Evliya: Revizyonlar arasındaki fark

'''Evliya''' ({{Arapça|اَوْلِياَ}}) Allah’ın dostları.

 

 

Evliya bir [[Tasavvuf]] [[terim]]i olup ''veli'' kelimesinin çoğuludur. [[Allah]]'ın dostları anlamındadır. Kelime çoğul olduğundan -lar eki eklemek yerine [[Türkçe]] [[dilbilgisi]] açısından ''evliya'' veya ''veliler'' şeklinde kullanım daha doğrudur.

[[Tasavvuf]] [[terminoloji]]sindeki [[mürşit]] ve [[şeyh]] gibi kelimelerle karıştırılmamalıdır. Bunlar daha çok [[tarikat]]larda yani [[tasavvuf]]un pratiğinde "hoca" anlamında kullanılır. Yani tarikatta bir görevin, pozisyonun ismidir. Velilik ise tarikat ile ilgili olmayıp o mutlak anlamda Allah dostu kabul edilen kişiler için kullanılır. Veli olan kişi bir tarikatın şeyhi ise aynı zamanda o tarikatta irşat görevini yapan bir [[mürşid]]’tir.

 

 

[[Kur'an]]'da "Bilesiniz ki, Allah’ın dostlarına hiçbir korku yoktur. Onlar üzülmeyeceklerdir de." <ref>([[Yunus Suresi]]: 62)</ref> ayetinde "Allah dostları" olarak geçen, "bütün sözleri, işleri ve ahlâkı, [[İslam]] dîninin bildirdiği gibi olan, [[Allah]]'ın ve [[Muhammed bin Abdullah|peygamber]]'in kendilerini sevdiğine inanılan kimselere [[veli]] ve bunun çoğulu olarak '''evliyâ''' denir <ref>[http://kitap.ihlas.net.tr/cgi-bin/cgi.exe/evlya/query=*/doc/%7B@21%7D? Evliyalar Ansiklopedisi]</ref>.

[[:wikt:muhaddis|Muhaddis]] [[Ebû Nuaym el-İsfehânî]]'nin [[Hilyet-ül-Evliyâ]] kitabında bir hadîste; "Evliyâ görülünce, Allah hatırlanır." denilmektedir. [[Sahih-i Buhari]]'de geçen bir kutsi [[hadis]]te ise; "Evliyâmdan birine düşmanlık eden, benimle harb etmiş olur" denilmektedir.

 

 

Yalnızca Allah'a güvenen, onu dost edinen, o nedenle dünyevi herhangi beklentileri olmayan tasavvuf literatürü içerisinde "Hak'tan aldığını halka veren" olarak da tanımlanmıştır.

Evliyanın büyüklerinden [[İbrahim Havvas]], bir beldede 40 günden fazla kalmayı [[Allah]]'a itimatsizlik saydığından sürekli yer değiştirmiştir. Böylece kendisini kimselerin tanımadığı, dolaysıyla yardım bekleyemeceği ve Allah'tan başkasına bel bağlayamayacakları beldelere seyahat etmiştir. Bu onun Allah'a tam güven içerisinde olduğunun kanıtıdır. Ona göre Allah zaten onlara korku olmayacağının garantisini Kuran’da bildirmiştir. Evliyanın en önemli özelliklerinden biri de budur. Yani halk tarafından öğrenildiklerinde, deşifre edildiklerinde o bölgeyi terkederek tanınmadıkları yere giderler.

 

* [[Keramet]]

* [[İslam mitolojisi]]