Türkiye İşçi Partisi (1961): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yeni hesap (mesaj | katkılar)
AliIsingor (mesaj | katkılar)
k imla müdahalesi
22. satır:
 
== Kuruluşu ==
[[13 Şubat]] [[1961]]'de, [[1961 Anayasası]]nın getirdiği demokratik ortamda, 12 [[sendikacı]]'nın İstanbul ValiliğineValiliği'ne verdikleri bildirimle kurulmuştur. Kurucular, [[Şaban Yıldız]], [[Kemal Sülker]], [[Kemal Türkler]], [[İbrahim Güzelce]], [[Ali Demir]], [[İbrahim Denizcier]], [[Adnan Ardan]], [[Avni Erakalın]], [[Kemal Nebioğlu]], [[Hüseyin Uslubaş]], [[Ahmet Muslu]] ve [[Salih Özkarabay]]dır. Parti 1961 seçimlerine katılamadı.
 
Artun ÜNSAL'ın kitabında (2002) kurucular şöyle geçmektedir:
37. satır:
* Rıza Kuas (Lastik İş Genel Başkanı)
 
[[1962]] yılında kurucular, [[işçi sınıfı]] ile aydınları buluşturmak hedefiyle ve yaşadıkları tıkanıklığı aşmak için, aydınları partiye çağırdılar. [[Mehmet Ali Aybar]], [[Behice Boran]], [[Adnan Cemgil]], [[Nazife Cemgil]], [[Cemal Hakkı Selek]], [[Yunus Koçak]], [[Fethi Naci]] ve daha birçok aydın partiye üye oldular. Kurucu genel başkanı sendikacı olan Avni Erakalın'dı. Kurucular Doç. Dr. [[Mehmet Ali Aybar]]'a genel başkanlık önerdiler. Böylece Mehmet Ali Aybar genel başkan oldu. Türkiye Sosyalist Partisi mayısMayıs 1962'de TİP'e katıldı. Kasım 1962'de Ahmet Muşlu ile Saffet Göksüzoğlu partiden ayrıldılar. Şubat 1963'de bağımsız senatör [[Niyazi Ağırnaslı]] ve kontenjan senatörü [[Esat Çağa]] TİP'e girdi.
 
TİP'in görüşleri basında [[Vatan]] ve [[Öncü]] gazetelerinde destek buldu. Yayın organı [[Sosyal Adalet]] sıkıyönetimde kapatıldı. [[Yön]] dergisi TİP'i desteklemedi.
44. satır:
 
== Sosyalist milletvekilleri ==
TİP, [[1965]] seçimlerinde, 54 ilde, %3 oy alarak [[TBMM]]'ye 15 milletvekili göndermeyi başardı: [[Mehmet Ali Aybar]], [[Rıza Kuas]], [[Muzaffer Karan]], [[Tarık Ziya Ekinci]], [[Sadun Aren]], Yahya Kanbolat, Cemal Hakkı Selek, Adil Kurtel, [[Behice Boran]], Yunus Koçak, Şaban Erik, [[Yusuf Ziya Bahadınlı]], Ali Karcı, Kemal Nebioğlu, [[Çetin Altan]]. Partide [[Mihri Belli]]'nin [[Milli Demokratik Devrim]] grubu yenilgiye uğradı. TİP, anayasa mahkemesinden 141 ve 142. maddelerin iptalini istedi, mahkeme 1 oy farkla bunu reddetti. Parti düşünce özgürlüğünden yanaydı, [[NATO]] ve [[Ortak Pazar]]'a karşıydı.
 
[[1966]] [[Senato]] kısmi seçimlerinde de bir senatörlük sağlayarak ([[Fatma Hikmet İşmen]]) [[TBMM]] grubunu 16 üyeye çıkarmıştır. [[Çetin Altan]]'ın da aralarında olduğu bu milletvekilleri etkili bir muhalefet görevi üstlendiler. Bu durum, Türkiye'de temsili demokrasinin gelişiminde bir dönüm noktasıdır. Derhal gerekli düzenlemeler yapılıp bu tür muhalefetlerin meclisteki varlığı önlenmiş ve seçim barajları sayesinde mecliste yalnızca yüksek hazine desteklerinden yararlanan büyük partilerin temsil edilmesi garanti altına alınmıştır. Ayrıca varolan milletvekilleri de bastırılmak için çeşitli yöntemler denenmiş, fiziksel saldırı (Çetin Altan'ı dövme girişimi) yanı sıra dokunulmazlığın kaldırılması gibi hukuki saldırılar da yürürlüğe sokulmuştur. Bu sonuncu girişim Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilmiş, ancak [[seçim barajları]] TİP'in sonraki dönemlerde bir temsilinin olmamasını sağladığı gibi karmaşıklaşıp ağırlaşarak günümüzde de sürmektedir.