Erik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Fatih5151 tarafından yapılan 14317465 sayılı değişiklik geri alınıyor.
Peykbot (mesaj | katkılar)
k ufak düzenlemeler
19. satır:
[[Türkiye]]'de [[Doğu Anadolu]]'nun yüksek yayla mıntıkası ile, [[Güneydoğu Anadolu]]'nun kurak ve çok sıcak bir kısım yerleri hariç her tarafta yetişir.
 
Erkenci dönem can eriğini yaz ortalarında olgunlaşan Japon eriği (''P. salicina'') takip eder. Ağustosta olgunlaşmaya başlayan Avrupa eriği (''P. domestica'') ise ekim ayına kadar yenebilir. Farklı dönemlerde olgunlaşan eriğin, farklı biçim ve büyüklükteki meyvelerinin ince kabuğu, türlere göre yeşil, sarı, kırmızı ve mor renklerdedir. Türkiye'de en tanınmış erik çeşitleri '''can eriği''', '''papaz eriği''', '''mürdüm eriği''' ve '''tatlı üryani''' eriğidir.
 
Anavatanı [[Anadolu]] olan erikler, dünyanın değişik iklim bölgelerine göçler ve harpler sebebiyle adapte olmuşlardır. Kafkasya ve Hazar Deniz'i çevresinden dünyaya yayıldığı sanılmaktadır. ''Prunus institia'' adlı bir diğer erik türünün anavatanı ise Şam bölgesidir. Bütün dünyadaki erik çeşitlerinin sayısı, 2.000'den fazladır. Türkiye'de yetiştirilen çeşitlerin sayısı da 200'ün üstündedir.
 
Erikler olgunluk zamanlarına, kullanma şekillerine göre çeşitlere ayrılır. Türkiye Milli Bağ-Bahçe Komitesinin Türkiye'de yetiştirilmesini tavsiye ettiği çeşitler; Can, Santa Roja, Red Kennen, Climax, Formasa, Reine Claude Violette, Reine Claude Verte, President, Giant, Red Heart, Stanley, Köstendil, Karagöynük, Üryani, D'Agant'tır.
 
Erik ağaçları tür ve çeşitlerine göre iri boylu ağaçları teşkil ettikleri gibi, küçük boylu ağaçlar veya çalı şeklinde olanları da vardır.
 
Sert çekirdekli bir meyve ağacı olan eriğin iç kısmının sertleşmesiyle sert çekirdek kabuğu meydana gelir. Yenilen kısmı etli ve suludur. Meyveleri şekil, renk ve tat bakımından çok farklıdır. [[Tohum]]ları (çekirdekleri) acıdır.
35. satır:
Meyvelerinde şekerler, [[pektin]] ve organik asitler vardır. Meyve olarak yenir. Kurutularak hoşaf ve çeşitli yörelerde değişik pestil yapımında kullanılır.
 
Erik bol miktarda B vitaminleri içermektedir, ayrıca potasyum ve magnezyum minerali açısından da zengin bir meyvedir. 100 gr taze erik; 66 kalori, 17.8 gr karbonhidrat, 299 mg potasyum, 17 mg fosfor, 2 mg sodyum, 18 mg potasyum, 0.5 mg demir, 0.4 mg lif içermektedir. Ayrıca A, B1, B2, B3, B6, C, E vitamininide içermektedir. Yaz meyvesidir.
 
== Türler ==
61. satır:
 
[[ar:خوخ]]
[[frp:Promiér]]
[[zh-min-nan:Lí-á]]
[[ba:Слива]]
[[be-x-old:Сьліва дамашняя]]
Satır 70 ⟶ 72:
[[de:Pflaume]]
[[dsb:Slěwcyna]]
[[et:Harilik ploomipuu]]
[[en:Prunus domestica]]
[[eo:Pruno (frukto)]]
[[es:Prunus domestica]]
[[eteo:HarilikPruno ploomipuu(frukto)]]
[[eu:Aranondo]]
[[fa:آلو]]
[[fi:Luumu]]
[[fr:Prunier]]
[[frp:Promiér]]
[[fur:Susìn]]
[[gl:Ameixeira]]
[[heko:שזיף자두]]
[[hsb:Slowčina]]
[[htos:PrinЧылауи]]
[[hu:Szilva]]
[[it:Prunus domestica]]
[[kaahe:Qa’reliשזיף]]
[[kk:Қара өрік]]
[[kosw:자두Mplamu]]
[[lbht:PrommPrin]]
[[lbe:Кякан]]
[[lv:Plūme]]
[[filb:LuumuPromm]]
[[hu:Szilva]]
[[ms:Pokok Plum]]
[[nah:Ciruelacuahuitl]]
[[nl:Pruim]]
[[nn:Plomme]]
[[no:Plomme]]
[[nn:Plomme]]
[[oc:Prunièr]]
[[pnb:آلو بخارا]]
[[os:Чылауи]]
[[pcd:Pron·nhié]]
[[pms:Prunus domestica]]
[[pl:Śliwa domowa]]
[[pms:Prunus domestica]]
[[pnb:آلو بخارا]]
[[pt:Prunus domestica]]
[[qukaa:SirwilaQa’reli]]
[[ro:Prun]]
[[qu:Sirwila]]
[[ru:Слива домашняя]]
[[sq:Kumbulla]]
[[scn:Prunu (fruttu)]]
[[simple:Plum]]
[[sqfi:KumbullaLuumu]]
[[sv:Plommon]]
[[sw:Mplamu]]
[[tl:Sirwelas]]
[[uk:Слива домашня]]
Satır 117 ⟶ 118:
[[vi:Mận châu Âu]]
[[vls:Prume (fruut)]]
[[zh-yue:布冧]]
[[zh:欧洲李]]
[[zh-min-nan:Lí-á]]
[[zh-yue:布冧]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Erik" sayfasından alınmıştır