daha sonra piyano resitali kavramını geliştiren Liszt, büyük bir konser turuna çıktı, hayır dernekleri yararına konserler verdi, her yerde ilgiyle karşılandı. Konserleri sayesinde küçük yaşta kaybettiği ülkesin Macaristan’daki sel felaketinde hayatını kaybedenlere bağışlamak üzere büyük bir gelir elde etti ve [[Bonn]]’da yapılması planlanan '''Beethoven anıtının''' maliyetini üstlendi. [[1840]]-[[1847]] arasında çıktığı turnede [[İrlanda]]’dan [[Türkiye]]’e, [[Portekiz]]’den [[Rusya]]’ya kadar pek çok yeri dolaştı. [[18 Haziran]] [[1847]]'de Padişah [[Abdülmecit]]'e [[Dolmabahçe Sarayı]]'nda bir konser verdi.
[[1844]]’te ününün doruğunda iken manik-depresif eşi Marie d'Agoult ile evliliğini bitirdi; [[Kiev]]’de tanıştığı çarın yardımcısının karısı '''Prenses Carolyne Sayn-Wittgenstein''' ile birlikte oldu ve sahne konserlerine son verdi.
Satır 30 ⟶ 29:
Liszt, konser piyanisti kariyerine son verdikten sonra, [[1848]]’de [[Weimar]]’da orkestra şefliğine başladı ve kenti, Avrupa kültürünün buluşma merkezi haline getirdi. Bu görevi sayesinde [[Giuseppe Verdi|Verdi]], [[Richard Wagner|Wagner]] ve [[Hector Berlioz|Berlioz]]’un yeni operalarını yönetti. Aynı dönemde en önemli eserlerini besteledi, genç piyanistlere ders vererek '''Altenberg Kartalları''' diye anılan yeni bir piyanist kuşağı yetiştirdi. [[1858]]’de, muhafazakarların kendisinin ve öğrencilerinin yapıtlarına yoğun eleştirileri üzerine görevinden ayrıldı.
[[1861]]-[[1869]] yılları arasında daha çok [[Roma]]’da yaşadı ve ve dini kitaplar yazdı, rahiplik dersleri aldı ve '''onur rahibi''' oldu. [[1870]]’den sonra ise [[Roma]], [[Weimar]] ve [[Budapeşte]] arasında seyahat ederek ömrünün sonuna kadar öğretmenlik ve piyanistliği sürdürdü. Budapeşte Müzik Okulu’nu kurarak ilk başkanı oldu. [[31 Temmuz]][[1886]]’da, bir festival nedeniyle bulunduğu [[Bayreuth]]'ta zatüreye yakalanarak hayatını kaybetti.
== Ölümü ==
Satır 42 ⟶ 41:
{{kaynakça}}
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Franz_Lizst İngilizce Wikipedia "Franz_Lizst" maddesi] {{ing}} (Erişme:21.11.2010)
== Ayrıca bakınız ==
* [[Romantizm]]
== Dış bağlantılar ==
{{commons|Franz Liszt}}
* [http://imslp.org/wiki/Category:Liszt,_Franz IMSLP websitesi "Liszt, Franz" maddesi] {{ing}}
* [http://www2.cpdl.org/wiki/index.php/Franz_Liszt CDPD websitesine Franz Lizst koro eserleri] {{ing}}
* Demko Miroslav: ''Franz Liszt compositeur Slovaque'', L´Age d´Homme, Suisse, 2003. {{fr}}
* [http://home.earthlink.net/~marnest/discliszt.html Liszt'in ogrencilerin silindir ve tas plak üzerine ses kayitlari] Hazirlayan: Mark Arnest
* [http://klassik.s-fahl.de/index.php?option=com_content&view=section&id=10&Itemid=62&lang=en "Etüdler", "Années de Pelerinage", "Valses oubliées" bestelerinin tümünün ses kayitlari]
{{DEFAULTSORT:Liszt, Franz}}
| |||