Adliye Nezâreti: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Sayfa içeriği '{{geçmiş birleştir|Osmanlı Adliye Nazırlığı}}' ile değiştirildi
1. satır:
{{geçmiş birleştir|Osmanlı Adliye Nazırlığı}}
'''Adliye Nazırlığı''' ya da '''Adliye Nezareti''' [[Son dönem Osmanlı Hükümeti|Son dönem Osmanlı Hükümetleri]]'nde [[Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı|Adalet Bakanlığı]]'nın yaptığı işin yapan [[bakan|nazırlık]]tır<ref>Adliye Nezareti: Kuruluşu ve Faaliyetleri 1876-1914, Fatmagül Demirel,
Boğaziçi Üniversitesi Yayınları; İstanbul, 2008, ISBN 9756193969</ref>. [[Cumhuriyet]]in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonra da dilde sadeleşme çalışmalarının ardından adı Adalet Bakanlığı olarak değişmiştir.
 
[[Dosya:Ahmed Cevdet Pasha.jpg|thumb|150px|right|1877 yılında Adliye Nazırı olarak görev yapmış olan Mecelle kitabının yazarı hukukçu [[Ahmet Cevdet Paşa]]]]Padişah [[II. Mahmut]] döneminde devlet yapısında yapılan köklü reformların bir parçası olarak, adalet işlerini yürütmek üzere 1837 yılında Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye adında bir kurum kuruldu. Daha sonra 1867 yılında bu kurum ikiye ayrılarak [[Şura-yı Devlet]] ve Divan-ı Ahkam-ı Adliye adı altında iki kurum oluşturuldu. Bu kurumlardan Divan-ı Ahkam-ı Adliye, 1878 yılında Adliye Nazırlığı'na dönüştü<ref>[http://www.aysetulun.com/t/01/sub.jsp?p=12204 Adliye Nezareti, Ayşe Tulun]</ref>. Adalet Nazırı yeni kurulmuş olan Heyet-ı Vükela'nın (Bakanlar Kurulu) bir üyesi oldu.
 
Adalet sisteminde yapılan değişikliklerin bir parçası da devletin Müslüman yurttaşlarının yargılandığı [[Şeriat]]a dayalı Şeriyye Mahkemelerinden, batı anlamında adalete dayalı Nizamiye Mahkemelerinde geçiştir. Ayrıca 1880 yılına kadar Müslüman olmayan azınlıkların adaletle ilgili işlemleri de [[Osmanlı Hariciye Nazırlığı|Hariciye Nazırlığı]] tarafından yürütülmekteyken bu tarihten sonra onlar da Adliye Nazırlığı'na bağlandı. Bundan sonra Adalet Nazırlığı'nın resmi adı Adliye ve Mezahib Nezareti olarak değiştirildi<ref>[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/262/2352.pdf II. Meşrutiyet döneminde Adliye ve Mezahib Nezaretinde Bürokratik Reform, Erkan Tural, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2008]</ref>. Adliye Nazırlığı 1880 yılından sonra düzenli olarak '''Ceride-i Mehakim''' ve 1909 yılından sonra ise '''Ceride-i Adliye''' adlarında altında 2 dergi yayınlamıştır.
 
== Nazırlar listesi ==
<ref>Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey</ref><ref>[http://www.ezberim.com/sozluk/59459-adliye-nezareti-nedir/ Adliye Nezareti Nedir?]</ref>
* [[Ahmed Cevdet Paşa]] (1868)
* [[Mustafa Fazıl Paşa]] (1868-1870)
* [[İbrahim Edhem Paşa]] (1870-1871)
* [[Şirvanlızade Mehmed Rüşdi Paşa]] (1871)
* [[Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa]] (1871)
* [[Mustafa Fazıl Paşa]] (1871-1872)
* [[Yusuf Kamil Paşa]] (1872)
* [[Mehmed Esad Saffet Paşa]] (1872-1873)
* [[Mehmed Hurşid Paşa]] (1873-1874)
* [[Mehmed Akif Paşa]] (1874-1875)
* [[Ahmed Arifi Paşa]] (1875-1876)
* [[Ahmed Cevdet Paşa]] (1876)
* [[Halil Şerif Paşa]] (1876)
* [[Mehmed Esad Saffet Paşa]] (1876)
* [[Ahmed Cevdet Paşa]] (1876-1877)
* [[Asım Mehmed Paşa]] (1877)
* [[Mehmed Esad Saffet Paşa]] (1877-1878)
* [[Damat Mahmud Celaleddin Paşa (1853–1903)|Mahmud Celaleddin Paşa]] (1878)
* [[Mehmed Hurşid Paşa]] (1878)
* [[Mehmed Esad Saffet Paşa]] (1878)
* [[Mehmed Said Paşa]] (1878-1879)
* [[Ahmed Cevdet Paşa]] (1879-1883)
* [[Hasan Fehmi Paşa]] (1883-1885)
* [[Server Paşa]] (1885-1886)
* [[Ahmed Cevdet Paşa]] (1886-1890)
* [[Hüseyin Rıza Paşa]] (1890-1895)
* [[Abdurrahman Nureddin Paşa]] (1895-1908)
* [[Hasan Fehmi Paşa]] (1908-1909)
* [[Manyasizade Refik Bey]] (1909)
* [[Mustafa Nazım Paşa]] (1909)
* [[Necmeddin Molla Kocataş|Necmeddin Molla Efendi]] (1909-1911)
* [[Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi]] (1911)
* [[Mehmed Memduh Bey]] (1911-1912)
* [[Hüseyin Hilmi Paşa]] (1912)
* [[Samipaşazade Halim Bey]] (1912)
* [[Arif Hikmet Paşa]] (1912-1913)
* [[Pirizade İbrahim Hayrullah Bey]] (1913-1915)
* [[Samipaşazade Halim Bey]] (1915)
* [[Halil Menteşe|Halil Bey]] (1915-1918)
* [[Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi]] (1918)
* [[Samipaşazade Halim Bey]] (1918)
* [[Ali Haydar Arsebük|Ali Haydar Molla]] (1918-1919)
* [[Üryanizade Cemil Molla]] (1919)
* [[Sıtkı Bey]] (1919)
* [[Vasfi Efendi]] (1919)
* [[Arif Hikmet Paşa]] (1919-1920)
* [[Mustafa Sıtkı Efendi]] (1920)
* [[Hüseyin Kazım Kadri|Hüseyin Kazım Bey]] (1920)
* [[Mahmud Celaleddin Bey]] (1920)
* [[Ali Rüşdü Efendi]] (1920)
* [[Rumbeyoğlu Fahreddin Bey]] (1920-1921)
* [[Hüseyin Kazım Bey]] (1921-1922)
* [[Mustafa Nuri Bey]] (1922)
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Şura-yı Devlet]]
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
{{Osmanlı İmparatorluğu Organizasyonu}}
 
[[Kategori:Adliye Nazırlığı| ]]