Borsa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k ufak düzenlemeler |
|||
3. satır:
{{diğer anlamı2|Borsa}}
'''Borsa''' belli kurallara göre, talep edilen mallar için organize edilmiş piyasaya verilen addır.
Örneğin [[menkul kıymetler]] (değerli evraklar) ile (örnek olarak hisse senetleri, borçlar) [[döviz]]ler, belli mallar (ör. Metaller ve diğer hammaddeler) veya türev hesaplamalar ile alınıp satılabilir. Borsa [[arz-talep]] şeklinde - komisyoncunun aracılık yapmasıyla - piyasa koşulları ile birlikte işler ve fiyatların ([[kur]]ların) resmi olarak belirlenmesiyle dengelenir. Alınıp satılan malların fiyatlarının ya da kurların belirlenmesi arz ve talebe göre düzenlenir.Borsaların kendine özgü kuralları ve standartları vardır.
Hisse senedi, bono ve tahviller genellikle menkul kıymetler borsalarının içerisinde ticareti yapılageldiği halde, döviz ticareti için döviz borsaları (foreign exchange market) veya mal ticareti için emtia borsaları (commodity exchange) vardır.
Ana trendin yönü yükselme ise “boğa eğilimi”<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.tcmb.gov.tr/yeni/gen_sek/sozluk.htm#boga | başlık = Boğa Piyasası | erişimtarihi = 10 Nisan 2011 | çalışma = Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Terimler Sözlüğü }}</ref> , düşüş ise “ayı eğilimi” denir.<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.tcmb.gov.tr/yeni/gen_sek/sozluk.htm#bearmarket | başlık = Ayı Piyasası | erişimtarihi = 10 Nisan 2011 | çalışma = Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Terimler Sözlüğü }}</ref> Ayılar düşerken alım yapar, yükselişte uykuda bekler. Boğalar ise yükselirken saldırır, alım yaparlar.
50. satır:
=== Kıymetli kâğıtlar borsası ===
Kıymetli kâğıt borsası, diğer ismiyle hisse senedi borsası ya da etki borsası ulusal değerli kâğıt ticareti yasası bağlamında kıymetli kâğıtların, hisselerin ve türevlerin işlendiği bir borsadır.
Burada büyük izleyici toplumunun hisse kurları, tabiri caizse standart kâğıtlar sürekli not edilir. Değerli kâğıt borsaları ünvanların emisyonuna hizmet etmez, hatta yatırımcıların az masrafla ve mümkün mertebe düşük maliyetlerle değerli kâğıtları elde etmelerine ve onlardan tekrardan kurtulmalarına olanak sağlayan sirkülasyon (para piyasası) piyasası olarak vazife görür. Bu durumda değerli kâğıt borsaları çağdaş finans piyasası kuramı olarak bağımsız kurum, işlevi sözleşme ortaklarının bir araya gelmesinden oluşan bir hizmet işletmesi olarak görülür.
56. satır:
Örneğin Almanya’da öncelikli ticaretin işlendiği yedi tane çağdaş kıymetli kâğıt borsası vardır (Ocak 2009). Bunların en büyüğü FWB, yani Frankfurt Kıymetli Kâğıt Borsasıdır. Elektronik üzerinden ticaret yapmanın (Almanya'da örneğin XETRA) ve yerel banka üzerinden hemen hemen gerçek zamanda borsalarda dünya çapında doğrudan işlem yapabilmeksizin özel yatırımcılara da erişme olanaklarının gelişmesi yoluyla sonu kestirilemeyen uluslararası bir yapı dönüşümüne doğru yol almıştır. Bu noktada uluslararası tanınan işletmelerin hisselerinin dünya çapında farklı borsa merkezlerinde işlem görebildiği (örn. Frankfurt, Londra, New York) ve böylelikle açılış saatlerinden kaynaklanan daralmalar olmadığı için her bir borsanın bulunduğu noktanın bağımsızlığı söz konusudur.
Hem borsa hem de kıymetli kâğıt ticareti kıymetli kâğıt borsası için eş anlam olarak yorumlanır. Borsalar işlem gören malın biçimine göre adlandırılır: kıymetli kâğıt borsaları bu nedenle ticari mal borsalarından, futures borsalardan ve döviz borsalarından ayrılırlar.
== Borsanın Alt Yapıları ==
120. satır:
== Organize piyasa ==
Organize Piyasa’nın örneğin Alman [[Menkul Kıymetler Kanunu]]’na göre tanımı; bir ülkede, Avrupa Birliği üyesi olan başka bir devlette ya da Avrupa Ekonomisi üzerine anlaşma yapmış başka bir ülkede devletin düzenlemeleri aracılığıyla işletilen ya da yönetilen, onaylanmış ve çok taraflı izlenen bir sistemdir. Bu, ticarette kişilerin satın alma ve satıştaki çokluğun talebinin sistem içerisinde onaylanmış mali araçların ve bir yöntem içinde düzenlenmiş hükümlere göre bir araya getirilmesinin ya da bir araya getirilmesinin teşvik edilmesidir. Bu ise, finansal araçların satın alınması üzerine bir anlaşma yapıldığının göstergesidir.
Borsanın bu tanımı genellikle her bir Borsa Segmenti Menkul Kıymetler Kanunu’nun organize piyasaları olmayan Dış Borsa Ticareti anlamına gelmektedir, yani borsalar devlet (devlet kuruluşları) ve Merkez Bankası aracılığıyla denetlenir, kontrol edilir ve genel anlamda makro ekonomik vadelerden etkilenir. Borsalar kusursuz bir piyasanın mikro ekonomik tanımına en yakındır örnektir.
=== Avantajları ===
198. satır:
* Sipariş defterinde inceleme olanağının olmaması, bundan ötürü çok az derecede piyasa saydamlığı ortaya çıkması.
Borsaya bağlı türev ticareti 1990’dan 2002'ye kadar yaklaşık beş kat, OTC türev ticareti ise kırk kattan daha fazla yükselmiştir.
=== Organize “borsa dışı” ticaret platformları ===
225. satır:
Dünya genelindeki en önemli yüz yüze sesli ticaret borsası Exchange’dır. Kuzey Amerika’nın büyük futures borsaları NYMEX’te ve CBOT’ta ve de Londra Metal Borsasında buluşmalı ticaretten sonra gerçekleşir.
Bilgisayarlı borsalar ya da elektronik ticaret sistemleri (Xetra gibi Bilgisayarlı Ticaret Sistemleri) dünya genelinde herkesçe erişilebilirdir ve klasik yüz yüze ticaretin yerini almaktadır.
=== Yüz yüze sesli ticarette kur yapısı ===
236. satır:
* Avusturya – Yüz Yüze Sesli Ticaret 1997’de faaliyete geçirildi.
* İsviçre – Yüz Yüze Sesli Ticaret 1996’da kaldırıldı.
Özellikle yerel borsalar küçük odalarda iş görmeye çalışarak bulunmalı ticarette yer almaktadırlar.
=== Xetra ===
287. satır:
{{ana|New York Menkul Kıymetler Borsası}}
New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) dünyanın en büyük kıymetli kâğıt borsasıdır ve NYSE Euronext Grubu’na aittir. NYSE, ABD’de New York’ta yerleşik olduğu sokağın adı olan “Wall Street” ismiyle de bilinmektedir. NYSE’deki işlem saatleri iş günlerinde yerel saatle 09.00’dan 16.00’ya kadardır (GMT:16.30-23.00).
=== Londra Borsası ===
| |||