Gence Hanlığı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
1. satır:
'''Gence Hanlığı''', [[Azerbaycan]]’ın'ın [[Gence]] yöresinde hüküm sürmüş olan hanlıktır.
[[İran]] hükümdarı [[Nadir Şah]], [[1735]]’te'te, Gence’yi ele geçirdi. Nâdir Şâh'ın öldürülmesinden sonra, Gence de, diğer Azerbaycan hanlıkları gibi İran toprağı olmaktan çıkarak, [[1747]]’de'de bağımsızlığını ilan etti.
[[Dosya:Gence Hanlığı 1804 Sınırları.png|250px|right|thumb|Gence Hanlığı'nın 1804 yılındaki sınırları ve komşuları]]
 
== Tarih ==
[[Ziyadoğulları Hanedanı]]'nı kuran [[Kaçarlar (Türk)|Kaçar Türklıri]]'nden [[II. Şahverdi Han]] Gence’nin ilk hanı (1747-60) oldu. Şia’nın Caferî koluna mensup olan Ziyâdoğulları Hanedânı, [[Türkçe]] konuşuyordu. 1781-83 yılları arasında Gence, [[Karabağ Hanlığı]]'nın eline geçtiyse de geri alındı.
[[19. yüzyıl]]'ın başlarında [[Gürcistan]]'ı işgal eden [[Rusya İmparatorluğu]], Gence ile birlikte bütün bağımsız Azerbaycan hanlıkları için tehdit unsuru oldu. Bu hanlıklar, büyük tehlikeye karşı aralarında birleşmeyi başaramadılar. Rusya İmparatorluğu, bu sırada [[Dağıstan]] ve [[Kuzey Kafkasya]]'da bulunan hanlıklarla savaş hâlindeydi. Azerbaycan'daki coğrafî durum, Rusya İmparatorluğu'nun, [[Dağıstan]]'ı ve Kuzey Kafkasya'daki hanlıkları ele geçirmesini güçleştiriyordu. [[Kafkasya]]'daki [[Rus]] orduları kumandanı [[Pavel Sisyanov|General Sisyanov]], 1803'te, [[Tiflis]]'ten hareket ederek Gence'yi kuşattı. Gence Hanı [[Cevad Han]], Ruslarla yaptığı, yenildiği ve devletini kaybettiği muharebede öldürüldü. Oğlu ve veliahtı [[Hüseyin Han]] da, babası ile aynı günde Ruslar'ın top ateşi ile öldürüldü. Cevad Han'ın ve Hüseyin Han'ın öldürülmesi üzerine, iki koldan şehre giren Ruslar, yağma yaparak, halkı öldürdüler. Gence Hanlığı'nı ortadan kaldırdılar. Buranın adını da 1804'te [[çariçe]]lerinin onuruna [[Elizabethpol]] olarak değiştirdiler. Hüseyin Han'ın kardeşi [[Uğurlu Han]], bu tarihten 22 yıl sonra, Gence'yi Ruslardan geri alıp, 2 yıl boyunca "Gence Hanlığı" adıyla yeniden egemenliğini ilan etse de Ruslar, ülkeyi tekrar istila ederek Gence Hanlığı'nı tamamen ortadan kaldırdılar. Gence de, [[Türkmençay Antlaşması]]'yla Rusya İmparatorluğu'na ilhak edildi. Komünist idare, Gence'ye, [[Kirovabad]] adını verdi.