Bezelye: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + ansiklopedik olmayan bilgi eklentisi + reklam amaçlı değişiklik
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k -spamlar, +kaynaksız
1. satır:
{{kaynaksız}}
{{Taksobitki
| ad = Bezelye
Satır 15 ⟶ 16:
}}
[[Dosya:Pisum sativum MHNT.BOT.2010.12.9.jpg|thumb|''Pisum sativum'']]
 
== Genel ==
'''Bezelye''' (''Pisum sativum''), [[baklagiller]]den (Fabaceae) taze, yeşil kabuğu ile taneleri ya da yalnız taneleri yenilen bir [[bitki]] [[tür]]ü. [[Ayrı taç yapraklı]] [[iki çenekli]] baklagiller familyasından tırmanıcı bir bitkidir. Bezelye adlı lezzetli ve çok besleyici sebzeyi ilkbaharda ve yazın verir. Gövdesi çok uzundur, bitkinin ağırlığını çekemeyecek inceliktedir. Beyaz çiçek açar. Yuvarlak tanelidir. Meyvesi [[bakla]] veya [[fasulye]]ye benzer, tohumları bir kılıf içerisinde dizilmiştir.
 
Bezelye bitkisi çok eski çağlardan beri yetiştirilmektedir. Ana vatanı [[Avrupa]] ve [[Batı Asya]]dır. İlk ve orta çağlarda, [[Orta Avrupa]] ve [[Kuzey Avrupa]]da yetiştiriliyordu. [[XI. yüzyıl]]da [[İngiltere]] de geniş ölçüde yetiştirilmeye başlandı. Günümüzde ise [[dünya]]nındünyanın birçok yerinde yetiştirilebilmektedir. Türkiye'de öbür sebzeler ve [[fasulye]] kadar olmamakla beraber bol miktarda yetiştirilmektedir.
 
[[Bahçe bezelye]]si ve [[tarla bezelye]]si adları verilen bu bir yıllık otsu bitkinin birçok çeşiti vardır. Bunlardan bazısı bodur olup 30–40 cm boylanarak yeşil yapraklarıyla toprağa yayılıp zemini örter. Bu tarz bezelyeler tarla bezelyesi olarak geçmektedir. Çiçekleri karışık renkte olup, taneleri basık ve tane renkleri de esmer kül rengi veya yeşil renkte olup ekseriya taneleri lekelidir. [[Sırık bezelye]]si denilen diğer çeşidi gövdesinden çıkardığı sülüklerle yüksek boylu ne bulursa ona tutunan tırmanıcı bitkilerdir. Sırık bezelyesi bahçe bezelyesi olarak geçmektedir. Sırık bezelyenin çiçekleri beyaz ve taneleri yuvarlaktır, tanelerine göre beyaz,sarı ve yeşil olanları vardır. 70–90 cm boyuna kadar uzayabilirler. Bu sırık bezelyeleri yetiştirilirken [[herek]]le desteklenmesi gerekir. Bezelye çeşitlerinden bazılarının yalnızca taneleri yenilir. Bazı bezelyeler de parşömen denilen sert tabaka bulunmaz. [[Sultani bezelye]] adı verilen bu çeşit bezelyeler kabuğuyla birlikte yenilir.
Satır 71 ⟶ 70:
*;[[Hasat]] (Derim)
:Sonbaharda ekilen bezelyeler 32 hafta, ilkbaharda ekilenler ise 12 -16 hafta sonra hasat edilmeye başlanır. Bezelye badıçları taneyle sıkıca dolunca elle toplanır. Taneler arasında hava varsa, bu badıçlar toplanmayıp bir sonraki toplama için bitkide bırakılır.
 
<br clear="all">
== Dış bağlantılar ==
*[http://yemekatlasi.com/2011/bezelye-corbasi-tarifi Bezelye çorbası tarifi] Bezelyenin tarihçesi, sağlığa faydaları ve bezelye çorbasının tarifi.
*;[http://www.cilektadinda.com/etli-bezelye-yemegi/#.UBjPYaM7rEg Etli Bezelye Yemeği]
*;[http://www.cilektadinda.com/zeytinyagli-bezelye-yemegi/#.UBjPm6M7rEg Zeytinyağlı Bezelye Yemeği]
*;[http://www.cilektadinda.com/tavuklu-bezelye-corbasi/#.UBjP06M7rEg Tavuklu Bezelye Çorbası]
*;[http://www.cilektadinda.com/bezelye-corbasi/#.UBjQCaM7rEg Bezelye Çorbası]
 
== Kaynakça ==
*[http://www.etoplum.com/bezelye-hakkinda-bilgi.html]
*[http://www.nkfu.com/bezelye-ile-ilgili-bilgi/]
*[http://www.turkcebilgi.com/ansiklopedi/bezelye]
*[http://www.forumdas.net/sifali-bitkiler/bezelye-faydalari-65557/]
 
{{Baklagiller}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Bezelye" sayfasından alınmıştır